Opposition party alleges corrupt government land deal

Friday, 07 December 2012

David Boyle and May Titthara

 

 

 Sam Rainsy Party whip Son Chhay, pictured in March 2012, confronted parliament on the question of Economic Land Concessions. Photograph: Heng Chivoan/Phnom Penh Post

 

A now defunct Australian firm signed a more than $100 million contract for hundreds of thousands of hectares of land claimed by a Cambodian company through a highly suspicious deal in 2008, according to documents obtained by the Post.

The opposition Sam Rainsy Party raised the deal in parliament yesterday as yet another example of how a shadowy trade in economic land concessions has emerged due to a lack of transparent government disclosure.

SRP party whip Son Chhay pointed out yesterday that the only official fees paid for such ELCs were minuscule amounts of stamp duty, an investment that appeared to have netted original grantee P.C.Co Peanich Ltd $112 million for 350,000 hectares of land in Stung Treng province that was supposed to be for development.

But there is no evidence that the original ELC was even granted, and Stung Treng provincial governor Loy Sophat said yesterday that the government had never given the land in Stung Treng to a private company.

“And I don’t know why they have the contract on the paper, as I am an authority here – I have never known anything [about this]. I don’t know where that paper came from,” he said.

Sophat said the land remained in state hands and was not up for development.

A copy of the contract, which is not signed by any government body, provided by Son Chhay shows Australian firm Prestige Finance & Investments Pty, Ltd, which is listed by the Australian Securities and Investment Commission as deregistered, as having signed for the land.

ASIC records show the Australian firm, which had a list of unspecified officeholders and other roles made up of eight Vietnamese-born individuals and one Israeli in 2010, was deregistered on June 20 the same year.

The contract lists the company representative as Hannah Nguyen or Tong My Hanh, who ASIC records show owned $3,000 worth of the firm’s total $10,000 in stock while it existed.

After the sitting, Chhay said CPP lawmakers had refused to come clean about the details of this deal and others, declining to answer such questions as to why it appeared the previous lease holders of the land had illegally speculated.

“They commit wrong­doing, and when the government have not acted or have not done anything about it, I think they are somehow involved with wrongdoing.”

“So this is something interesting, so the question is who owns this land now? The government has to respond to my question. I am still waiting for Mr [Deputy Prime Minister] Sok An to respond to this,” he said, adding he had first made inquiries about the case nine months ago.

CPP lawmakers remained mum yesterday on specific cases of questionable ELCs raised by Chhay, instead talking more broadly of the government’s “leap frog” (step-by-step) development strategy.

Nicolas Agostini, a land expert at the rights group Adhoc, said the stated goal of ELCs as a driving force of development could not be achieved unless all relevant documents were made publicly available.

“They have to be consistent; if they claim that ELCs are for the development of Cambodia, then the development has to be transparent so they have to disclose all information,” he said.

“Also, given the moratorium that was announced in May, we have been told that some ELCs have been granted since the moratorium, and we have been told we cannot be told how many more ELCs are in the pipeline.”

Prime Minister Hun Sen set that moratorium on new ELCs amidst swelling public outrage about rampant land-grabbing but included a clause which allowed concessions already under consideration to still be granted.

---

To contact the reporters on this story: David Boyle at david.boyle@phnompenhpost.com
May Titthara at titthara.may@phnompenhpost.com

ក្រុមហ៊ុនបកប្រែ ប្រ៊ីជ ធ្វើបទបង្ហាញ ពីវិធីបង្កើត ចំណេះដឹង ភាសាអង់គេ្លស ដល់គ្រូ សាលាអន្តរជាតិ ញូយ៉ក

 Friday, 07 December 2012 14:25 ដោយ ៖ ដើមអម្ពិល(DAP): ID-014

ភ្នំពេញ៖ ក្រុមហ៊ុនបកប្រែ ប្រ៊ីជ អ៊ីធើណេសិនណល បានសហការជាមួយ គណៈគ្រប់គ្រងរបស់ សាលាអន្តរជាតិញូយ៉ក ដែលហៅកាត់ថា NYIS ធ្វើបទបង្ហាញ ជូនដល់លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ របស់សាលាអន្តរជាតិមួយនេះ អំពីវិធីនៃការបង្កើនចំណេះដឹងភាសាអង់គ្លេស ឲ្យបានល្អ និងការត្រៀម ខ្លួន សម្រាប់ការចូលមកដល់ នៃសហគមន៍អាស៊ាន ឆ្នាំ២០១៥។
ការធ្វើបទបង្ហាញនេះ រៀបចំឡើងនៅទីស្នាក់ការកណ្តាលនៃ NYIS នៅថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១២ ដោយមានការចូលរួមស្តាប់ ពីលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ សាលាអន្តរជាតិ NYIS យ៉ាងច្រើនកុះករ។
មន្រ្តីបកប្រែជាន់ខ្ពស់ នៅសាលាក្តីខ្មែរក្រហម លោក ស៊ាង សុបញ្ញា និងជាប្រធានក្រុមហ៊ុបបកប្រែ ប្រ៊ីជ បានឡើងធ្វើបទបង្ហាញ អំពីតួនាទី និងសារសំខាន់របស់កម្ពុជា ក្នុងការចូលជាសមាជិក នៃសមាគមអាស៊ាន ពិសេសនៅពេលដែលអាស៊ាន ក្លាយទៅជាសហគមន៍តែមួយ នៅឆ្នាំ ២០១៥ខាងមុខ។

លោកថ្លែងថា ភាសាអង់គ្លេស មានសារសំខាន់យ៉ាងខ្លាំង ដែលជាភាសាយានមួយ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ នៅក្នុងទីផ្សារការងារ បើកចំហនៅ ពេលអាស៊ាន ក្លាយជាសហគមន៍តែមួយនៅឆ្នាំ ២០១៥។ ដូច្នេះ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនប្រកួតប្រជែង ក្នុងទីផ្សារការងារដ៏សម្បូរបែបនេះ គឺទាមទារ ឲ្យពួកយើង អាចប្រើប្រាស់ភាសាអង់គ្លេស ឲ្យបានល្អ។

លោក ស៊ាង សុបញ្ញា បានបង្ហាញពីវិធីសាស្ត្រ ក្នុងការសិក្សាភាសាអង់គ្លេស ឲ្យបានល្អ ចាប់ចេះ ចំនួន ៥វិធី គឺទី១ ត្រូវធ្វើយ៉ាងណា ទម្លាប់ប្រើភាសា អង់គ្លេសប្រចាំថ្ងៃ ។ ទី២ ពេលអានឯកសារ ត្រូវពន្យល់ខ្លឹមសារ របស់ឯកសារនោះឡើងវិញ ថាតើឯកសារនោះ គេនិយាយអំពីអ្វី។ ទី៣ ត្រូវចេះ ស្តាប់អ្នកដទៃ និយាយភាសាអង់គ្លេស ហើយរៀនថាតាម គេដើម្បីរៀននិយាយឲ្យបានស្ទាត់ជំនាញ ។ ទី៤ បន្ទាប់ពីស្តាប់បាន និយាយបានហើយ ត្រូវប្រើពាក្យជំនួយ ពីមួយទៅពាក្យមួយទៀត ដែលមានន័យដូចគ្នា និងទី៥ ត្រូវរៀនបកប្រែ។
លោក ជា សុខឃាង អគ្គនាយក ក្រុមហ៊ុន អារីហ្សូនគ្រុប ខូអិលធីឌី ជាក្រុមហ៊ុនធំ បង្កើតសាលាអន្តរជាតិ ញូយ៉ក និងសាលារៀន អារីហ្សូន នៅកម្ពុជា បានថ្លែងអំណរគុណ ដល់ក្រុមហ៊ុនបកប្រែប្រ៊ីជ ដែលចំណាយពេលមកធ្វើបទបង្ហាញ ដល់លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ សាលាអន្តរជាតិ NYIS ហើយថា បង្ហាញនេះពិតជាបានផ្តល់ នូវបទពិសោធន៍ជូនដល់សាលា NYIS ដើម្បីអាចបង្កើនចំណេះភាសាអង់គ្លេស បន្ថែមទៀត ក្នុងការប្រកួត ប្រជែងការងារ ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ខាងមុខនេះ។

