Sam Rany, Ph.D.

Friday, 7 December 2012

សភាជាតិជជែកមិនចុះសម្រុងគ្នាលើការខ្ចីប្រាក់បន្ថែមពីបរទេស

Friday, 07 December 2012

មាស សុខជា

ភ្នំពេញៈ ក្នុងការជជែកវែកញែក លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ស្តីពីការខ្ចីប្រាក់ពីបរទេស សម្រាប់គម្រោងថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១៣ ដោយរដ្ឋាភិបាល កាលពីម្សិលមិញនៅរដ្ឋសភាគណបក្សប្រឆាំង បានជំទាស់នឹងផែនការនេះដោយផ្តល់ជាគំនិតឲ្យបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃ ការប្រមូលពន្ធ លើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច កាស៊ីណូ ការនាំចូលប្រេងនិងចំណូលពីអ្នកទេសចរនៅប្រាសាទអង្គរវត្តជាដើម។

ប៉ុន្តែ មតិយោបល់ដែលផ្តល់ដោយតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំង ដល់តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាពុំមានប្រសិទ្ធភាព ឡើយ ថែមទាំងទទួលរងនូវការចំអកឡកឡឺយថែមទៀត។ ជាការឆ្លើយតប តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល បានថ្លែងថា អ្វីដែលគណបក្សប្រឆាំងលើកឡើង គឺគ្រាន់តែជាក្តីស្រមៃ ដើម្បីផលប្រយោជន៍នយោបាយប៉ុណ្ណោះ និងថា ការខ្ចីប្រាក់ពីបរទេស គឺដើម្បីបម្រើសេចក្តីត្រូវការរបស់ជាតិ ហើយកោតសរសើរប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា ជាអ្នកដែលបានគ្រប់គ្រងប្រទេសជិត៣០ឆ្នាំ ប្រកបដោយគតិបណ្ឌិត។

ទោះ ជាយ៉ាងណាតំណាងរាស្រ្តគណបក្ស ប្រឆាំងបានប្រាប់រដ្ឋសភាថា គណបក្ស សម រង្ស៊ី មានក្តីព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីការខ្ចីប្រាក់យ៉ាងច្រើនពី បរទេស ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាល បានជំពាក់បំណុលបរទេសយ៉ាងច្រើន រហូតដល់ប្រមាណ ៧ ពាន់ ៣ រយលានដុល្លារ ហើយនៅឆ្នាំនេះ រដ្ឋាភិបាល នឹងខ្ចីប្រមាណ ៩០០ លានដុល្លារបន្ថែមទៀត។
លោក សុន ឆ័យ បានថ្លែងថា៖ «វាមិនមាន ន័យថា យើងមិនចង់ខ្ចីប្រាក់ពីបរទេស ដើម្បីអភិវឌ្ឍប្រទេសទេ ប៉ុន្តែ យើងត្រូវធ្វើការសិក្សាឲ្យស៊ីជម្រៅ ចំពោះការខ្ចីប្រាក់ ដើម្បីចៀសវាងកុំឲ្យកើតមានបញ្ហាទៅថ្ងៃក្រោយ»។ លោកបានបន្ថែមថា គណបក្ស សម រង្ស៊ី មានមន្ទិលថា លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងលោក គាត ឈន់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច បានឆ្លើយខុសគ្នា អំពីចំនួនប្រាក់ដែលកម្ពុជា បានជំពាក់បរទេស ដោយយោងតាមរបាយការណ៍របស់លោក គាត ឈន់ ដែលផ្ញើមករដ្ឋសភា បានបញ្ជាក់ថា ក្នុងឆ្នាំ២០១០ រដ្ឋាភិបាលជំពាក់ប្រាក់ ៣៤៧៧ លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ជំពាក់ប្រាក់ ៣៩៨៦,៦ លានដុល្លារអាមេរិក និងក្នុងឆ្នាំ ២០១២ រដ្ឋាភិបាលជំពាក់ ៥៤៥៣ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលតួលេខនេះ ខុសពីសុន្ទរកថា របស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលថា រដ្ឋាភិបាល ជំពាក់បរទេសជាង ២០០០ លានដុល្លារអាមេរិក។

លោក សុន ឆ័យ បានប្រាប់ រដ្ឋសភា ថា ក្រុមហ៊ុនឯកជនជាង ២០០ ក្រុមហ៊ុន បានកាន់កាប់ដីស្ទើរស្មើនឹងដីប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេស គឺជាង ៣ លានហិកតា ខណៈប្រជាជនពី ១៧ ទៅ ១៨ ភាគរយ គ្មានដីធ្វើកសិកម្ម ហើយបានជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាល ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើរបស់គណបក្សសម រង្ស៊ី អំពីការកំណត់ពន្ធ ៧០ ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងមួយហិកតា ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ លើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងក៏ទាមទារឲ្យតម្លើងពន្ធលើកាស៊ីណូ បង្កើនប្រសិទ្ធភាពលើការប្រមូលពន្ធប្រេង និងពន្ធពីភ្ញៀវទេសចរ ដែលចូលទៅទស្សនានៅប្រាសាទអង្គរវត្ត។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក គាត ឈន់ មិនយល់ស្រប នឹងសំណើរបស់គណបក្ស សម រង្ស៊ី ឡើយ ដោយថ្លែងអះអាងថា រដ្ឋាភិបាល បានកម្រិតពន្ធលើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ត្រឹមតែ ៥ ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងមួយហិកតា ក្នុងមួយឆ្នាំ ហើយរដ្ឋាភិបាល មិនចង់ដាក់បន្ទុកពន្ធលើកាស៊ីណូទេ ដោយលោកបានបន្ថែមទៀតថា មូលហេតុដែលរដ្ឋាភិបាល បង្កើតកាស៊ីណូ នៅតាមបណ្តោយព្រំដែន គឺដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា។

លោក ស៊ុន ឆៃ បានថ្លែងថា៖ «ចម្លើយរបស់ឯកឧត្តម គាត ឈន់ ពុំមានការទទួលខុសត្រូវទាល់តែសោះ។ ប៉ុន្តែយើងយល់ថា សំណួររបស់យើង គឺត្រឹមត្រូវ ថា ឯកឧត្តម មិនជំទាស់ខ្លាំងទេ ប៉ុន្តែ ឯកឧត្តមមិនអាចធ្វើវាបាន ព្រោះក្នុងបញ្ហាដីធ្លី និងកាស៊ីណូ គឺមានការពាក់ព័ន្ធនិងមន្រ្តីកាន់តំណែងថ្នាក់ខ្ពស់»។

លោក ជាម យៀប តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រជាជន និងជាប្រធានគណៈកម្មការហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារនៃរដ្ឋសភា បានថ្លែងថា៖ «សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានធ្វើជានាយករដ្ឋមន្រ្តីតាំងពីឆ្នាំ ១៩៨៥។ បទពិសោធ និងគតិ បណ្ឌិត សិល្បៈនៃការដឹកនាំ គ្មានគំនិតអ្វីក្រៅពីស្នេហាជាតិ ស្រឡាញ់ប្រជាជន ចង់ឲ្យប្រជាជនទទួលបានសមិទ្ធផលពីការដឹកនាំ»។
លោក គាត ឈន់ ដែលបានដឹកនាំមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល ៤០ នាក់ ដើម្បីការពារសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិនេះ បានថ្លែងឲ្យដឹងថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ ២០១៣ នេះ ត្រូវបានចង្អុលបង្ហាញ និងគាំទ្រដោយលោក ហ៊ុន សែន។ លោកបានបន្ថែមថា អនុសាសន៍ពីគណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីធ្វើវិសោធនកម្ម លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ ដែលបានលើកឡើង ប្រាប់គណបក្សកាន់អំណាច គឺជាគោលបំណងរបស់គណបក្សប្រឆាំង ចង់ឡើងឋានសួគ៌ឆាប់ៗ ប៉ុន្តែលោកមិនបានពន្យល់ឲ្យបានច្បាស់អំពីអត្ថន័យ «ឡើងឋានសួគ៌ឆាប់ៗ» នោះទេ ហើយគណបក្សប្រឆាំង បានហៅការលើកឡើងរបស់លោកគាត ឈន់ បែបនេះថាជាការ«ជេរប្រមាថដោយប្រយោល»។

