សម្តេច​ក្រុមព្រះ​នរោត្តម រណឫទ្ធិ សុខចិត្ត​លាឈប់​ពី​ឆាក​នយោបាយ

ដោយ ប៉ែន បូណា

ទី​បំ​ផុតទៅ សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បាន​ចុះចាញ់​ក្នុង​សង្គ្រាម​ដណ្តើម​គណបក្ស​ជាមួយ​សហការី​របស់​ព្រះអង្គ​ហើយ។ ប្រធាន​គណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានប្រកាស​ពី​ស្រុក​បារាំង​ថា ព្រះអង្គ​លាឈប់​ពី​ឆាកនយោបាយ​ចាប់ពី​ថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ នេះ​តទៅ​ហើយ។ សម្តេចក្រុមព្រះ​បាន​ឲ្យ​ដឹងថា ទ្រង់​នឹង​វិល​ទៅ​បំពេញ​កិច្ចការ​មនុស្សធម៌​ជាមួយ​ព្រះមហាក្សត្រ​នៅក្នុង​ ព្រះបរមរាជវាំង​វិញ។ ចំណែកឯ​មន្ត្រី​ដែល​មាន​ភក្តីភាព​ជាមួយ​ព្រះអង្គ​ក៏បាន​នាំគ្នា​លា​ឈប់​ពី​គណបក្ស​នយោបាយ​ដែរ។

 ក្នុង​លិខិត​ជូនដំណឹង​មួយច្បាប់​ពី​ប្រទេស​បារាំង ចុះ​ថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ សម្តេច​ក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ប្រធាន​គណបក្ស​នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានប្រកាសថា ព្រះអង្គ​លាឈប់​​ពី​ឆាកនយោបាយ​ហើយ​ ចាប់ពី​ថ្ងៃនេះ​តទៅ ហើយ​ព្រះអង្គ​ក៏​លែង​ទទួលខុសត្រូវ​រាល់​កិច្ចការ និងសេចក្តីសម្រេចផ្សេងៗ របស់​គណបក្សនេះ​តទៅទៀត​ដែរ។

កាលពី​ប៉ុន្មាន​សប្តាហ៍​កន្លងទៅនេះ សម្តេចក្រុមព្រះ​បាន​បដិសេធ​យ៉ាង​ដាច់​អ​ហ​ង្កា​រថា​ ទ្រង់​នឹងមិន​ឈប់​ពី​ឆាកនយោបាយ​ឡើយ។ ការបដិសេធ​នេះ​បាន​ធ្វើឡើង​បន្ទាប់ពី​លោក សៅ រ៉ានី អគ្គលេខាធិការ​គណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ បាន​សរសេរ​លិខិត​ស្នើសុំ​ព្រះអង្គ​ឲ្យ​ឈប់សម្រាក​ពី​ឆាកនយោបាយ​ ដើម្បី​បើកឱកាស​ឲ្យ​លោក​បាន​បង្រួបបង្រួម​ជាមួយ​គណបក្ស​ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច របស់លោក​ញ៉ឹក ប៊ុនឆៃ។

ប៉ុន្តែ ពេលនេះ​ស្រាប់តែ​ព្រះអង្គ​សម្រេច​ព្រះទ័យ​​លាឈប់​ពី​ឆាកនយោបាយ​ទៅវិញ។ ហេតុផល​ដែល​ព្រះអង្គ​លើក​មក​ពន្យល់​នៅពេលនេះ​ គឺ​ដោយសារតែ​ទ្រង់​យល់ឃើញ​ថា របប​រាជានិយម​នៅ​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន កាន់តែ​រឹងមាំ​ក្រោម​ការការពារ​ដោយ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ និង​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​របស់លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ សម្តេចក្រុមព្រះ​បាន​បញ្ជាក់ថា ព្រះអង្គ​នឹង​វិល​ទៅ​បំពេញ​កិច្ចការ​មនុស្សធម៌ និង​សង្គមកិច្ច ជាមួយ​ព្រះមហាក្សត្រ នៅក្នុង​ព្រះបរមរាជ​វាំង​វិញ។

សម្តេចក្រុមព្រះ​ធ្លាប់បាន​លាឈប់​ពី​នយោបាយ​ម្តង​ហើយ កាលពី​ចុងឆ្នាំ២០០៨ ដើម្បី​ទៅ​ទទួល​តួនាទី​ជា​ប្រធាន​ក្រុម​ឧ​ត្ត​ម​ប្រឹក្សា​ផ្ទាល់​ ព្រះមហាក្សត្រ។ ប៉ុន្តែ មិនយូរប៉ុន្មាន ព្រះអង្គ​ក៏បាន​វិល​ចូល​ឆាកនយោបាយ​ឡើងវិញ។

ការប្រកាស​លាឈប់​ពី​ឆាកនយោបាយ​របស់​សម្តេច​ក្រុមព្រះ​នៅពេលនេះ បាន​ធ្វើឡើង​ខណៈដែល​គ​ណ​បក្ស​របស់​ទ្រង់​កំពុង​បែកបាក់​យ៉ាងខ្លាំង​ ជុំវិញ​ការបង្រួបបង្រួម​អ្នករាជានិយម។ លោក សៅ រ៉ានី ដែលជា​គូទំនាស់​ជាមួយ​សម្តេចក្រុមព្រះ បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ​នៅថ្ងៃនេះ​ថា លោក​អរគុណ​ចំពោះ​ការសម្រេច​ព្រះទ័យ​របស់​សម្តេចក្រុមព្រះ និង​ចាត់ទុក​ការលាឈប់​នេះ​ថា​បាន​បើកផ្លូវ​ឲ្យ​ការបង្រួបបង្រួម​ អ្នករាជានិយម​កាន់តែ​លឿន​ទៅមុខ។