ក្រុមហ៊ុនបកប្រែ ប្រ៊ីជ អ៊ិនធើណេសិនណល សេវាកម្មបកប្រែឯកសារ និងផ្ទាល់មាត់ និងជួលឧបករណ៍បកប្រែទំនើបៗ សម្រាប់សន្និសីទធំៗផង ដែរ។ ក្រុមហ៊ុន ក៏ទទួលសរសេរ និងវាយតម្លៃគម្រោង និងបណ្តុះបណ្តាល តាមស្ថាប័ន អង្គការ និងក្រុមហ៊ុនឯកជនផងដែរ។ អ្វីដែលពិសេសនោះ ក្រុមហ៊ុននេះ ផ្តល់សេវាកម្មភាសាមួយចប់ នៅកន្លែងតែមួយ (One-stop language solutions) ដូចជា ការបោះពុម្ភ និង ការរចនាសៀវភៅ ជាដើម៕ ព័ត៌មានលម្អិត អំពីវគ្គបណ្តុះបណ្តាល និងសេវាកម្មផ្សេងៗ មាននៅគេហទំព័រ www.bridgeinternational.biz ។

សភា​ជាតិ​ជជែក​មិន​ចុះ​សម្រុង​គ្នា​លើ​ការ​ខ្ចី​ប្រាក់​បន្ថែម​ពី​បរទេស

Friday, 07 December 2012

មាស សុខជា​

 

ភ្នំពេញៈ ក្នុង​ការ​ជជែក​វែក​ញែក ​លើ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ ស្តី​ពី​ការ​ខ្ចី​ប្រាក់​ពី​បរទេស សម្រាប់​គម្រោង​ថវិកា​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០១៣ ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​ កាល​ពី​ម្សិលមិញ​នៅ​រដ្ឋ​សភា​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ បាន​ជំទាស់​នឹង​ផែន​ការ​នេះ​ដោយ​ផ្តល់​ជា​គំនិត​ឲ្យ​បង្កើន​ប្រសិទ្ធភាព​នៃ ​ការ​ប្រមូល​​ពន្ធ​ លើ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច កាស៊ីណូ ការ​នាំ​ចូល​ប្រេង​និង​ចំណូល​ពី​អ្នក​ទេសចរ​នៅ​ប្រាសាទ​អង្គរ​វត្ត​ជាដើម។

ប៉ុន្តែ មតិ​យោបល់​ដែល​ផ្តល់​ដោយ​តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ដល់​តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ពុំ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព ឡើយ ថែម​ទាំង​ទទួល​រង​នូវ​ការ​ចំអក​ឡក​ឡឺយ​ថែម​ទៀត​។ ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​មន្រ្តី​រដ្ឋាភិបាល​ បាន​ថ្លែង​ថា អ្វី​ដែល​គណបក្ស​ប្រឆាំង​លើក​ឡើង គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​ក្តី​ស្រមៃ​ ដើម្បី​ផល​ប្រយោជន៍​នយោបាយ​ប៉ុណ្ណោះ​ និង​ថា ការ​ខ្ចី​ប្រាក់​ពី​បរទេស គឺ​ដើម្បី​បម្រើ​សេចក្តី​ត្រូវ​ការ​របស់​ជាតិ ហើយ​កោត​សរសើរ​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ថា ​ជា​អ្នក​ដែល​បាន​គ្រប់​គ្រង​ប្រទេស​ជិត​៣០​ឆ្នាំ ប្រកប​ដោយ​គតិ​បណ្ឌិត។

ទោះ ​ជា​យ៉ាង​ណា​តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​ ប្រឆាំង​បាន​ប្រាប់​រដ្ឋ​សភា​ថា គណបក្ស សម រង្ស៊ី មាន​ក្តី​ព្រួយបារម្ភ​យ៉ាង​ខ្លាំង​អំពី​ការ​ខ្ចី​ប្រាក់​យ៉ាង​ច្រើន​ពី​ បរទេស ដែល​រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ ​រដ្ឋាភិបាល បាន​ជំពាក់​បំណុល​បរទេស​យ៉ាង​ច្រើន ​រហូត​ដល់​ប្រមាណ ៧ ពាន់ ៣ រយ​លាន​ដុល្លារ ហើយ​នៅ​ឆ្នាំ​នេះ រដ្ឋាភិបាល នឹង​ខ្ចី​ប្រមាណ ៩០០ លាន​ដុល្លារ​បន្ថែម​ទៀត។
លោក សុន ឆ័យ បាន​ថ្លែង​ថា៖ «វា​មិន​មាន​ ន័យ​ថា យើង​មិន​ចង់​ខ្ចី​ប្រាក់​ពី​បរទេស ​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​ទេ ប៉ុន្តែ យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​សិក្សា​ឲ្យ​ស៊ី​ជម្រៅ ចំពោះ​ការ​ខ្ចី​ប្រាក់ ដើម្បី​ចៀស​វាង​កុំ​ឲ្យ​កើត​មាន​បញ្ហា​ទៅ​ថ្ងៃ​ក្រោយ​»។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា គណបក្ស សម រង្ស៊ី មាន​មន្ទិល​ថា លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី ហ៊ុន សែន និង​លោក​ គាត ឈន់ រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច បាន​ឆ្លើយ​ខុស​គ្នា​ អំពី​ចំនួន​ប្រាក់​ដែល​កម្ពុជា បាន​ជំពាក់​បរទេស​ ដោយ​យោង​តាម​​របាយការណ៍​របស់​លោក គាត ឈន់ ដែល​ផ្ញើ​មក​រដ្ឋ​សភា បាន​បញ្ជាក់​ថា ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១០ រដ្ឋាភិបាល​ជំពាក់​ប្រាក់ ៣៤៧៧ លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១១ ជំពាក់​ប្រាក់ ៣៩៨៦,៦ លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក និង​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១២ ​រដ្ឋាភិបាល​ជំពាក់​ ៥៤៥៣ លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ដែល​តួលេខ​នេះ ខុស​ពី​សុន្ទរកថា របស់​លោក ហ៊ុន​ សែន ដែល​ថា រដ្ឋាភិបាល ជំពាក់​​បរទេស​ជាង ២០០០ លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក។ ​

លោក សុន ឆ័យ បាន​ប្រាប់ រដ្ឋ​សភា ថា ក្រុមហ៊ុន​ឯក​ជន​ជាង ២០០ ក្រុមហ៊ុន ​បាន​កាន់​កាប់​ដី​ស្ទើរ​ស្មើ​នឹង​ដី​ប្រជាជន​នៅ​ទូទាំ​ង​ប្រទេស​ គឺ​ជាង ៣ លាន​ហិកតា ខណៈ​ប្រជាជន​ពី ១៧ ទៅ ១៨ ភាគ​រយ​ គ្មាន​ដី​ធ្វើ​កសិកម្ម ហើយ​បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​សំណើ​របស់​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី អំពី​ការ​កំណត់​ពន្ធ ៧០ ដុល្លារ​អាមេរិក ក្នុង​មួយ​ហិកតា ក្នុង​រយៈ​​ពេល​មួយ​ឆ្នាំ លើ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច និង​ក៏​ទាមទារ​ឲ្យ​តម្លើង​ពន្ធ​លើ​កាស៊ីណូ បង្កើន​ប្រសិទ្ធភាព​លើ​ការ​ប្រមូល​ពន្ធ​ប្រេង និង​ពន្ធ​ពី​​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ ដែល​ចូល​ទៅ​ទស្សនា​នៅ​ប្រា​សាទ​អង្គរ​វត្ត។​
ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា លោក គាត ឈន់ មិន​យល់​ស្រប​ នឹង​សំណើ​របស់​គណបក្ស សម រង្ស៊ី ឡើយ ដោយ​ថ្លែង​អះអាង​ថា រដ្ឋាភិបាល បាន​កម្រិត​ពន្ធ​លើ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ត្រឹម​តែ ៥ ដុល្លារ​អាមេរិក​ ក្នុង​មួយ​ហិកតា ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​ មិន​ចង់​ដាក់​បន្ទុក​ពន្ធ​លើ​កាស៊ីណូទេ ដោយ​លោក​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា ​មូល​ហេតុ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល ​បង្កើត​កាស៊ីណូ នៅ​តាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន គឺ​ដើម្បី​ការ​ពារ​បូរណភាព​ទឹក​ដី​កម្ពុជា។

លោក ស៊ុន ឆៃ បាន​ថ្លែង​ថា៖ «ចម្លើយ​របស់​ឯក​ឧត្តម គាត ឈន់ ​ពុំ​មាន​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ទាល់​តែ​សោះ។ ប៉ុន្តែ​យើង​យល់​ថា សំណួរ​របស់​យើង​ គឺ​ត្រឹម​ត្រូវ ថា ឯក​ឧត្តម មិន​ជំទាស់​ខ្លាំង​ទេ ប៉ុន្តែ ឯក​ឧត្តម​មិន​អាច​ធ្វើ​វា​បាន​ ព្រោះ​ក្នុង​បញ្ហា​ដី​ធ្លី និង​កាស៊ីណូ គឺ​មាន​ការ​ពាក់​ព័ន្ធ​​និង​មន្រ្តី​កាន់​តំណែង​ថ្នាក់​ខ្ពស់»។