ការរៀបចំសេចក្តី ព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ ២០១៣ គឺក្នុងបរិបទសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ទើបតែងើបឡើង ពីវិបតិ្តហិរញ្ញវត្ថុ ហើយបានបង្ហាញពីភាពរឹងមាំឆ្ពោះទៅមុខ ក្នុងគោលនយោបាយកំណែទម្រង់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែស្ថិតក្នុងហានិភ័យខ្ពស់។
លោក គាត ឈន់ បានថ្លែងថា៖ «យើងក៏បានទទួលស្គាល់ ក្នុងវិស័យរដ្ឋាភិបាល យើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន ក្នុងរបៀបយើងកំពុងងើបឡើង ប៉ុន្តែ យើងពុំទាន់រឹងមាំទេ យើងស្ថិតក្នុងហានិភ័យ»។ លោក បានព្យាករថា ពីឆ្នាំ២០១៣ ដល់២០១៥ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា អាចកើនឡើង ៧ ភាគរយ យោងតាមចក្ខុវិស័យរបស់រដ្ឋាភិបាល។

នៅក្នុងការពិភាក្សា កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ ជំពូក ១ នៃជំពូក ៦ នៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ ២០១៣ ត្រូវបានរដ្ឋសភាធ្វើការអនុម័ត ដោយសំឡេង ៨៣ លើ ៩៨៕ TK

Mooted casino tax shot down by ruling party

Friday, 07 December 2012

Meas Sokchea

Casinos are first and foremost for protecting Cambodia’s border, not for making money, government lawmakers insisted in parliament yesterday when drilled about their opposition to raising gambling taxes.

Seizing on an off-the-cuff comment made by Prime Minister Hun Sen during a speech in August, Finance Minister Keat Chhon rejected opposition Sam Rainsy Party whip Son Chhay’s proposed 50 per cent tax on the net profit of casinos in Cambodia.

“[The reason] why we established casinos along the border primarily was not to collect income. This, Samdech Techo [Hun Sen], had said already is to defend our border territory,” Kean Chhon said.

In Hun Sen’s August speech, he said that though he did not like casinos, they were imposing structures that helped bolster Cambodia’s territorial defence.

Chhay claims that by taxing the more than 50 casinos in Cambodia at a rate of 50 per cent of net profit – a relatively low rate compared to major gambling destinations such as Macau and Singapore – Cambodia would generate US$189 million.

The SRP and the ruling Cambodian People’s Party were once again sparring in the house over government borrowing, with Chhay pushing for his casino tax along with a $70 per hectare tax on economic land concessions, which he says would bring in about $400 million.

He put Cambodia’s foreign debt at $7.3 billion, said $900 million would be added in the 2013 draft budget and called on the government to wipe of at least $130 million of that borrowing before the bill was passed.

But Chhon was having none of it, suggesting amendments recommended by the SRP showed the opposition party wanted to “go to heaven quickly”, without explaining what he meant by that.

The SRP also pointed to alleged inconsistencies between national debt figures produced by Keat Chhon and Hun Sen.

One of six chapters in the draft 2013 budget was approved yesterday, with 83 of the 93 sitting members in the National Assembly voting “yes”.

Meanwhile, CPP lawmaker Chheang Vun, who provoked outrage when he last month labelled opposition Human Rights Party president Kem Sokha “Phnuong” – the name of an ethnic minority that is also used as an epithet to imply someone is a backward savage – made something of a qualified apology yesterday.

Vun stressed he was simply using a term from the dictionary and did not mean to cause offence.

“So, I would like our people who are the Phnoung tribe minority to tolerate me, because I have never thought to say offending our people,” said Vun, who after his racist slur last month had claimed the Phnoung did not exist.

“What I said is defended by the dictionary. If what I said was wrong, please, Ministry of Education, take the dictionary and throw it in rubbish can,” he said.

Pheap Sochea, president of the Cambodian Minority Association, said that the Phnoung want Chheang Vun to personally apologise in front of all their tribes.

Tuesday, 4 December 2012

ICJ schedules hearings over Cambodian, Thai disputed territory

Monday, 03 December 2012

Cheang Sokha and Bridget Di Certo

Public hearings have been scheduled by the International Court of Justice in the ongoing territorial dispute between Cambodia and Thailand over the Preah Vihear temple and its surrounding area.

The hearings at The Hague, in the Netherlands, will run from April 15 to 19 next year.

Both countries will be allocated three sessions to present their arguments on interpretation of the ICJ’s 1962 ruling that granted Cambodia ownership of the 11th-century temple, which perches dramatically atop a 525-metre cliff near the border.

Ownership of the temple has been a contentious issue between the countries for more than a century and a flashpoint in Thai politics.

After the 1962 ruling, territorial debate between Cambodia and Thailand turned to the 17-square-kilometre area surrounding the temple.

In 2008, after UNESCO listed the Hindu temple as a World Heritage site in Cambodia, tensions at the border between Thailand and Cambodia flared.

The following years were punctuated by a series of sometimes-deadly military skirmishes that caused permanent damage to the temple.

According to a press release issued by the ICJ on Thursday, Cambodia contends that its “sovereignty over the Temple is a direct and automatic consequence of its sovereignty over the territory on which the Temple is situated”, and as such, Thailand must withdraw all military and other personnel from the vicinity.

During public hearings in May last year on Cambodia’s request for urgent provisional measures, Thailand maintained there was no dispute over the scope of meaning of the 1962 judgment and that there was no dispute.

In July this year, coinciding with an anniversary celebration of the 1962 decision, 485 Cambodian soldiers and an undisclosed number of Thai troops were redeployed from the provisional demilitarised zone set up by the ICJ after fatal clashes that killed at least 10 and displaced thousands of families in 2011.

Information Minister Khieu Kanharith told the Post yesterday the International Court of Justice had informed Cambodia about the hearing and the government had already prepared the requisite documents with the assistance of legal experts to debate the long-standing territorial sovereignty impasse.

“The most important thing is a legal, and internationally recognised, demarcation of the border,” he said.

Index shows equitable rule of law long way off

Monday, 03 December 2012

Bridget Di Certo

Cambodia lags significantly in establishing a rule of law free from corruption, the World Justice Project (WJP) Rule of Law Index shows.

The index, published last week by the international agency, ranks Cambodia as low as 94 out of 97 countries canvassed on some of the nine concepts based on four universal principles that, according to the WJP, are needed for a functioning rule of law.

These include an accountable government, security and fundamental rights, open government and regulatory enforcement, and the delivery of justice.

In last year’s survey, Cambodia ranked 66 out of the 66 countries surveyed.

In the 2012 index, the third in the annual series, Cambodia scored the lowest in the East Asia and Pacific region in nearly every category.

Globally, Cambodia was ranked 90 out of 97 countries in establishing effective limits on government power and 94th in regulatory enforcement and civil justice, according to the country profile published by the WJP.

The Kingdom stands significantly lower compared to its global and regional counterparts as an “accountable government”.

Cambodia showed strengths in some indicators for security and fundamental rights, achieving its highest scores in “absence of crime” and “civil conflict is effectively limited”.

In the other indicators for security and fundamental rights, however, the country scored relatively poorly with its lowest rank in ensuring “people do not resort to violence to redress personal grievances”.

It was the report’s findings on corruption, however, that dragged down Cambodia’s score the most.

“Cambodia is ranked lower than most other countries in the region on all dimensions.

“The overall legal and institutional environment remains quite weak, which is highlighted by low scores in key areas, including effective limits on government powers (ranking 90th); regulatory enforcement; access to civil justice; and absence of corruption (ranked 85th),” according to a WJP press release accompanying the report.

“Property rights are very weak, and police abuses remain a significant problem. On the other hand, Cambodia has lower crime rates than most countries in the low-income group,” the press release reads.