លោក ជាម យៀប តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​ប្រជាជន និង​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មការ​ហិរញ្ញវត្ថុ និង​ធនាគារ​នៃ​រដ្ឋ​សភា បាន​ថ្លែង​ថា៖ «​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន បាន​ធ្វើ​ជា​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​តាំង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៨៥។ បទពិសោធ និង​គតិ​ បណ្ឌិត សិល្បៈ​នៃ​ការ​ដឹក​នាំ គ្មាន​គំនិត​អ្វី​ក្រៅ​ពី​ស្នេហា​ជាតិ ស្រឡាញ់​ប្រជា​ជន ចង់​ឲ្យ​ប្រជាជន​ទទួល​បាន​សមិទ្ធផល​ពី​ការ​ដឹក​នាំ»។​
លោក គាត ឈន់ ដែល​បាន​ដឹក​នាំ​មន្រ្តី​រដ្ឋាភិបាល​ ៤០ នាក់ ដើម្បី​ការពារ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ថវិកា​ជាតិ​នេះ​ បាន​ថ្លែង​ឲ្យ​ដឹង​ថា សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ថវិកា​ជាតិ​ឆ្នាំ ២០១៣ នេះ ត្រូវ​បាន​ចង្អុល​បង្ហាញ និង​គាំទ្រ​ដោយ​លោក​ ហ៊ុន សែន​។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា អនុ​សាសន៍​ពី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ដើម្បី​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​ លើ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ ដែល​បាន​លើក​ឡើង ​ប្រាប់​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ គឺជា​គោល​បំណង​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ចង់​ឡើង​ឋាន​សួគ៌ឆាប់​​ៗ​ ប៉ុន្តែ​លោក​មិន​បាន​ពន្យល់​ឲ្យ​បាន​ច្បាស់​អំពី​អត្ថន័យ​ «ឡើង​ឋាន​សួគ៌​ឆាប់ៗ» នោះ​​ទេ ហើយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង ​បាន​ហៅ​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​គាត ឈន់ ​បែប​នេះ​ថាជា​ការ​«​ជេរ​ប្រមាថ​ដោយ​ប្រយោល»។

ការ​រៀបចំ​សេចក្តី​ ព្រាង​ច្បាប់​ថវិកា​ជាតិ​ឆ្នាំ ២០១៣ គឺ​ក្នុង​បរិបទ​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​ ទើប​តែ​ងើប​ឡើង ពី​វិបតិ្ត​ហិរញ្ញវត្ថុ ហើយ​បាន​បង្ហាញ​ពី​ភាព​រឹងមាំ​ឆ្ពោះ​ទៅ​មុខ ក្នុង​គោលនយោបាយ​កំណែ​ទម្រង់​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ ប៉ុន្តែ​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​នៅ​តែ​ស្ថិត​ក្នុង​ហានិភ័យ​ខ្ពស់។
លោក គាត ឈន់ បាន​ថ្លែង​ថា៖ «​យើង​ក៏​បាន​ទទួល​ស្គាល់​ ក្នុង​វិស័យ​រដ្ឋាភិបាល យើង​ត្រូវ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន ក្នុង​របៀប​យើង​កំពុង​ងើប​ឡើង ប៉ុន្តែ យើង​ពុំ​ទាន់​រឹងមាំ​ទេ យើង​ស្ថិត​ក្នុង​ហានិភ័យ​»។ លោក បាន​ព្យាករ​ថា ពី​ឆ្នាំ​២០១៣ ដល់​២០១៥ កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​ អាច​កើន​ឡើង ៧ ភាគ​រយ យោង​តាម​ចក្ខុ​វិស័យ​របស់​រដ្ឋាភិបាល។ ​

នៅ​ក្នុង​ការ​ពិភាក្សា កាល​ពីថ្ងៃ​ម្សិលមិញ ជំពូក ១ នៃ​ជំពូក​ ៦ នៃ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ថវិកា​ជាតិ​ឆ្នាំ ២០១៣ ​ត្រូវ​បាន​រដ្ឋ​សភា​ធ្វើ​ការ​អនុម័ត​ ដោយ​សំឡេង ៨៣ លើ ៩៨៕ TK
 

Mooted casino tax shot down by ruling party

Friday, 07 December 2012

Meas Sokchea

 

Casinos are first and foremost for protecting Cambodia’s border, not for making money, government lawmakers insisted in parliament yesterday when drilled about their opposition to raising gambling taxes.

Seizing on an off-the-cuff comment made by Prime Minister Hun Sen during a speech in August, Finance Minister Keat Chhon rejected opposition Sam Rainsy Party whip Son Chhay’s proposed 50 per cent tax on the net profit of casinos in Cambodia.

“[The reason] why we established casinos along the border primarily was not to collect income. This, Samdech Techo [Hun Sen], had said already is to defend our border territory,” Kean Chhon said.

In Hun Sen’s August speech, he said that though he did not like casinos, they were imposing structures that helped bolster Cambodia’s territorial defence.

Chhay claims that by taxing the more than 50 casinos in Cambodia at a rate of 50 per cent of net profit – a relatively low rate compared to major gambling destinations such as Macau and Singapore – Cambodia would generate US$189 million. 

The SRP and the ruling Cambodian People’s Party were once again sparring in the house over government borrowing, with Chhay pushing for his casino tax along with a $70 per hectare tax on economic land concessions, which he says would bring in about $400 million.

He put Cambodia’s foreign debt at $7.3 billion, said $900 million would be added in the 2013 draft budget and called on the government to wipe of at least $130 million of that borrowing before the bill was passed.

But Chhon was having none of it, suggesting amendments recommended by the SRP showed the opposition party wanted to “go to heaven quickly”, without explaining what he meant by that.

The SRP also pointed to alleged inconsistencies between national debt figures produced by Keat Chhon and Hun Sen.

One of six chapters in the draft 2013 budget was approved yesterday, with 83 of the 93 sitting members in the National Assembly voting “yes”.

Meanwhile, CPP lawmaker Chheang Vun, who provoked outrage when he last month labelled opposition Human Rights Party president Kem Sokha “Phnuong” – the name of an ethnic minority that is also used as an epithet to imply someone is a backward savage – made something of a qualified apology yesterday.

Vun stressed he was simply using a term from the dictionary and did not mean to cause offence.

“So, I would like our people who are the Phnoung tribe minority to tolerate me, because I have never thought to say offending our people,” said Vun, who after his racist slur last month had claimed the Phnoung did not exist.

“What I said is defended by the dictionary. If what I said was wrong, please, Ministry of Education, take the dictionary and throw it in rubbish can,” he said.

Pheap Sochea, president of the Cambodian Minority Association, said that the Phnoung want Chheang Vun to personally apologise in front of all their tribes.

ICJ schedules hearings over Cambodian, Thai disputed territory

Monday, 03 December 2012

Cheang Sokha and Bridget Di Certo

 

Public hearings have been scheduled by the International Court of Justice in the ongoing territorial dispute between Cambodia and Thailand over the Preah Vihear temple and its surrounding area.

The hearings at The Hague, in the Netherlands, will run from April 15 to 19 next year.

Both countries will be allocated three sessions to present their arguments on interpretation of the ICJ’s 1962 ruling that granted Cambodia ownership of the 11th-century temple, which perches dramatically atop a 525-metre cliff near the border.

Ownership of the temple has been a contentious issue between the countries for more than a century and a flashpoint in Thai politics.

After the 1962 ruling, territorial debate between Cambodia and Thailand turned to the 17-square-kilometre area sur­rounding the temple.

In 2008, after UNESCO listed the Hindu temple as a World Heritage site in Cambodia, tensions at the border between Thailand and Cambodia flared.

The following years were punctuated by a series of sometimes-deadly military skirmishes that caused permanent damage to the temple.

According to a press release issued by the ICJ on Thursday, Cambodia contends that its “sovereignty over the Temple is a direct and automatic consequence of its sovereignty over the territory on which the Temple is situated”, and as such, Thailand must withdraw all military and other personnel from the vicinity.

During public hearings in May last year on Cambodia’s request for urgent provisional measures, Thailand maintained there was no dispute over the scope of meaning of the 1962 judgment and that there was no dispute.

In July this year, coinciding with an anniversary celebration of the 1962 decision, 485 Cambodian soldiers and an undisclosed number of Thai troops were redeployed from the provisional demilitarised zone set up by the ICJ after fatal clashes that killed at least 10 and displaced thousands of families in 2011.

Information Minister Khieu Kanharith told the Post yesterday the International Court of Justice had informed Cambodia about the hearing and the government had already prepared the requisite documents with the assistance of legal experts to debate the long-standing territorial sovereignty impasse.

“The most important thing is a legal, and internationally recognised, demarcation of the border,” he said.

Index shows equitable rule of law long way off

Monday, 03 December 2012

Bridget Di Certo

 

Cambodia lags significantly in establishing a rule of law free from corruption, the World Justice Project (WJP) Rule of Law Index shows.

The index, published last week by the international agency, ranks Cambodia as low as 94 out of 97 countries canvassed on some of the nine concepts based on four universal principles that, according to the WJP, are needed for a functioning rule of law.

These include an accountable government, security and fundamental rights, open government and regulatory enforcement, and the delivery of justice.

In last year’s survey, Cambodia ranked 66 out of the 66 countries surveyed.

In the 2012 index, the third in the annual series, Cambodia scored the lowest in the East Asia and Pacific region in nearly every category.

Globally, Cambodia was ranked 90 out of 97 countries in establishing effective limits on government power and 94th in regulatory enforcement and civil justice, according to the country profile published by the WJP.

The Kingdom stands significantly lower compared to its global and regional counterparts as an “accountable government”.

Cambodia showed strengths in some indicators for security and fundamental rights, achieving its highest scores in “absence of crime” and “civil conflict is effectively limited”.

In the other indicators for security and fundamental rights, however, the country scored relatively poorly with its lowest rank in ensuring “people do not resort to violence to redress personal grievances”.

It was the report’s findings on corruption, however, that dragged down Cambodia’s score the most.

“Cambodia is ranked lower than most other countries in the region on all dimensions.

“The overall legal and institutional environment remains quite weak, which is highlighted by low scores in key areas, including effective limits on government powers (ranking 90th); regulatory enforcement; access to civil justice; and absence of corruption (ranked 85th),” according to a WJP press release accompanying the report.

“Property rights are very weak, and police abuses remain a significant problem. On the other hand, Cambodia has lower crime rates than most countries in the low-income group,” the press release reads.

Council of Ministers spokesman Phay Siphan said the findings echoed numbers and findings of other agencies that had been floated around for years.

“What they don’t understand is that we have been reforming the government for the past five years. We, the government, feel very satisfied with the system that exists and those agencies don’t understand [the realities],” Siphan told the Post.

ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​អូបាម៉ា​មិន​មែន​ជា​របត់​ថ្មី​ដែល​ស៊ី​ជម្រៅ​ឡើយ

Friday, 30 November 2012

ឆាំង យុ

 

 

 

បញ្ហា​នយោបាយ​ថ្នាក់​កំពូល ការ​ដឹក​នាំ​រដ្ឋ និង​យុទ្ធសាស្ត្រ​អស្ចារ្យ សុទ្ធ​តែ​មាន​មូលដ្ឋាន​ផ្អែក​លើ​កិច្ចការ​រដ្ឋ​ជា​ច្រើន។

ដំណើរ ​ទស្សនកិច្ច ការ​ឆ្លើយ​ឆ្លង​ការ​ទូត និង​កិច្ច​ប្រជុំ​ដែល​ជជែក​វែក​ញែក​លម្អិត​នៃ​បញ្ហា​សំខាន់ ត្រូវ​កើត​ឡើង​នៅ​មុន​ពេល​មាន​របត់​ថ្មី​រវាង​ប្រទេស​នានា។
ប៉ុន្តែ ពេល​បាន​កំណត់​សេចក្តី​លម្អិត និង​កំណត់​បញ្ហា​និង​ចំណុច​មិន​ស្រប​គ្នា ឬ​ត្រូវ​គ្នា​រួច​ហើយ ការ​ប្រែ​ក្លាយ​កិច្ចការ​ដ៏​ច្រើន​ទាំង​អស់​នេះ ឲ្យ​កាន់​តែ​ស៊ី​ជម្រៅ​ថែម​ទៀត ក៏​ជា​កិច្ចការ​មាន​សារៈសំខាន់​ផង​ដែរ។ រាល់​បញ្ហា​សំខាន់ៗ​ក្នុង​នយោបាយ​ថ្នាក់​កំពូល ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​រូបភាព សុន្ទរកថា ឬ​និមិត្ត​សញ្ញា​គួរ​ឲ្យ​ចាប់​អារម្មណ៍​មួយ​ចំនួន ដែល​បង្ហាញ​ពី​ចំណុច​សំខាន់ៗ និង​ប្រាប់​ដល់​ប្រជាជន។

កិច្ច​ប្រជុំ​ រៀបចំ​បាន​ល្អ ជាមួយ​នឹង​សុន្ទរកថា​ដ៏​សំខាន់ ក្នុង​បន្ទប់​សន្និសីទ មាន​តម្លៃ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​ជំហាន​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​សន្តិភាព សន្តិសុខ កិច្ច​សហ​ប្រតិបតិ្តការ និង​សិទិ្ធ​មនុស្ស។
ប៉ុន្តែ សុន្ទរកថា​មាន​ន័យ​ជ្រៅ ត្រូវ​ការ​ឆាក​ល្អ​ស្អាត របត់​ថ្មី​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ប្រធាន​បទ​សំខាន់ ហើយ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច ដោយ​មេ​ដឹក​នាំ​បរទេស តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​កាយវិការ​ជា​និមិត្ត​រូប ដែល​ប្រែ​ក្លាយ​បញ្ហា​នយោបាយ និង​ការ​ដឹក​នាំ​រដ្ឋ ជា​រឿង​ដែល​អាច​ចងចាំ​បាន​ជា​រៀង​រហូត​នៅ​ក្នុង​ប្រវតិ្តសាស្ត្រ​ទាំង​មូល។

ដំណើរ ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក​ប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មក​កាន់​ប្រទេស​កម្ពុជា ជា​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ជា​ប្រវតិ្តសាស្ត្រ។ លោក​ជា​ប្រមុខ​រដ្ឋ​នៃ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដែល​កំពុង​កាន់​តំណែង​ទី ១ ដែល​បាន​មក​ប្រទេស​កម្ពុជា ហើយ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទន្ទឹម​រង់ចាំ​ការ​មក​ដល់​របស់​លោក។ ប៉ុន្តែ​ដំណើរ​ទស្សនៈកិច្ច​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នេះ ត្រូវ​បាន​បាត់បង់​សកម្មភាព​សំខាន់ៗ​បំផុត​ជាច្រើន។

នៅ​ប្រទេស​ថៃ លោក អូបាម៉ា បាន​ជួប​ព្រះ​មហាក្សត្រ Bhumibol ហើយ​ត្រូវ​បាន​ទទួល​ស្វាគមន៍​ដោយ​មេ​ដឹក​នាំ​សាសនា​នៅ​វត្ត​ភូ។ លោក​ក៏​បាន​ជួប​លោក​ស្រី យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ថៃ ដែល​បាន​ធ្វើ​ជា​ម្ចាស់​ផ្ទះ រៀបចំ​ពិធី​លាង​សាយ​ភោជ​ផ្លូវ​ការ​។  លោក​ស្រី និង​លោក អូបាម៉ា បាន​ធ្វើ​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន ហើយ​បាន​ដើរ​ត្រួត​ពលកិតិ្តយស​ផង​ដែរ។
នៅ​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា លោក អូបាម៉ា បាន​ជួប​ប្រជាជន​រាប់​ពាន់​នាក់​ដែល​ឈរ​តាម​ផ្លូវ ហើយ​បាន​ជួប​លោកស្រី អ៊ុង​សាន ស៊ូជី មេដឹកនាំ​សិទិ្ធ​មនុស្ស​ប្រជាប្រិយ​បំផុត​នៅ​លើ​ពិភពលោក នៅ​ក្នុង​ភូមិ​គ្រឹះ​មាត់​បឹង​របស់​លោក​ស្រី។ លោក អូបាម៉ា និង​លោក​ស្រី ស៊ូជី បាន​ស្វាគមន៍​គ្នា​យ៉ាង​កក់​ក្តៅ និង​សន្ទនា​គ្នា​ដ៏​រំជើប​រំជួល​ចិត្ត។