Council of Ministers spokesman Phay Siphan said the findings echoed numbers and findings of other agencies that had been floated around for years.

“What they don’t understand is that we have been reforming the government for the past five years. We, the government, feel very satisfied with the system that exists and those agencies don’t understand [the realities],” Siphan told the Post.

ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អូបាម៉ាមិនមែនជារបត់ថ្មីដែលស៊ីជម្រៅឡើយ

Friday, 30 November 2012

ឆាំង យុ

បញ្ហានយោបាយថ្នាក់កំពូល ការដឹកនាំរដ្ឋ និងយុទ្ធសាស្ត្រអស្ចារ្យ សុទ្ធតែមានមូលដ្ឋានផ្អែកលើកិច្ចការរដ្ឋជាច្រើន។

ដំណើរ ទស្សនកិច្ច ការឆ្លើយឆ្លងការទូត និងកិច្ចប្រជុំដែលជជែកវែកញែកលម្អិតនៃបញ្ហាសំខាន់ ត្រូវកើតឡើងនៅមុនពេលមានរបត់ថ្មីរវាងប្រទេសនានា។
ប៉ុន្តែ ពេលបានកំណត់សេចក្តីលម្អិត និងកំណត់បញ្ហានិងចំណុចមិនស្របគ្នា ឬត្រូវគ្នារួចហើយ ការប្រែក្លាយកិច្ចការដ៏ច្រើនទាំងអស់នេះ ឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅថែមទៀត ក៏ជាកិច្ចការមានសារៈសំខាន់ផងដែរ។ រាល់បញ្ហាសំខាន់ៗក្នុងនយោបាយថ្នាក់កំពូល ទាមទារឲ្យមានរូបភាព សុន្ទរកថា ឬនិមិត្តសញ្ញាគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍មួយចំនួន ដែលបង្ហាញពីចំណុចសំខាន់ៗ និងប្រាប់ដល់ប្រជាជន។

កិច្ចប្រជុំ រៀបចំបានល្អ ជាមួយនឹងសុន្ទរកថាដ៏សំខាន់ ក្នុងបន្ទប់សន្និសីទ មានតម្លៃយ៉ាងខ្លាំងចំពោះជំហានឆ្ពោះទៅរកសន្តិភាព សន្តិសុខ កិច្ចសហប្រតិបតិ្តការ និងសិទិ្ធមនុស្ស។
ប៉ុន្តែ សុន្ទរកថាមានន័យជ្រៅ ត្រូវការឆាកល្អស្អាត របត់ថ្មីតម្រូវឲ្យមានប្រធានបទសំខាន់ ហើយដំណើរទស្សនកិច្ច ដោយមេដឹកនាំបរទេស តម្រូវឲ្យមានកាយវិការជានិមិត្តរូប ដែលប្រែក្លាយបញ្ហានយោបាយ និងការដឹកនាំរដ្ឋ ជារឿងដែលអាចចងចាំបានជារៀងរហូតនៅក្នុងប្រវតិ្តសាស្ត្រទាំងមូល។

ដំណើរ ទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ជាដំណើរទស្សនកិច្ចជាប្រវតិ្តសាស្ត្រ។ លោកជាប្រមុខរដ្ឋនៃសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលកំពុងកាន់តំណែងទី ១ ដែលបានមកប្រទេសកម្ពុជា ហើយប្រជាជនកម្ពុជាទន្ទឹមរង់ចាំការមកដល់របស់លោក។ ប៉ុន្តែដំណើរទស្សនៈកិច្ចជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ ត្រូវបានបាត់បង់សកម្មភាពសំខាន់ៗបំផុតជាច្រើន។

នៅប្រទេសថៃ លោក អូបាម៉ា បានជួបព្រះមហាក្សត្រ Bhumibol ហើយត្រូវបានទទួលស្វាគមន៍ដោយមេដឹកនាំសាសនានៅវត្តភូ។ លោកក៏បានជួបលោកស្រី យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ដែលបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ រៀបចំពិធីលាងសាយភោជផ្លូវការ។ លោកស្រី និងលោក អូបាម៉ា បានធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មាន ហើយបានដើរត្រួតពលកិតិ្តយសផងដែរ។
នៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា លោក អូបាម៉ា បានជួបប្រជាជនរាប់ពាន់នាក់ដែលឈរតាមផ្លូវ ហើយបានជួបលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី មេដឹកនាំសិទិ្ធមនុស្សប្រជាប្រិយបំផុតនៅលើពិភពលោក នៅក្នុងភូមិគ្រឹះមាត់បឹងរបស់លោកស្រី។ លោក អូបាម៉ា និងលោកស្រី ស៊ូជី បានស្វាគមន៍គ្នាយ៉ាងកក់ក្តៅ និងសន្ទនាគ្នាដ៏រំជើបរំជួលចិត្ត។

លោក អូបាម៉ា បានថ្លែងសុន្ទរកថា នៅសាកលវិទ្យាល័យយ៉ាំងហ្គោន ជានិមិត្តសញ្ញា បង្ហាញនូវការគាំទ្រដល់ការប្រែឆ្ពោះទៅលទិ្ធប្រជាធិបតេយ្យរបស់ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
ប៉ុន្តែ នៅកម្ពុជាវិញ ដោយគ្មានភ្លេងត្រែ ក្បួនយានយន្តរបស់លោកប្រធានាធិបតីបានបើកឆ្លងកាត់ផ្លូវដ៏ស្ងាត់ ជ្រងំ។ ពុំមានឆ្មាំកិតិ្តយស ឬស្ត្រីទឹកមុខប្រិមប្រិយដើម្បីទទួលស្វាគមន៍ការមកដល់របស់លោក ឡើយ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក អូបាម៉ា ត្រូវបានកប់ក្នុងកិច្ចការរដ្ឋ ពុំសូវអ៊ឹកអធឹកឡើយ ហើយខ្ញុំសោកស្តាយដែលលោកមិនបានទស្សនាប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ប្រហែលវាជាការរំឭកឲ្យដឹងថា ដំណើរទស្សនកិច្ចមិនមែនជារបត់ថ្មី ឬជាកាយវិការមិត្តភាពថ្មីឡើយ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះគឺសម្រាប់កិច្ចប្រជុំអាស៊ាន ពិតជាមិនមែនសម្រាប់កម្ពុជាទេ ហើយក្នុងបរិបទកម្ពុជា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក អូបាម៉ា មិនមែនជារបត់ថ្មីដែលស៊ីជម្រៅ ឬជំរុញទឹកចិត្តឡើយ។ កិច្ចប្រជុំទ្វេភាគី ជាកិច្ចពិភាក្សាគួរសមលើបញ្ហាសំខាន់ៗប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែកង្វះនៃសាវតារ ប្រធានបទ ឬកាយវិការជានិមិត្តរូបជាប្រវតិ្តសាស្ត្រ បង្ហាញថា កម្ពុជានៅតែមានកិច្ចការជាច្រើនត្រូវធ្វើ។

ក្រៅពីបញ្ហា នយោបាយនេះ ខ្ញុំសោកស្តាយ ដែលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតី មិនបានផ្តល់ឱកាសដល់ភាពស្រស់បំព្រងនៃវប្បធម៌កម្ពុជា។
មេដឹកនាំ រដ្ឋាភិបាលត្រូវអនុវត្តតាមរបៀបវារៈតឹងរ៉ឹង ហើយពួកគេត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើកិច្ចការចំពោះមុខ។ ប៉ុន្តែ កម្ពុជា ជាកន្លែងស្រស់ស្អាត ហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថា លោក អូបាម៉ា អាចមើលឃើញភាពស្រស់បំព្រងនេះ ហើយខ្ញុំក៏សង្ឃឹមផងដែរថា លោកនឹងវិលត្រឡប់មកជាមួយគ្រួសារដើម្បីទស្សនាអង្គរវត្ត។

ដូច ថៃ និងមីយ៉ាន់ម៉ាដែរ កម្ពុជាជាប្រទេសប្រកបដោយមនោសញ្ចេតនា ហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថា លោកប្រធានាធិបតីបានមើលឃើញវា នៅក្នុងផ្ទៃគំនូរខាងក្រោយ ពេលលោកឈរថតជាមួយនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។