លោក អូបាម៉ា បាន​ថ្លែង​សុន្ទរកថា នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​យ៉ាំងហ្គោន ជា​និមិត្ត​សញ្ញា បង្ហាញ​នូវ​ការ​គាំទ្រ​ដល់​ការ​ប្រែ​ឆ្ពោះ​ទៅ​លទិ្ធ​ប្រជាធិបតេយ្យ​របស់​ ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា។
ប៉ុន្តែ នៅ​កម្ពុជា​វិញ ដោយ​គ្មាន​ភ្លេង​ត្រែ ក្បួន​យានយន្ត​របស់​លោក​ប្រធានាធិបតី​បាន​បើក​ឆ្លង​កាត់​ផ្លូវ​ដ៏​ស្ងាត់​ ជ្រងំ។ ពុំមាន​ឆ្មាំ​កិតិ្តយស ឬ​ស្ត្រី​ទឹក​មុខ​ប្រិមប្រិយ​ដើម្បី​ទទួល​ស្វាគមន៍​ការ​មក​ដល់​របស់​លោក​ ឡើយ។ ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក អូបាម៉ា ត្រូវ​បាន​កប់​ក្នុង​កិច្ចការ​រដ្ឋ ពុំ​សូវ​អ៊ឹក​អធឹក​ឡើយ ហើយ​ខ្ញុំ​សោកស្តាយ​ដែល​លោក​មិន​បាន​ទស្សនា​ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត។ ប្រហែល​វា​ជា​ការ​រំឭក​ឲ្យ​ដឹង​ថា ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​មិនមែន​ជា​របត់​ថ្មី ឬ​ជា​កាយវិការ​មិត្តភាព​ថ្មី​ឡើយ។ ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​គឺ​សម្រាប់​កិច្ច​ប្រជុំ​អាស៊ាន ពិត​ជា​មិនមែន​សម្រាប់​កម្ពុជា​ទេ ហើយ​ក្នុង​បរិបទ​កម្ពុជា ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក អូបាម៉ា មិនមែន​ជា​របត់​ថ្មី​ដែល​ស៊ី​ជម្រៅ ឬ​ជំរុញ​ទឹក​ចិត្ត​ឡើយ។ កិច្ច​ប្រជុំ​ទ្វេ​ភាគី ជា​កិច្ច​ពិភាក្សា​គួរ​សម​លើ​បញ្ហា​សំខាន់ៗ​ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ​កង្វះ​នៃ​សាវតារ ប្រធាន​បទ ឬ​កាយវិការ​ជា​និមិត្ត​រូប​ជា​ប្រវតិ្តសាស្ត្រ បង្ហាញ​ថា កម្ពុជា​នៅ​តែ​មាន​កិច្ចការ​ជា​ច្រើន​ត្រូវ​ធ្វើ។

ក្រៅពី​បញ្ហា​ នយោបាយ​នេះ ខ្ញុំ​សោក​ស្តាយ ដែល​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក​ប្រធានាធិបតី មិន​បាន​ផ្តល់​ឱកាស​ដល់​ភាព​ស្រស់​បំព្រង​នៃ​វប្បធម៌​កម្ពុជា។
មេដឹកនាំ ​រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​អនុវត្ត​តាម​របៀប​វារៈ​តឹងរ៉ឹង ហើយ​ពួក​គេ​ត្រូវ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​លើ​កិច្ចការ​ចំពោះ​មុខ។ ប៉ុន្តែ កម្ពុជា ជា​កន្លែង​ស្រស់​ស្អាត ហើយ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា លោក អូបាម៉ា អាច​មើល​ឃើញ​ភាព​ស្រស់​បំព្រង​នេះ ហើយ​ខ្ញុំ​ក៏​សង្ឃឹម​ផង​ដែរ​ថា លោក​នឹង​វិល​ត្រឡប់​មកជា​មួយ​គ្រួសារ​ដើម្បី​ទស្សនា​អង្គរវត្ត។

ដូច​ ថៃ និង​មីយ៉ាន់ម៉ា​ដែរ កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​ប្រកប​ដោយ​មនោសញ្ចេតនា ហើយ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា លោក​ប្រធានាធិបតី​បាន​មើល​ឃើញ​វា នៅ​ក្នុង​ផ្ទៃ​គំនូរ​ខាង​ក្រោយ ពេល​លោក​ឈរ​ថត​ជាមួយ​នឹង​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន។

ផ្ទាំង​ គំនូរ​ខាង​ក្រោយ​នោះ ជំនួស​ឲ្យ​ប្រាសាទ​អង្គរ​វត្ត ជា​ការ​រំឭក​ថា ភាព​រុងរឿង​របស់​កម្ពុជា​នឹង​បន្ត​អស់​កាល​ជានិច្ច បើ​ទោះ​បីជា​ចក្ខុវិស័យ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​សម្រាប់​អនាគត មិន​ទាន់​ចាស់​ទុំ​នៅ​ឡើយ​ក៏​ដោយ​ក្តី៕ TK

ដោយ ឆាំង យុ នាយក​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា
 

សមាហរណកម្ម​កម្ពុជា​នៅ​អាស៊ាន​២០១៥​មិន​ទាន់​រៀបចំ​ជ្រះ​ស្រឡះ​នៅ​ឡើយ

Monday, 19 November 2012

តុង សុប្រាជ្ញ

 

«នែ​ក្រុង​ប៉េកាំង ខ្មាំង​ចិត្ត​ឫស្យា ប៉ុល ពត បរិវារ កញ្ជះ​ចិន​ដាច់​ថ្លៃ។ នែ​ពួក​អាស៊ាន​ឈ្លាន​ពាន​ឃុបឃិត​...»​នេះ​គឺជា​ឃ្លា​នៃ​បទ​ចម្រៀង​បដិវត្តន៍ ​កាល​ពី​ដើម​ទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ​៨០ ច្រៀង​ដោយ​លោក ហង្ស សាខន ចំអក​ទៅ​ប្រទេស​ចិន ដែល​កាល​នោះ​ គាំទ្រ​ក្រុម​ឧទ្ទាម​ខ្មែរ​ក្រហម​ដែល​ប្រឆំាង​នឹង​របប​សាធារណរដ្ឋ​ ប្រជាមានិត​កម្ពុជា​ និង​ចំអក​បណ្តា​ប្រទេស​​អាស៊ាន។

បន្ទាប់​ពី រាជរដ្ឋាភិបាល បាន​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​រ៉ាំរ៉ៃ​ដ៏​តានតឹង មក​ដល់​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ របត់​នយោបាយ និង​ការ​កែ​ទម្រង់​បន្តិច​ម្តងៗ របស់​កម្ពុជា​ ធ្វើ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ងាក​មក​រក​ប្រទេស​ចិន​ធ្វើ​ជា​ដៃ​គូអភិវឌ្ឍន៍ និង​ចូល​ក្នុង​សហគមន៍​អាស៊ាន​«សហគមន៍​តែ​មួយ ​វាសនា​តែ​មួយ​!»ទៅ​វិញ​។​ តែ​ការ​ចូល​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន​របស់​កម្ពុជា​ ហាក់​បី​ដូច​ជា​មាន​ដំណើរ​ការ​យឺត​យ៉ាវ​ ហើយ​សមាហរណកម្ម​របស់​កម្ពុជា​ ទៅ​ក្នុង​សហគមន៍​អាស៊ាន​ឆ្នាំ​២០១៥​ ខាង​មុខ​នេះ ​ហាក់​បី​ដូច​ជា​មិន​ទាន់​រៀបចំ​ខ្លួន​ប្រាណ​បាន​ច្បាស់​លាស់​នៅ​ឡើយ​ គឺ​មាន​ន័យ​ថា​ ចេះ​តែ​ចូលៗ តាម​គេ​តាម​ឯង​សិន​ទៅ​ដោយ​ខ្វះ​មូលដ្ឋាន​គ្រឹះ ហើយ​ចាំ​គិត​គ្នា​ក្រោយ​ទៀត។ បើ​យោង​តាម​ សន្ទស្សន៍​នៃ​ការ​អភិវឌ្ប​ធនធាន​មនុស្ស​របស់ អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ កម្មវិធី​អភិវឌ្ឍន៍​ឆ្នាំ​២០១១​ ចំណាត់​ថ្នាក់​លេខ​ ២ ​រាប់​ពី​ក្រោម​ឡើង​លើ ​គឺ​លើ​តែ​ប្រទេស​ភូមា​។​ មាន​ចំណុច​ខ្វះខាត​លើ​វិស័យ​សំខាន់ៗ​ដូចជា​ ទំនាក់​ទំនង​ការ​ទូត សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ និង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា​៖ វិស័យ ទំនាក់​ទំនង​ការ​ទូតៈ​ កម្ពុជា​ហាក់​បី​ដូច​ជា​នៅ​មិន​ទាន់​មាន​ជំហរ​រឹង​ប៉ឹង​រវាង​ប្រទេស​ចិន ដែល​ជា​ម្ចាស់​ជំនួយ​ដ៏​ធំ ​និង​អាស៊ាន​ ហើយ​នៅ​មាន​ការ​ខ្វះ​ខាត​ការ​យល់​ដឹង​ឲ្យ​បាន​ស៊ី​ជម្រៅ​ពី​បណ្តា​ប្រទេស​ អាស៊ាន​មួយ​ៗ អំពី​ចំណុច​ខ្លាំង​ ចំណុច​ខ្សោយ ​និង​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​របស់​ប្រទេស​ទាំង​នោះ សួរ​ថា​ ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​គេ​រីក​ចម្រើន​លឿន​ខ្លាំង​ម្ល៉េះ? ​