ផ្ទាំង គំនូរខាងក្រោយនោះ ជំនួសឲ្យប្រាសាទអង្គរវត្ត ជាការរំឭកថា ភាពរុងរឿងរបស់កម្ពុជានឹងបន្តអស់កាលជានិច្ច បើទោះបីជាចក្ខុវិស័យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាសម្រាប់អនាគត មិនទាន់ចាស់ទុំនៅឡើយក៏ដោយក្តី៕ TK

ដោយ ឆាំង យុ នាយកមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា

សមាហរណកម្មកម្ពុជានៅអាស៊ាន២០១៥មិនទាន់រៀបចំជ្រះស្រឡះនៅឡើយ

Monday, 19 November 2012

តុង សុប្រាជ្ញ

«នែក្រុងប៉េកាំង ខ្មាំងចិត្តឫស្យា ប៉ុល ពត បរិវារ កញ្ជះចិនដាច់ថ្លៃ។ នែពួកអាស៊ានឈ្លានពានឃុបឃិត...»នេះគឺជាឃ្លានៃបទចម្រៀងបដិវត្តន៍ កាលពីដើមទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ៨០ ច្រៀងដោយលោក ហង្ស សាខន ចំអកទៅប្រទេសចិន ដែលកាលនោះ គាំទ្រក្រុមឧទ្ទាមខ្មែរក្រហមដែលប្រឆំាងនឹងរបបសាធារណរដ្ឋ ប្រជាមានិតកម្ពុជា និងចំអកបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន។

បន្ទាប់ពី រាជរដ្ឋាភិបាល បានបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលរ៉ាំរ៉ៃដ៏តានតឹង មកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ របត់នយោបាយ និងការកែទម្រង់បន្តិចម្តងៗ របស់កម្ពុជា ធ្វើឲ្យកម្ពុជាងាកមករកប្រទេសចិនធ្វើជាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងចូលក្នុងសហគមន៍អាស៊ាន«សហគមន៍តែមួយ វាសនាតែមួយ!»ទៅវិញ។ តែការចូលជាសមាជិកអាស៊ានរបស់កម្ពុជា ហាក់បីដូចជាមានដំណើរការយឺតយ៉ាវ ហើយសមាហរណកម្មរបស់កម្ពុជា ទៅក្នុងសហគមន៍អាស៊ានឆ្នាំ២០១៥ ខាងមុខនេះ ហាក់បីដូចជាមិនទាន់រៀបចំខ្លួនប្រាណបានច្បាស់លាស់នៅឡើយ គឺមានន័យថា ចេះតែចូលៗ តាមគេតាមឯងសិនទៅដោយខ្វះមូលដ្ឋានគ្រឹះ ហើយចាំគិតគ្នាក្រោយទៀត។ បើយោងតាម សន្ទស្សន៍នៃការអភិវឌ្បធនធានមនុស្សរបស់ អង្គការសហប្រជាជាតិ កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ឆ្នាំ២០១១ ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ២ រាប់ពីក្រោមឡើងលើ គឺលើតែប្រទេសភូមា។ មានចំណុចខ្វះខាតលើវិស័យសំខាន់ៗដូចជា ទំនាក់ទំនងការទូត សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ និងអប់រំ យុវជន និងកីឡា៖ វិស័យ ទំនាក់ទំនងការទូតៈ កម្ពុជាហាក់បីដូចជានៅមិនទាន់មានជំហររឹងប៉ឹងរវាងប្រទេសចិន ដែលជាម្ចាស់ជំនួយដ៏ធំ និងអាស៊ាន ហើយនៅមានការខ្វះខាតការយល់ដឹងឲ្យបានស៊ីជម្រៅពីបណ្តាប្រទេស អាស៊ានមួយៗ អំពីចំណុចខ្លាំង ចំណុចខ្សោយ និងប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ប្រទេសទាំងនោះ សួរថា ហេតុអ្វីបានជាគេរីកចម្រើនលឿនខ្លាំងម្ល៉េះ?

ឧទាហរណ៍៖ លោក លី ក្វាន់យូ ទទួលស្គាល់ធ្លាប់រៀនសូត្រ ពីការរីកចម្រើនរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយមផងដែរ។ តែ ៤០ ឆ្នាំក្រោយមក ប្រទេសសិង្ហបុរី ក្លាយទៅជាកូនខ្លាមួយ នៅអាស៊ីទៀតផង។ ចំណុចសំខាន់មួយទៀត គឺរាជរដ្ឋាភិបាល បានព្យាយាមប្រមែប្រមូលនិស្សិតតិចតួច ដែលធ្លាប់បានសិក្សានៅក្រៅប្រទេសដែលមានជំនាញខាងទំនាក់ទំនង អន្តរជាតិ និងប្រវត្តិសាស្រ្ត បណ្តាប្រទេសអាស៊ាន និងអាស៊ី ហើយដោយប្រាក់ខែទាបពេក ពួកគាត់ខ្លះ ធ្វើការបណ្តើររត់ទៅបង្រៀនបណ្តើរ ដោយមិនបានពេញដៃពេញជើងទេ។ ហេតុអ្វីបានជារាជរដ្ឋាភិបាល មិនចំណាយកញ្ចប់ថវិកា សម្រាប់ក្រុមជំនាញឲ្យគិតតែសិក្សាស្រាវជ្រាវស៊ីជម្រៅ ទៅលើប្រទេសមួយៗ នៅអាស៊ាននេះ ដើម្បីផ្តល់យោបល់ទៅរាជរដ្ឋាភិបាល ជាជាងចំណាយថវិកាលើការជួសជុលផ្លូវដដែលៗ? បើនិយាយពីរឿងសិក្សាអាស៊ានសម្រាប់ក្រុមផ្តល់យោបល់ឯករាជ្យ វិញ«Think Tank» សម្រាប់ជួយផ្តល់យោបល់រដ្ឋាភិបាលវិញ គឺមានតែកូនវិទ្យាស្ថានខ្មែរសហប្រតិបត្តិការ និងសន្តិភាព(CICP) តូចមួយ ហើយខ្វះធនធានមនុស្សទៅទៀត។ បើប្រៀបធៀបនៅប្រទេសថៃ ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី ហ្វីលីពីន និងឥណ្ឌូនេស៊ីជាដើម គឺគេមានវិទ្យាស្ថានអាស៊ាន និងប៉ាស៊ីហ្វិកជាច្រើន ហើយក៏មានអ្នកជំនាញការខ្មែរ កំពុងធ្វើការនៅទីនោះដែរ។ តែផ្ទុយទៅវិញ អាស៊ាននឹងបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលកម្ចាត់មីននៅកម្ពុជា ព្រោះកម្ពុជាមានជំនាញខាងមីន និងអ្នកពិការច្រើនជាងគេលើពិភពលោក។ ចំណែកឯរបៀបនិយាយការទូតរបស់កម្ពុជា ធ្វើឲ្យមតិជាតិ និងអន្តរជាតិ មើលទៅហាក់បីដូចជាយកកំហឹងទល់នឹងកំហល់ ដែលមិនទៅតាមបច្ចេកទេសការទូតនៅឡើយទេ។

វិស័យសេដ្ឋកិច្ចៈ ការទទួលផលពីការចូលសមាហរណកម្មអាស៊ាននេះ កម្ពុជានៅតែរត់តាមពីក្រោយគេទៀតហើយគឺវិបត្តិធនធានមនុស្ស។ គ្រាន់កម្លាំងពលកម្មក្នុងស្រុកសោះ សហគ្រិនមួយៗមានការត្អូញត្អែរពីសមត្ថភាពជំនាញ និងកម្លាំងពលកម្មរបស់បុគ្គលិក។ តាមរយៈការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់ធនាគាពិភពលោកឆ្នាំ២០១១ បង្ហាញថា ៧៣ភាគរយ នៃនិយោជក ត្អូញត្អែរថានិស្សិតដែលបានបញ្ចប់សាកលវិទ្យាល័យធ្វើការមិន ត្រូវជំនាញដែលខ្លួនបានរៀន។ ពោលគឺពេលចូលសមាហរណកម្ម យើងបានត្រឹមតែហុចបន្លែត្រីសាច់ ឲ្យគេស្លទៀត នៅពេលបានផល គឺឈ្មោះរបស់គេជាអ្នកធ្វើដដែល។ ចំណែកឯការចំណាកស្រុកទាំងស្របច្បាប់ នឹងមិនស្របច្បាប់ទៅធ្វើការនៅក្រៅប្រទេស ក៏ជាបញ្ហាមួយដែលខ្វះកម្លាំងពលកម្មផងដែរ ដូចលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់មានប្រសាសន៍ក្នុងការទប់ស្កាត់លំហូរចលនាចំណាកស្រុកនេះ។ ឯអ្នកមានចំណេះដឹង និងជំនាញខ្ពស់ មកពីក្រៅប្រទេសមួយចំនួន នាំគ្នារត់ទៅរស់នៅប្រទេសជឿនលឿនទៅវិញ។ ទំាងនេះ គឺជាបញ្ហាដែលកម្ពុជាត្រូវពិចារណា ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនៅនឹងកន្លែង។

វិស័យវប្បធម៌ៈ មិនដឹងថា កម្ពុជាមានវប្បធម៌ថ្មីៗអ្វីខ្លះ ទៅបង្ហាញ និងផ្លាស់ប្តូរនឹងគេនៅឆ្នាំ ២០១៥ ទេ? បើកភ្នែកឡើងមើលទៅលើកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ឃើញតែយកបទពីបរទេសច្រៀង នឹងរាំថតចម្លងតែពីបរទេស ឥតមានលក្ខណៈជាខ្មែរសោះ។ រីឯរបាំ និងការរាំវិញ គឺនៅដដែល មិនបានច្នៃប្រឌិតឲ្យវាថ្មីសោះ។ សូម្បីតែក្បាច់រាំចាស់ៗ ហ្នឹងក៏មិនបានចាក់ផ្សាយញឹកញាប់ផង អំពីក្បាច់មួយៗ ហើយពន្យល់កូនខ្មែរឲ្យស្គាល់ថាក្បាច់ហ្នឹងចេញមកពីណា។ បើវិស័យភាពយន្តវិញគឺចប់តែម្តង បើគេធ្វើការប្រកួតខ្សែភាពយន្តថ្មីៗនៅអាស៊ានវិញគឺមិនដឹងជាយក រឿងអ្វីទៅប្រកួតហ្នឹងគេផងហ្នឹង។ គ្មានការផលិតខ្សែភាពយន្ត មកពីរោងភាពយន្ត ត្រូវបានគេលក់ស្ទើរតែទាំងអស់ ឬក៏មកតែសម្បូរចោរលួច តែគំនិតគេ និងថតចម្លងរបស់គេលក់? ទីបំផុតវប្បធម៌បែបនេះ មិននាំឲ្យជាតិរីកចម្រើនទេ ហើយចូលសមាហរណកម្ម ២០១៥រឹតតែពិបាកទៅទៀត។ សំណួរនៅតែសួរដដែល ថាតើ ក្រសួងវប្បធម៌ធ្វើអ្វីខ្លះសព្វថ្ងៃនេះ?

អប់រំ យុវជន និងកីឡាៈ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ មាននិស្សិតដែលបានបញ្ចាប់ថ្នាក់ឧត្តមសិក្សារាប់ម៉ឺននាក់ ជាមួយនឹងសាកលវិទ្យាល័យទាំងរដ្ឋ ទាំងឯកជនសរុបចំនួន៩៩សាកលវិទ្យាល័យនិងវិទ្យាស្ថានទូទាំងប្រទេស។ និស្សិតបានបញ្ចប់ថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាឆ្នាំ ២០១១ មានចំនួន ៤៥ ៦៥០នាក់ និងចំនួនកំពុងសិក្សាឆ្នាំ ២០១១-២០១២ គឺមាន ២៤៥ ០០០ នាក់។ (ទិន្នន័យនាយកដ្ឋានឧត្តមសិក្សាឆ្នាំ២០១២) តែទោះជាច្រើនយ៉ាងនេះក៏ដោយ ក៏នៅមានការត្អូញត្អែរពីថ្នាក់ដឹកនាំមន្ត្រីរាជការ និងនិយោជកមួយចំនួនផងដែរ អំពីបុគ្គលិកខ្វះគុណភាពក្នុងការងារ ពេលខ្លះហាក់ដូចជាមិនយល់ និងយកចិត្តទុកដាក់កិច្ចការងារ សូម្បីតែលិខិតសុំច្បាប់ឈប់ និងពាក្យសុំបន្តិចបន្តួចក៏សរសេរមិនត្រូវផង ហើយពិបាកជ្រើសរើសបុគ្គលិកឲ្យសមស្របទៅនឹងតួនាទីទៀតផង។ ភាពទន់ខ្សោយផ្នែកអប់រំនេះ ធ្វើឲ្យមតិជាច្រើនរិះគន់ទៅលើប្រព័ន្ធអប់រំទាំងមូលខ្សោយ បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងប្រទេសនៅប្លុកអាស៊ាននេះ។ ធាតុពិតជាក់ស្តែង កិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ជួយបានមួយកម្រិតហើយ ចំពោះថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានេះ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ៨០ និង៩០ ហើយបច្ចុប្បន្ននេះ មានគ្រូល្អៗទាំងជាតិដែលធ្លាប់បានទៅសិក្សានៅក្រៅប្រទេស និងគ្រូៗអន្តរជាតិមួយចំនួនផងដែរ។ សាកលវិទ្យាល័យខ្លះ រៀនសុទ្ធតែជាភាសាអង់គ្លេសទៀត និងមានសិទ្ធិជ្រើសរើសបង់ថ្លៃសាលាណាក៏បានដែរ។ ហេតុអ្វីបានជានិស្សិតមួយចំនួនធំបានសញ្ញាបត្រហើយ នៅតែប្រើការមិនកើតទៀត? សំណួរសួរថា តើមកពីសាកលវិទ្យាល័យឬមួយក៏មកពីនិស្សិតខ្លួនឯង? ក្នុងនាមជាឪពុកម្តាយ ឬបងៗ ដែលរៀនបានខ្ពស់ៗហ្នឹង មានធ្លាប់តាមដានការសិក្សាកូន ឬប្អូនៗដែរឬទេ? មានធ្លាប់ធ្វើកិច្ចការគ្រប់គ្រាន់តាមអ្វីដែលគ្រូដាក់ឲ្យធ្វើ ដែរ ឬទេ? ហើយពេលប្រឡងម្តងៗមានបើកចម្លងដែរឬទេ? សូម្បីតែលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏ធ្លាប់រិះគន់ផងដែរ មាននិស្សិតខ្លះ រៀនសុទ្ធតែថា្នក់បណ្ឌិត ឬក៏អនុបណ្ឌិត មិនចេះប្រើកុំព្យូទ័រ ហើយសរសេរនិក្ខេបទជួលគេសរសេរឲ្យ។ អ្វីៗដែលជាអំពើអបាយមុខ ដូចជា គ្រឿងស្រវឹង ក្លិប ខារ៉ាអូខេ...នៅជុំវិញយុវជន មានមិនខ្វះហើយងាយស្រួលរកបាន ហើយមានតម្លៃថោកទៀត។ យុវជនខ្មែរភាគច្រើន ក្លាហានណាស់ ក្នុងការប្រយុទ្ធកាប់ចាក់គ្នា វាយតប់គ្នា ពេលខ្លះរហូតដល់បាញ់គ្នាក៏មាន តែខ្លាចណាស់ការសិក្សា មិនហ៊ានប្រយុទ្ធទេ។ តើឲ្យទំពាំងស្នងឫស្សីរបៀបម៉េច បើទំពាំងនោះរលួយតាំងពីមិនទាន់ធំផងនោះ?