ឧទាហរណ៍​៖ ​លោក លី ក្វាន់យូ ទទួល​ស្គាល់​ធ្លាប់​រៀន​សូត្រ​ ពី​ការ​រីក​ចម្រើន​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ កាល​ពី​សម័យ​សង្គម​រាស្រ្ត​និយម​ផង​ដែរ​។​ តែ​ ៤០ ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក​ ប្រទេស​សិង្ហបុរី ក្លាយ​ទៅ​ជា​កូន​ខ្លា​មួយ នៅ​អាស៊ី​ទៀត​ផង​។ ​ចំណុច​សំខាន់​មួយ​ទៀត គឺ​រាជរដ្ឋាភិបាល បាន​ព្យាយាម​ប្រមែ​ប្រមូល​និស្សិត​តិច​តួច ដែល​ធ្លាប់​បាន​សិក្សា​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ដែល​មាន​ជំនាញ​ខាង​ទំនាក់​ទំនង​ អន្តរជាតិ និង​ប្រវត្តិសាស្រ្ត បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន​ និង​អាស៊ី ហើយ​ដោយ​ប្រាក់​ខែ​ទាប​ពេក ពួក​គាត់​ខ្លះ​ ធ្វើ​ការ​បណ្តើរ​រត់​ទៅ​បង្រៀន​បណ្តើរ​ ដោយ​មិន​បាន​ពេញ​ដៃ​ពេញ​ជើង​ទេ​។ ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​រាជរដ្ឋាភិបាល​ មិន​ចំណាយ​កញ្ចប់​ថវិកា​ សម្រាប់​ក្រុម​ជំនាញ​ឲ្យ​គិត​តែ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ស៊ី​ជម្រៅ ទៅ​លើ​ប្រទេស​មួយៗ នៅ​អាស៊ាន​នេះ ​ដើម្បី​ផ្តល់​យោបល់​ទៅ​រាជរដ្ឋាភិបាល ជា​ជាង​ចំណាយ​ថវិកា​លើ​ការ​ជួស​ជុល​ផ្លូវ​ដដែលៗ? បើ​និយាយ​ពី​រឿង​សិក្សា​អាស៊ាន​សម្រាប់​ក្រុម​ផ្តល់​យោបល់​ឯករាជ្យ​ វិញ​«Think Tank» ​សម្រាប់​ជួយ​ផ្តល់​យោបល់​រដ្ឋាភិបាល​វិញ​ គឺ​មាន​តែ​កូន​វិទ្យាស្ថាន​ខ្មែរ​សហ​ប្រតិបត្តិការ និង​សន្តិភាព​(CICP)​ តូច​មួយ ហើយ​ខ្វះ​ធនធាន​មនុស្ស​ទៅ​ទៀត​។ បើ​ប្រៀបធៀប​នៅ​ប្រទេស​ថៃ ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី ហ្វីលីពីន និង​ឥណ្ឌូនេស៊ី​ជាដើម គឺ​គេ​មាន​វិទ្យាស្ថាន​អាស៊ាន​ និង​ប៉ាស៊ីហ្វិក​ជាច្រើន ហើយ​ក៏​មាន​អ្នក​ជំនាញ​ការ​ខ្មែរ កំពុង​ធ្វើ​ការ​នៅទីនោះ​ដែរ​។​ តែ​ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ ​អាស៊ាន​នឹង​បង្កើត​មជ្ឈ​មណ្ឌល​កម្ចាត់​មីន​នៅ​កម្ពុជា​ ព្រោះ​កម្ពុជា​មាន​ជំនាញ​ខាង​មីន​ និង​អ្នក​ពិការ​ច្រើន​ជាង​គេ​លើ​ពិភពលោក។ ចំណែក​ឯ​របៀប​និយាយ​ការ​ទូត​របស់​កម្ពុជា​ ធ្វើ​ឲ្យ​មតិ​ជាតិ​ និង​អន្តរជាតិ មើល​ទៅ​ហាក់​បី​ដូច​ជា​យក​កំហឹង​​ទល់​នឹង​កំហល់ ​ដែល​មិន​ទៅ​តាម​បច្ចេកទេស​ការ​ទូត​នៅ​ឡើយ​ទេ។

វិស័យ​សេដ្ឋកិច្ចៈ ការ​ទទួល​ផល​ពី​ការ​ចូល​សមាហរណកម្ម​អាស៊ាន​នេះ​ កម្ពុជា​នៅ​តែ​រត់​តាម​ពី​ក្រោយ​គេ​ទៀត​ហើយ​គឺ​វិបត្តិ​ធនធាន​មនុស្ស​។​ គ្រាន់​កម្លាំង​ពលកម្ម​ក្នុង​ស្រុក​សោះ ​សហគ្រិន​មួយៗ​មាន​ការ​ត្អូញត្អែរ​ពី​សមត្ថភាព​ជំនាញ​ និង​កម្លាំង​ពលកម្ម​របស់​បុគ្គលិក​។ ​តាម​រយៈ​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​របស់​ធនាគា​ពិភពលោក​ឆ្នាំ​២០១១ បង្ហាញ​ថា ​៧៣​ភាគរយ នៃ​និយោជក ត្អូញត្អែរ​ថា​និស្សិត​ដែល​បាន​បញ្ចប់​សាកល​វិទ្យាល័យ​ធ្វើ​ការ​មិន​ ត្រូវ​ជំនាញ​ដែល​ខ្លួន​បាន​រៀន​។​ ពោល​គឺ​ពេល​ចូល​សមាហរណកម្ម យើង​បាន​ត្រឹម​តែ​ហុច​បន្លែ​ត្រី​សាច់ ឲ្យ​គេ​ស្ល​ទៀត ​នៅ​ពេល​បាន​ផល​ គឺ​ឈ្មោះ​របស់​គេ​ជា​អ្នក​ធ្វើ​ដដែល​។ ចំណែក​ឯ​ការ​ចំណាក​ស្រុក​ទាំង​​ស្រប​ច្បាប់ នឹង​មិន​ស្រប​ច្បាប់​ទៅ​ធ្វើ​ការ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស ក៏​ជា​បញ្ហា​មួយ​ដែល​ខ្វះ​កម្លាំង​ពលកម្ម​ផង​ដែរ​ ដូច​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​ ធ្លាប់​មាន​ប្រសាសន៍​ក្នុង​ការ​ទប់​ស្កាត់​លំហូរ​ចលនា​ចំណាក​ស្រុក​នេះ​។ ឯ​អ្នក​មាន​ចំណេះ​ដឹង ​និង​ជំនាញ​ខ្ពស់​ មក​ពី​ក្រៅ​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ នាំ​គ្នា​រត់​ទៅ​រស់​នៅ​ប្រទេស​ជឿន​លឿន​ទៅ​វិញ​។​ ទំាង​នេះ​ គឺ​ជា​​បញ្ហា​​ដែល​កម្ពុជា​ត្រូវ​ពិចារណា​ ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​នឹង​កន្លែង​។