រីឯកីឡាវិញ គឺមានដំណើរការរីកចម្រើនយឺតយ៉ាវណាស់។ ឧទាហរណ៍៖ កីឡាបាល់ទាត់ លេងតំាងពីគ្រាប់ មានចាញ់មានឈ្នះ តែលេងលើកចុងក្រោយនេះនៅប្រទេសភូមា ការប្រកួតជម្រុះ ដើម្បីទៅប្រកួតស៊ុយសូគីខាប់ នៅអាស៊ានសោះ ខ្មែរចាញ់ទាំងអស់។
សរុប មកវិញ ទាំងអស់នោះ សុទ្ធតែជាចំណុចខ្វះខាត ក្នុងការត្រៀមខ្លួនសមាហរណកម្មអាស៊ាន ២០១៥។ ហេតុដូច្នេះរាជរដ្ឋាភិបាល គួរតែបង្ហាញឆន្ទៈផ្នែកខាងគោលនយោបាយ ឲ្យបានជាក់លាក់ ជាពិសេស ផ្តោតទៅលើការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សា ស្រាវជ្រាវអាស៊ាន នៅសាកលវិទ្យាល័យ និងមានការចូលរួមធ្វើទាំងអស់គ្នា ទើបការធ្វើសមាហរណកម្មកម្ពុជាក្នុងអាស៊ាននាឆ្នាំ២០១៥ ដំណើរការទៅដោយរលូន៕

Monday, 3 December 2012

ASIA: Universities must better prepare young people for labour market

Yojana Sharma02 December 2012 Issue No:250

Asia’s universities must align more closely with labour market needs to ensure graduates have the skills and knowledge demanded by employers, according to a new Asian Development Bank (ADB) report, one of many released by international and regional organisations this year stressing the need for higher education to produce labour-market skills.

“Higher education is increasingly expected to address the issue of employability,” said the just-released report Improving Transitions from School to University to Workplace.

A rapid expansion of higher education has the potential to complicate employability rather than address it efficiently, suggests the report, which covers 15 countries in Asia and noted that employability can become a major drag on Asian countries’ development in the coming years.

“In the Asian region higher education is expanding rapidly and when you expand so rapidly misalignment between higher education and the labour market grows,” said Gerard Postiglione a professor of education at the University of Hong Kong, who contributed to the report. “The consequences of poor alignment are rising unemployment.”

Apart from improving the quality of higher education, more attention is needed to improve its relevance, said Jouko Sarvi, education practice leader in the ADB’s regional and sustainable development department.

“Higher education systems and institutions are under pressure to reform, to provide adequate skills and knowledge for the evolving labour markets. This is increasingly important in countries which are moving towards middle-income country status and aspiring to become knowledge economies, increasing the demand for higher skills,” he said.

“The ability of Asian countries to compete in a globalised world depends on the readiness of students entering university, the availability of qualified graduates for the labour market, and the application of science and technology for creating new products.”

Apart from Japan, South Korea, Singapore and Hong Kong, most Asian countries have gross enrolment ratios below that of the US and Europe and even parts of Latin America.

“Since Asia’s [gross enrolment ratios] will continue to grow in the coming years, it is timely to emphasise the importance of improving the external efficiency of Asia’s higher education systems,” the report said, describing ‘external efficiency’ as the level of preparation of university graduates for the labour market and the ability of universities to produce research that can fuel economic growth.

According to the report, the misalignment between schools, universities and the job market is evident from regional employment trends. In Mongolia, vocational college graduates earn more than university graduates. In Thailand where education is skewed towards the social sciences, 80% of firms report difficulties in finding employees with adequate technical skills.
In China unemployment among graduates from top-tier universities was 10% in 2008 and rising.

But there was no single recipe for how countries should best align higher education with the economy.

“Asian countries are at different levels of development. Each country has to look at each part of the labour market that is taking off,” Postiglione told University World News.

“At the top, countries need cutting-edge ideas to keep competing globally,” and that requires high quality research universities, he said.

Meanwhile, second- and third-tier universities must be upgraded to prepare people for the workforce.

“But the problem is that the workplace is no longer a stable, hierarchical structure. So the most important skill in the 21st century is adaptability,” Postiglione said.

How countries can better align higher education to the economy would still need to be worked out. The idea that universities must do more still needs to be accepted.

“Universities are not accustomed to taking responsibility for employability. That stance is rapidly changing and universities must get ahead of the curve, they must elevate employability to an issue for students to consider in their first year of study,” the report noted.

Nonetheless the ADB said “this does not mean that employability should be the first priority of higher education". It said empowering and preparing citizens for a greater role in development and innovation should remain the main purpose of higher education. Higher education collaboration with industry and the private sector to improve labour market links is not the only answer.

“Society needs civil society as well,” said Postiglione.

ASIA: Building Asia’s platform for student mobility

Hiep Pham02 December 2012 Issue No:250

A time scale has been established for setting up a common credit transfer scheme between several South East Asian and neighbouring countries, which will be crucial for encouraging student mobility within Asia.

The Great Mekong Subregion – which includes Vietnam, Cambodia and Laos, Myanmar, Thailand and China – and neighbouring countries Japan and Korea, are working together to set up a higher education platform, similar to the European Union’s Erasmus programme, to increase mobility within the region.

The platform’s first plank will be a common credit transfer scheme, which could be adopted by all higher education institutions in the subregion as early as the next academic year (2013-14), according to Sauwakon Ratanawijitrasin, director of the South East Asian Ministers of Education Organisation – Regional Centre for Higher Education and Development (SEAMEO–RIHED), which organised a regional workshop in Bangkok last month.

The student mobility programme will be piloted with selected universities and courses from the beginning of the 2013 academic year for a period of 18 months before the rollout of an agreed credit transfer system to the whole region and beyond, she said.

“Our goal is to build a practical and feasible credit transfer system for the region, which may help to stimulate and promote student mobility in order to improve the quality and quantity of human resources in the economy as well as in the Greater Mekong Subregion education sector,” Sauwakon said in her opening speech at the workshop, which was sponsored by the Asian Development Bank and attended by more than 100 higher education leaders, government officers and experts.

“Initially, we planned to have only 45 delegates to join the workshop,” Sauwakon told University World News. But the final tally of those attending revealed much greater enthusiasm for the project.

Although the subregion is the largest source of international and exchange students, the lack of transparent quality assurance and a credit transfer system hasmeant that students prefer to study outside the region. A credit transfer scheme that helps students save time and money by avoiding repeating parts of a course could facilitate student mobility and cooperation among higher education institutions.

Although universities in the region are increasingly willing to allow credit transfers, progress varies between member countries. According to information gathered by SEAMEO–RIHED experts, credit transfer schemes in the region are either too general to be useful, or too narrow and applicable to only a limited number of universities.

In Malaysia and Thailand students’ credits are easily recognised by domestic and partner institutions. However, credit transfer is at an early stage in Myanmar, and students can only move within the country, rather than abroad.

In Vietnam, a paradoxical situation has arisen where students can more easily transfer credits between international partner universities than between domestic institutions because of the limited number of multidisciplinary universities that provide a wide range of course options.

Taiji Hotta, vice-president of international affairs at Hiroshima University, Japan, said that ensuring compatibility within the existing diverse systems, especially in the treatment of grades, was a challenge.

“Each university and professor already have their own grading system and it’s not easy to persuade them to change to another system,” he told University World News .

Key constraints include differences in national regulations, curricula and quality. In some countries bachelor degrees are awarded after three years, in others after four.

Hotta proposed a dual grading system where students receive two scores – one based on the host university regulation and the other on a common credit system.

Nguyen Duc Chinh, deputy director of academic affairs at Vietnam National University – Ho Chi Minh City, suggested that a ‘one-way’ mobility programme may be more feasible in the Asian context as “students [in Asia] seem to prefer to stay in the host country until the end of the programme rather than coming back after one or two semesters abroad”.

To ensure that a future credit transfer system is sustained, participants also suggested that a suitable finance arrangement for sharing costs be taken into consideration.

Monday, 29 October 2012

Building the nation we want

Wednesday, 24 October 2012

Duoglas Broderick

Sok Chea is a success story. Having grown from a skinny baby to a beaming, bright-eyed toddler, he’s proof that working together gets results.

The MDG-Fund Joint Program for Children, Food Security and Nutrition that helped Chea recover from malnutrition brings together the Royal Government of Cambodia and six United Nations agencies.

But this diverse team shares a common goal: giving Cambodians like Chea and his family the future they want.

Every year, October 24 marks United Nations Day.

It’s a day for all of us – the 27 specialised UN agencies, funds and programs working together for peace, poverty reduction and human rights in Cambodia – to reflect on what we’re here for: for people like Chea.

It’s a day when I like to think about the words of the UN Charter, the text that guides and inspires us.

Signed on October 24, 1945, these words define who we are, what we do and how we do it.

They are at the back of our minds at all times, as the UN strives to serve those for whom we work:

“We, the peoples of the world.”

United Nations Day is not just about the UN Charter. It’s about all the stakeholders we work with, without whom we simply cannot fulfil the charter’s ideals.

We co-operate as equal partners with the Royal Government of Cambodia, and operate alongside everyone from local NGOs and civil society to national and international aid agencies.

There are many facets to working together in the spirit of the UN Charter.

Cambodia, for example, supports the charter’s “peaceful and friendly relations among nations” via its peacekeeping forces abroad. More than 1,000 Cambodian “Blue Helmets” have served, or are serving, with UN peacekeeping missions.

Cambodia’s most valuable asset is its people. The economy seems set to continue expanding, and the country will soon reach “middle income” status.

It’s the Cambodian people who are making that happen, so investing in “human capital” is among our main shared priorities.

One of the obstacles to empowering Cambodian people remains malnutrition. The 2010 Demographic and Health Survey showed that 28 per cent of Cambodian children are underweight.

Maternal and child malnutrition can stifle physical and intellectual development, which in turn hurts this “human capital” that drives the nation’s economy.

We and our partners are paying special attention to stronger bodies and healthier minds, which will be the foundations of Cambodia’s continued growth.

Cambodia is home to an ancient civilisation, yet a very young population. According to the 2008 census, one-third of Cambodians are aged between 15 and 29.

Those youngsters aspire to, and deserve, quality livelihoods. They are the ones who will shape the nation’s future. Young people are at the centre of our efforts to solidify Cambodia’s achievements.

The participation of more women in business and the public sector is equally essential.

Equality and empowerment for women cuts through everything we and our partners do. Moreover, the disturbing incidence of violence against women has to be tackled with zeal.

A first step is talking about the problem, and a program involving four UN agencies is finding that peer-to-peer education is one way to change hearts and minds. But, ultimately, zero tolerance is the
only goal to aim for.

There is more to development than simple economic growth, however. Some people are more vulnerable than others, and often need special help.

For example, we have seen that the best place to treat drug addiction is in communities, not institutions. Another joint UN programe works with Government ministries and NGOs on an innovative project to address this challenge.

The poorest of the poor need a social safety net, a way in which all Cambodians can help one another. With UN assistance, the Royal Government of Cambodia is taking significant steps on social protection for these most vulnerable people.

Cambodia is changing fast. Last year’s dramatic flooding indicated yet again that even the climate is changing, and the United Nations stands hand in hand with Cambodia as the challenge evolves.

Still, there has been much progress since 2000, when the international community named eight millennium development goals. (In Cambodia, we have a ninth goal: de-mining, unexploded ordnance and victim assistance).

With the deadline for those objectives approaching, the world is looking to what comes next. A lot of consultation and hard work lies ahead.

But, ultimately, it’s about kids like Chea. Building the Cambodia we want for Chea and his family is, and always will be, a team effort.

As our charter reminds us, the UN is here to play its part. We’re in it together.

រឿងរបស់ សុខ ជា គឺជារឿងជោគជ័យមួយ។ ដោយកើតមកជាទារកម្នាក់ ដែលមានភាពស្គមស្គាំង ហើយបានក្លាយជាក្មេងចេះដើរតះៗ ដែលមានសុខភាពល្អ។ ភស្តុតាងអំពីទារកនេះ បង្ហាញថា ការធ្វើការរួមគ្នានឹងទទួលបានលទ្ធផលប្រសើរ។

មូលនិធិ អភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សរ៍រួមគ្នា ដើម្បីកុមារ សុវត្ថិភាពស្បៀងអាហារ និងអាហារូបត្ថម្ភ ដែលជួយទារក សុខ ជា ឲ្យជាសះស្បើយពីជំងឺខ្វះអាហារូបត្ថម្ភបាននាំឲ្យរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជារួមនឹងស្ថាប័នអង្គការសហប្រជាជាតិចំនួន ៦ មកធ្វើការជាមួយគ្នា។

ក្រុមទាំងនេះ មាននូវគោលដៅរួមគ្នាគឺផ្តល់អនាគតដល់ក្មេងៗកម្ពុជា និងគ្រួសាររបស់ពួកគេ ដូចទៅនឹងអនាគតរបស់កុមារ សុខ ជា ដែលពួកគេចង់បាន។

ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ថ្ងៃទី ២៤ តុលា គឺជាថ្ងៃរំឭកខួប ទិវាអង្គការសហប្រជាជាតិ។ វាជាទិវាមួយ សម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា រួមទាំងស្ថាប័នអង្គការសហប្រជាជាតិចំនួន ២៧ អង្គការមូលនិធិ និងកម្មវិធីផ្សេងៗ ធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីសន្តិភាព ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំង អំពីការងាររបស់យើងនៅទីនេះ គឺដើម្បីមនុស្សទាំងអស់គ្នាឲ្យដូចទៅនឹងកុមារ សុខ ជា។ ដោយចុះហត្ថលេខា នៅថ្ងៃទី ២៤ ខែតុលា ១៩៤៥ ពាក្យពេចន៍នៅក្នុងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ បានកំណត់អំពីការងាររបស់យើង ដែលយើងត្រូវតែធ្វើ និងរបៀបដែលត្រូវធ្វើ។ ពាក្យពេចន៍នៅក្នុងធម្មនុញ្ញនេះ គឺស្ថិតនៅក្នុងចិត្តរបស់យើងជានិច្ច ខណៈស្ថាប័នអង្គការសហប្រជាជាតិ ខិតខំធ្វើការងារបម្រើប្រជាជន៖ «យើងទាំងអស់គ្នា គឺជាប្រជាជនពិភពលោក»។ យើងសហការជាដៃគូស្មើភាពគ្នាជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងប្រតិបត្តិការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។ វាមានវិធីសាស្រ្តផ្សេងៗ ក្នុងការធ្វើការងារជាមួយគ្នាស្របទៅតាមស្មារតីធម្មនុញ្ញ អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ជាឧទាហរណ៍ប្រទេសកម្ពុជា គាំទ្រទំនាក់ទំនងសន្តិភាព និងរាក់ទាក់ក្នុងចំណោមប្រទេសនានា ឲ្យស្របទៅតាមធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិតាមរយៈកងកម្លាំង រក្សាសន្តិភាព។ កងកម្លាំងកម្ពុជាជាង ១០០០ នាក់«ដែលពាក់មួកខៀវ»បាននិងកំពុងបម្រើនៅក្នុងបេសកកម្ម រក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ទ្រព្យសម្បត្តិដ៏មានតម្លៃបំផុតរបស់កម្ពុជាគឺប្រជាជនរបស់ខ្លួន។ សេដ្ឋកិច្ចនឹងបន្តរីកលូតលាស់ ហើយប្រទេសនេះនឹងឈានដល់ស្ថានភាព«ប្រាក់ចំណូលមធ្យម»នាពេលខាងមុខ ឆាប់ៗ។ វាជាប្រជាជនកម្ពុជាខ្លួនឯង ដែលកំពុងធ្វើឲ្យស្ថានភាពនោះកើតឡើង ដូច្នេះការវិនិយោគនៅក្នុងវិស័យ«ធនធានមនុស្ស»គឺជាអាទិភាពមួយ ក្នុងចំណោមអាទិភាពចម្បងៗផ្សេងទៀត។