វិស័យ​វប្បធម៌ៈ មិន​ដឹង​ថា​ កម្ពុជា​មាន​វប្បធម៌​ថ្មីៗ​អ្វី​ខ្លះ ​ទៅ​បង្ហាញ​ និង​ផ្លាស់​ប្តូរ​នឹង​គេ​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០១៥ ​ទេ​? បើក​ភ្នែក​ឡើង​មើល​ទៅ​លើ​កញ្ចក់​ទូរទស្សន៍​ឃើញ​តែ​យក​បទ​ពី​បរទេស​ច្រៀង ​នឹង​រាំ​ថត​ចម្លង​តែ​ពី​បរទេស ឥត​មាន​លក្ខណៈ​ជា​ខ្មែរ​សោះ​។​ រីឯ​របាំ ​និង​ការ​រាំ​វិញ​​ គឺ​នៅ​ដដែល​​ មិន​បាន​ច្នៃប្រឌិត​ឲ្យ​វា​ថ្មី​សោះ​។ ​សូម្បី​តែ​ក្បាច់​រាំ​ចាស់ៗ ​ហ្នឹង​ក៏​មិន​បាន​ចាក់​ផ្សាយ​ញឹកញាប់​ផង​ អំពី​ក្បាច់​មួយៗ​ ហើយ​ពន្យល់​កូន​ខ្មែរ​ឲ្យ​ស្គាល់​ថា​ក្បាច់​ហ្នឹង​ចេញ​មក​ពី​ណា​​។​ បើ​វិស័យ​ភាព​យន្ត​វិញ​គឺ​ចប់​តែ​ម្តង​ បើ​គេ​ធ្វើ​ការ​ប្រកួត​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ថ្មីៗ​នៅ​អាស៊ាន​វិញ​គឺ​មិន​ដឹង​ជា​យក រឿង​អ្វី​ទៅ​ប្រកួត​ហ្នឹង​គេ​ផង​ហ្នឹង​។​ គ្មាន​ការ​ផលិត​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ មក​ពី​រោង​ភាព​យន្ត​ ត្រូវ​បាន​គេ​លក់​ស្ទើរ​តែ​ទាំងអស់ ឬក៏​មក​តែ​សម្បូរ​ចោរ​លួច តែ​គំនិត​គេ ​និង​ថត​ចម្លង​របស់​គេ​លក់​?​ ទី​បំផុត​វប្បធម៌​បែប​នេះ មិន​នាំ​ឲ្យ​ជាតិ​រីក​ចម្រើន​ទេ ហើយ​ចូល​សមាហរណ​កម្ម​​ ២០១៥​រឹត​តែ​ពិបាក​ទៅ​ទៀត​។​ សំណួរ​នៅ​តែ​សួរ​ដដែល​ ថា​តើ ​ក្រសួង​វប្បធម៌​ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​?

អប់រំ យុវជន​ និង​កីឡាៈ ​ពី​មួយ​ឆ្នាំ​ទៅ​មួយ​ឆ្នាំ ​មាន​និស្សិត​ដែល​បាន​បញ្ចាប់​ថ្នាក់​ឧត្តម​សិក្សា​រាប់​ម៉ឺន​នាក់ ជាមួយ​នឹង​សាកល​វិទ្យាល័យ​ទាំង​រដ្ឋ ទាំង​ឯកជន​សរុប​ចំនួន​៩៩​សាកល​វិទ្យាល័យ​និង​វិទ្យាស្ថាន​ទូទាំង​ប្រទេស​។ ​និស្សិត​បាន​បញ្ចប់​ថ្នាក់​ឧត្តម​សិក្សា​ឆ្នាំ ២០១១​ មាន​ចំនួន ៤៥ ៦៥០​នាក់​ និង​ចំនួន​កំពុង​សិក្សា​ឆ្នាំ​ ២០១១-២០១២ គឺ​មាន ២៤៥ ០០០ នាក់​។ (ទិន្នន័យ​នាយកដ្ឋាន​ឧត្តម​សិក្សា​ឆ្នាំ​២០១២​) ​តែ​ទោះ​ជា​ច្រើន​យ៉ាង​នេះ​​ក៏​ដោយ ក៏​នៅ​មាន​ការ​ត្អូញត្អែរ​ពី​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​មន្ត្រី​រាជការ​ និង​និយោជក​មួយ​ចំនួន​ផង​ដែរ​ អំពី​បុគ្គលិក​ខ្វះ​គុណ​ភាព​ក្នុង​ការ​ងារ​ ពេល​ខ្លះ​ហាក់​ដូច​ជា​មិន​យល់​ និង​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​កិច្ចការងារ​ សូម្បី​តែ​លិខិត​សុំ​ច្បាប់​ឈប់ និង​ពាក្យ​សុំ​បន្តិច​បន្តួច​ក៏​សរសេរ​មិន​ត្រូវ​ផង​​ ហើយ​ពិបាក​ជ្រើស​រើស​បុគ្គលិក​ឲ្យ​សមស្រប​ទៅ​នឹង​តួនាទី​ទៀត​ផង​។ ភាព​ទន់ខ្សោយ​ផ្នែក​អប់រំ​នេះ ធ្វើ​ឲ្យ​មតិ​ជា​ច្រើន​រិះគន់​ទៅ​លើ​ប្រព័ន្ធ​អប់រំ​ទាំង​មូល​ខ្សោយ​ បើ​ប្រៀបធៀប​ជាមួយ​នឹង​ប្រទេស​នៅ​ប្លុក​អាស៊ាន​នេះ។ ធាតុ​ពិត​ជាក់​ស្តែង ​កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល ជួយ​បាន​មួយ​កម្រិត​ហើយ ចំពោះ​ថ្នាក់​ឧត្តម​សិក្សា​នេះ បើ​ប្រៀប​ធៀប​ទៅ​នឹង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ ៨០ និង​៩០ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ​មាន​គ្រូ​ល្អៗ​ទាំង​ជាតិ​ដែល​ធ្លាប់​បា​ន​ទៅ​សិក្សា​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ និង​គ្រូៗ​អន្តរ​ជាតិ​មួយ​ចំនួន​ផង​ដែរ។ សាកល​វិទ្យាល័យ​ខ្លះ​ រៀន​សុទ្ធ​តែ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ទៀត​ និង​មាន​សិទ្ធិ​ជ្រើស​រើស​បង់​ថ្លៃ​សាលា​ណា​ក៏​បាន​ដែរ​។​ ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​និស្សិត​មួយ​ចំនួន​ធំ​បាន​សញ្ញាបត្រ​ហើយ ​នៅ​តែ​ប្រើ​ការ​មិន​កើត​ទៀត​?​ សំណួរ​សួរ​ថា​ តើ​មក​ពី​សាកល​វិទ្យាល័យ​ឬ​មួ​យ​ក៏​មក​ពី​និស្សិត​ខ្លួន​ឯង​? ​ក្នុង​នាម​ជា​ឪពុក​ម្តាយ ​ឬបងៗ​ ដែល​រៀន​បាន​ខ្ពស់ៗ​ហ្នឹង មាន​ធ្លាប់​តាម​ដាន​ការ​សិក្សា​កូន​ ឬ​ប្អូនៗ​ដែរ​ឬទេ?​ មាន​ធ្លាប់​ធ្វើ​កិច្ច​ការ​គ្រប់​គ្រាន់​តាម​អ្វី​ដែល​គ្រូ​ដាក់​ឲ្យ​ធ្វើ​ ដែរ​ ឬទេ​?​ ហើយ​ពេល​ប្រឡង​ម្តង​ៗ​មាន​បើក​ចម្លង​ដែរ​ឬទេ? សូម្បី​តែ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ក៏​ធ្លាប់​រិះគន់​ផង​ដែរ​ មាន​និស្សិត​ខ្លះ​ រៀន​សុទ្ធ​តែ​ថា្នក់​បណ្ឌិត ​ឬក៏​អនុបណ្ឌិត​ មិន​ចេះ​ប្រើ​កុំព្យូទ័រ​ ហើយ​សរសេរ​និក្ខេបទ​ជួល​គេ​សរសេរ​ឲ្យ​។ អ្វីៗ​ដែល​ជា​អំពើ​អបាយមុខ ដូច​ជា​ គ្រឿង​ស្រវឹង​ ក្លិប​ ខារ៉ាអូខេ...នៅ​ជុំវិញ​យុវជន​ មាន​មិន​ខ្វះ​ហើយ​ងាយ​ស្រួល​រក​បាន ហើយ​មាន​តម្លៃ​ថោក​ទៀត​។​ យុវជន​ខ្មែរ​ភាគ​ច្រើន​ ក្លាហាន​ណាស់​ ក្នុង​ការ​ប្រយុទ្ធ​កាប់​ចាក់​គ្នា​ វាយ​តប់​គ្នា ​ពេល​ខ្លះ​រហូត​ដល់​បាញ់​គ្នា​ក៏​មាន​ តែ​ខ្លាច​ណាស់​ការ​សិក្សា មិន​ហ៊ាន​ប្រយុទ្ធ​ទេ​។ ​តើ​ឲ្យ​ទំពាំង​ស្នង​ឫស្សី​របៀប​ម៉េច បើ​ទំពាំង​នោះ​រលួយ​តាំង​ពី​មិន​ទាន់​ធំ​ផង​នោះ​?​

រីឯ​កីឡា​វិញ​ គឺ​មាន​ដំណើរ​ការ​រីក​ចម្រើន​យឺតយ៉ាវ​ណាស់​។ ​ឧទាហរណ៍៖​ កីឡា​បាល់​ទាត់​ លេង​តំាង​ពី​គ្រាប់​ មាន​ចាញ់​មាន​ឈ្នះ ​តែ​លេង​លើក​ចុង​ក្រោយ​នេះ​នៅ​ប្រទេស​ភូមា​ ការ​ប្រកួត​ជម្រុះ ដើម្បី​ទៅ​ប្រកួត​ស៊ុយ​សូគី​ខាប់ នៅ​អាស៊ាន​សោះ ខ្មែរ​ចាញ់​ទាំង​អស់​។​
សរុប ​មក​វិញ ទាំង​អស់​នោះ​ សុទ្ធ​តែ​ជា​ចំណុច​ខ្វះខាត ក្នុង​ការ​ត្រៀម​ខ្លួន​សមាហរណកម្ម​អាស៊ាន​ ២០១៥។ ​ហេតុ​ដូច្នេះ​រាជរដ្ឋាភិបាល គួរ​តែ​បង្ហាញ​ឆន្ទៈ​ផ្នែក​ខាង​គោលនយោបាយ ឲ្យ​បាន​ជាក់​លាក់ ជា​ពិសេស​ ផ្តោត​ទៅ​លើ​ការ​បង្កើត​មជ្ឈមណ្ឌល​សិក្សា ស្រាវជ្រាវ​អាស៊ាន នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ និង​មាន​ការ​ចូលរួម​ធ្វើ​ទាំង​អស់​គ្នា ទើប​ការ​ធ្វើ​សមាហរណកម្ម​កម្ពុជា​ក្នុង​អាស៊ាន​នា​ឆ្នាំ​២០១៥​ ដំណើរ​ការ​ទៅ​ដោយ​រលូន​៕
 

ASIA: Universities must better prepare young people for labour market

Yojana Sharma02 December 2012 Issue No:250

 

Asia’s universities must align more closely with labour market needs to ensure graduates have the skills and knowledge demanded by employers, according to a new Asian Development Bank (ADB) report, one of many released by international and regional organisations this year stressing the need for higher education to produce labour-market skills.

“Higher education is increasingly expected to address the issue of employability,” said the just-released report Improving Transitions from School to University to Workplace.

A rapid expansion of higher education has the potential to complicate employability rather than address it efficiently, suggests the report, which covers 15 countries in Asia and noted that employability can become a major drag on Asian countries’ development in the coming years.

“In the Asian region higher education is expanding rapidly and when you expand so rapidly misalignment between higher education and the labour market grows,” said Gerard Postiglione a professor of education at the University of Hong Kong, who contributed to the report. “The consequences of poor alignment are rising unemployment.”

Apart from improving the quality of higher education, more attention is needed to improve its relevance, said Jouko Sarvi, education practice leader in the ADB’s regional and sustainable development department.

“Higher education systems and institutions are under pressure to reform, to provide adequate skills and knowledge for the evolving labour markets. This is increasingly important in countries which are moving towards middle-income country status and aspiring to become knowledge economies, increasing the demand for higher skills,” he said.

“The ability of Asian countries to compete in a globalised world depends on the readiness of students entering university, the availability of qualified graduates for the labour market, and the application of science and technology for creating new products.”

Apart from Japan, South Korea, Singapore and Hong Kong, most Asian countries have gross enrolment ratios below that of the US and Europe and even parts of Latin America.

“Since Asia’s [gross enrolment ratios] will continue to grow in the coming years, it is timely to emphasise the importance of improving the external efficiency of Asia’s higher education systems,” the report said, describing ‘external efficiency’ as the level of preparation of university graduates for the labour market and the ability of universities to produce research that can fuel economic growth.

According to the report, the misalignment between schools, universities and the job market is evident from regional employment trends. In Mongolia, vocational college graduates earn more than university graduates. In Thailand where education is skewed towards the social sciences, 80% of firms report difficulties in finding employees with adequate technical skills.
In China unemployment among graduates from top-tier universities was 10% in 2008 and rising.

But there was no single recipe for how countries should best align higher education with the economy.

“Asian countries are at different levels of development. Each country has to look at each part of the labour market that is taking off,” Postiglione told University World News.

“At the top, countries need cutting-edge ideas to keep competing globally,” and that requires high quality research universities, he said.

Meanwhile, second- and third-tier universities must be upgraded to prepare people for the workforce.

“But the problem is that the workplace is no longer a stable, hierarchical structure. So the most important skill in the 21st century is adaptability,” Postiglione said.

How countries can better align higher education to the economy would still need to be worked out. The idea that universities must do more still needs to be accepted.

“Universities are not accustomed to taking responsibility for employability. That stance is rapidly changing and universities must get ahead of the curve, they must elevate employability to an issue for students to consider in their first year of study,” the report noted.

Nonetheless the ADB said “this does not mean that employability should be the first priority of higher education". It said empowering and preparing citizens for a greater role in development and innovation should remain the main purpose of higher education. Higher education collaboration with industry and the private sector to improve labour market links is not the only answer.

“Society needs civil society as well,” said Postiglione.

ASIA: Building Asia’s platform for student mobility

Hiep Pham02 December 2012 Issue No:250

 

A time scale has been established for setting up a common credit transfer scheme between several South East Asian and neighbouring countries, which will be crucial for encouraging student mobility within Asia.

The Great Mekong Subregion – which includes Vietnam, Cambodia and Laos, Myanmar, Thailand and China – and neighbouring countries Japan and Korea, are working together to set up a higher education platform, similar to the European Union’s Erasmus programme, to increase mobility within the region.

The platform’s first plank will be a common credit transfer scheme, which could be adopted by all higher education institutions in the subregion as early as the next academic year (2013-14), according to Sauwakon Ratanawijitrasin, director of the South East Asian Ministers of Education Organisation – Regional Centre for Higher Education and Development (SEAMEO–RIHED), which organised a regional workshop in Bangkok last month.

The student mobility programme will be piloted with selected universities and courses from the beginning of the 2013 academic year for a period of 18 months before the rollout of an agreed credit transfer system to the whole region and beyond, she said.

“Our goal is to build a practical and feasible credit transfer system for the region, which may help to stimulate and promote student mobility in order to improve the quality and quantity of human resources in the economy as well as in the Greater Mekong Subregion education sector,” Sauwakon said in her opening speech at the workshop, which was sponsored by the Asian Development Bank and attended by more than 100 higher education leaders, government officers and experts.

“Initially, we planned to have only 45 delegates to join the workshop,” Sauwakon told University World News. But the final tally of those attending revealed much greater enthusiasm for the project.

Although the subregion is the largest source of international and exchange students, the lack of transparent quality assurance and a credit transfer system hasmeant that students prefer to study outside the region. A credit transfer scheme that helps students save time and money by avoiding repeating parts of a course could facilitate student mobility and cooperation among higher education institutions.

Although universities in the region are increasingly willing to allow credit transfers, progress varies between member countries. According to information gathered by SEAMEO–RIHED experts, credit transfer schemes in the region are either too general to be useful, or too narrow and applicable to only a limited number of universities.

In Malaysia and Thailand students’ credits are easily recognised by domestic and partner institutions. However, credit transfer is at an early stage in Myanmar, and students can only move within the country, rather than abroad.

In Vietnam, a paradoxical situation has arisen where students can more easily transfer credits between international partner universities than between domestic institutions because of the limited number of multidisciplinary universities that provide a wide range of course options.

Taiji Hotta, vice-president of international affairs at Hiroshima University, Japan, said that ensuring compatibility within the existing diverse systems, especially in the treatment of grades, was a challenge.

“Each university and professor already have their own grading system and it’s not easy to persuade them to change to another system,” he told University World News .

Key constraints include differences in national regulations, curricula and quality. In some countries bachelor degrees are awarded after three years, in others after four.

Hotta proposed a dual grading system where students receive two scores – one based on the host university regulation and the other on a common credit system.

Nguyen Duc Chinh, deputy director of academic affairs at Vietnam National University – Ho Chi Minh City, suggested that a ‘one-way’ mobility programme may be more feasible in the Asian context as “students [in Asia] seem to prefer to stay in the host country until the end of the programme rather than coming back after one or two semesters abroad”.

To ensure that a future credit transfer system is sustained, participants also suggested that a suitable finance arrangement for sharing costs be taken into consideration.