ឧបសគ្គមួយ ក្នុងចំណោមឧបសគ្គដល់ប្រជាជនកម្ពុជា ដែលនៅតែមានគឺបញ្ហាកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ។ ការសិក្សាវាស់ស្ទង់ស្តីពីប្រជាសាស្រ្ត និងសុខាភិបាល បានបង្ហាញថា ២៨ ភាគរយ ក្នុងចំណោមក្មេងៗកម្ពុជា គឺមានទម្ងន់ស្រាល មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នឹងទម្ងន់របស់ខ្លួន។ កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ សម្រាប់មាតា និងកុមារ អាចជាឧបសគ្គ ដល់ការអភិវឌ្ឍផ្នែករាងកាយ និងស្មារតី ហើយនេះនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍ«ធនធានមនុស្ស»ដែល ជំរុញដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។

យើង និងដៃគូរបស់យើង កំពុងយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងពិសេស ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រជាជនកម្ពុជា មានរាងកាយ និងសុខភាពមាំមួនជាងមុន ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ សម្រាប់ភាពរីកចម្រើនជាបន្តរបស់កម្ពុជា។

ប្រទេសកម្ពុជា ធ្លាប់ជាប្រទេសមានអរិយធម៌ដ៏អស្ចារ្យមួយ កាលពីសម័យបុរាណ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាជនរបស់ខ្លួន នៅវ័យក្មេងច្រើន។ យោងតាមជំរឿនក្នុងឆ្នាំ២០០៨ មួយភាគបីនៃប្រជាជនកម្ពុជាគឺមានអាយុចន្លោះពី១៥ទៅ២៩ឆ្នាំ។ ប្រជាជនវ័យក្មេងទាំងនេះនឹងជាកម្លាំងជំរុញមួយ ហើយពួកគេសមនឹងទទួលបានជីវិតមួយដែលមានគុណភាព។ ពួកគេនឹងជាអ្នកដែលកំណត់អនាគតរបស់ប្រទេស។ ប្រជាជនវ័យក្មេងទាំងនេះ គឺជាកម្លាំងសម្រាប់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើឲ្យមានការ សម្រេចសមិទ្ធផលរបស់កម្ពុជា។ ការចូលរួមច្រើនជាងមុន របស់ស្រ្តី នៅក្នុងអាជីវកម្ម និងវិស័យសាធារណៈ គឺមានលក្ខណៈសំខាន់ស្មើគ្នា។ សមភាព និងការផ្តល់អំណាចដល់ស្រ្តី នឹងជួយយើងនិងដៃគូរបស់យើង។ ជាងនេះទៀត បញ្ហាប្រើហិង្សាលើស្រ្តី ត្រូវតែដោះស្រាយ។
ជំហានទីមួយ គឺការនិយាយអំពីបញ្ហា ហើយកម្មវិធីមួយ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងស្ថាប័នចំនួនបួន របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ គឺការរកឃើញថា ការអប់រំតាមរយៈមិត្តអប់រំមិត្ត គឺជាវិធីមួយ ក្នុងការផ្លាស់ប្តូរបេះដូង និងចិត្តរបស់ប្រជាជន។ ប្រជាជនខ្លះ ស្ថិតនៅក្នុងក្រុមប្រជាជនងាយរងគ្រោះ ជាងក្រុមប្រជាជនផ្សេងទៀត ហើយជាធម្មតា ត្រូវការការជួយជាពិសេស។ ឧទាហរណ៍ កន្លែងល្អបំផុត សម្រាប់ការព្យាបាលការញៀនថ្នាំញៀន គឺសហគមន៍ផ្ទាល់ ជាជាងមជ្ឈមណ្ឌលព្យាបាលការញៀនថ្នាំ។

ប្រជាជនក្រីក្របំផុត ត្រូវការសំណាញ់សុវត្ថិភាពសង្គម ដែលជាវិធីមួយធ្វើឲ្យប្រជាជនកម្ពុជា អាចជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។

ជាមួយនឹងជំនួយ ពីអង្គការសហប្រជាជាតិ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កំពុងបោះជំហានសំខាន់ៗ ស្តីពីការការពារប្រជាជនដែលងាយរងគ្រោះបំផុត។ កម្ពុជាកំពុងមានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងលឿន។ គ្រោះទឹកជំនន់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរកាលពីឆ្នាំមុន បានបង្ហាញជាថ្មីម្តងទៀតថា សូម្បីតែអាកាសធាតុក៏កំពុងមានការប្រែប្រួល ហើយអង្គការសហប្រជាជាតិរួមដៃគ្នាជាមួយនឹងកម្ពុជា ខណៈដែលបញ្ហាប្រឈមនេះមានលក្ខណៈវិវត្តន៍។ ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០០ មក មានភាពរីកចម្រើនយ៉ាងច្រើន។ ពិភពលោក កំពុងសម្លឹងមើលអ្វីដែលនឹងកើតមាន នៅពេលខាងមុខ។ បញ្ហាលំបាក និងការងារជាច្រើនកំពុងបន្តមាន។
ប៉ុន្តែទោះបី យ៉ាងណាក្តី វាគឺអំពីកុមារ ដូចនឹងកុមារ សុខ ជា ដែរ។ សម្រាប់ សុខ ជា និងគ្រួសាររបស់គេ ការកសាងប្រទេសកម្ពុជាគឺកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាក្រុម ខណៈដែលធម្មនុញ្ញរបស់យើងតែងតែរំឭកយើង ឯអង្គការសហប្រជាជាតិនៅទីនេះកំពុងដើរតួនាទីរបស់ខ្លួន។ យើងធ្វើការងាររួមគ្នា៕ PS Buoglas Broderick អ្នកសម្របសម្រួលរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា

We should be united

Friday, 26 October 2012

Princess Soma Norodom

The future of the country’s royal institution has been in the minds of Cambodians as they mourn the loss of the late King Father Norodom Sihanouk. Not only has this topic been addressed by the locals, but by the international forum.

I have been asked about the future of the monarchy by several international media outlets including CNN, AsianAffairs.com and the German press agency.

As a journalist, in a country with little freedom of the press, it’s a skill to disseminate the facts without jeopardizing your career.

During the memorial ceremony for His Majesty Norodom Sihanouk on October 17, 2012, I witnessed that unity was weak among the Royal Family members and a division within the current government.

His Majesty King Norodom Sihamoni has no power and is only a figurehead and the government is the new ruler of the country.

It was apparent at the memorial ceremony when some members of the Royal Family could not get inside the Throne Hall of the Royal Palace to pay their respects to their beloved family member, the late King Father Norodom Sihanouk.

The Throne Hall was overcrowded by government officials, delegates and VIPs from Asian countries.

I felt like I was at an ASEAN Summit Meeting instead of at a memorial service for a beloved family member.

Critics have stated that Prime Minister Hun Sen and the government control the political arena and the monarchy, and will continue to do so as long as he is in power.

The government has considerable say about who becomes the next king.

The nine-member Throne Council includes the Prime Minister and top officials from the National Assembly and Senate, all from the same ruling party.

The future of the monarchy is in their hands.

The Cambodian Royal Family has no power and is not wealthy, unlike the royal families in Thailand and England.

The lack of a successor to the current king, His Majesty King Norodom Sihamoni, is a concern to some royalists and supporters.

Some believe the monarchy will slowly fade away.

I witnessed the division among my own Royal Family members on the first day of the memorial ceremony for His Majesty King Father Norodom Sihanouk.

We were all there to mourn the loss of the King Father, but some of my Royal Family members didn’t even speak with each other.

I hardly attend Royal Family functions as I have work obligations to financially take care of my father, but I want to unite our family.

If we can’t get along with our own family, what makes us think we can bring peace to the country?

“United we stand, divided we fall” is a famous motto from the United States which suggests that when we are united we cannot be defeated, but when you are alone you can be defeated.

With the current ruling party domination, and the division among Royal Family members, the future of the monarchy looks dim. Fear can only grow in darkness. Once you face fear with light, you win.