ប៉ុន្តែ មន្ត្រី​ដែលមាន​ភក្តីភាព​ជាមួយ​សម្តេចក្រុមព្រះ មិនបាន​ទៅ​ចូលរួម​ក្នុងការ​បង្រួបបង្រួម​អ្នករាជានិយម​នេះ​ទេ។ លោក ប៉ែន សង្ហា អ្នកនាំពាក្យ គណបក្ស នរោត្តម រណ​ឫ​ទ្ធិ បាន​ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​នៅថ្ងៃនេះ​ថា រូបលោក​ផ្ទាល់ ក៏ដូចជា​មន្ត្រី​គណបក្ស​នរោត្តម រណ​ឫ​ទ្ធិ ជាច្រើន​ទៀត​ដែរ​កំពុង​ដាក់ពាក្យ​លាឈប់​ពី​គណបក្ស។ លោក ប៉ែន សង្ហា បញ្ជាក់ថា រូបលោក និង​មន្ត្រី​ដែលមាន​ភក្តីភាព​ជាមួយ​សម្តេចក្រុមព្រះ​នឹងមិន​ចូលរួម​ចលនា​ រាជានិយម​ណា​ដែល​គ្មាន​សម្តេចក្រុមព្រះ​នោះឡើយ៕

 

លោក ឈឹម សៀកឡេង និងលោក ប៉ែន សង្ហា ប្រកាសឈប់ ធ្វើនយោបាយ តាមសម្តេចក្រុមព្រះ

Saturday, 11 August 2012 11:54 ដោយ៖​ សយ សុភាព :ID-068 
ភ្នំពេញ ៖ លោក ឈឹម សៀកឡេងប្រធានស្តីទីគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ និងលោក ប៉ែន សង្ហា អ្នកនាំពាក្យគណបក្ស បានប្រកាសឈប់ ធ្វើនយោបាយ និងអ្នកនាំពាក្យ គណបក្សនរោត្តមរណឫទ្ធិ តាមសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ និងលាលែងចេញពីសមាជិកគណបក្ស ចាប់ពីថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ នេះតទៅ ដែលការប្រកាសឈប់ធ្វើ នយោបាយ នេះ បានបង្ហាញឲ្យ ឃើញថា មន្ត្រីទាំងពីររូប ពិតជាមានភក្តីភាព ជាមួយសម្តេចក្រុមព្រះ ដែលព្រះអង្គបានប្រកាសឈប់ ធ្វើនយោបាយ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ ។

យោងតាមលិខិតប្រកាសលាលែងពីតំណែងប្រធានស្តីទី និងសមាជិកគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ លោក ឈឹម សៀកឡេង បានសរសេរថា "ដោយយោងព្រះលិខិតសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ព្រះប្រធានគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ ដែលព្រះអង្គប្រកាស ឈប់ធ្វើនយោបាយ ខ្ញុំឈឹម សៀកឡេង ប្រធានស្តីទីគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែលបានដង្ហែ សម្តេចក្រុមព្រះអស់រយៈពេលជាង ២៨ឆ្នាំ មកហើយនេះ សូមជម្រាបជូន សហជីវិន សហជីវនី សមាជិក សមាជិកា គណៈកម្មាធិការនាយក នៃគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ថា ខ្ញុំលាឈប់ពីប្រធានស្តីទី..." ។

លោក ឈឹម សៀកឡេង ធ្លាប់កាន់តំណែងជាអគ្គលេខាគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្នុងរយៈពេលខ្លី ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣ និងធ្លាប់កាន់តំណែងជារដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងធម្មការ និងកិច្ចការសាសនា នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន ក្រោយការបោះឆ្នោត ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៣។
នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី១ លោក ឈឹម សៀកឡេង ធ្លាប់កាន់តំណែងជាអភិបាលក្រុងភ្នំពេញ ដែលនៅក្នុងតំណែងរបស់លោកនោះ លោកបានចេញសារាចរណែនាំឲ្យស្ត្រីជិះម៉ូតូចំហៀង មិនឲ្យជិះម៉ូតូអង្គុយ ពីក្រោយដូចបុរសទេ។ នៅក្នុងពេលនោះដែរ ដោយសារលោកមានជំងឺ តំណែងអភិបាលនេះ ត្រូវបានទំនេរ ដោយលោក ជា សុផារ៉ា ដឹកនាំកិច្ចការជំនួស។ ក្រោយ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បែកបាក់នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០០៦ លោក ឈឹម សៀកឡេង បានងាកចេញ ហើយមកគាំទ្រសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បង្កើតគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ។ បន្ទាប់ពីសម្តេចក្រុមព្រះ បានប្រកាសឈប់ធ្វើនយោបាយលើកទី១ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៨ លោក ឈឹម សៀកឡេង បានកាន់តំណែងជាប្រធានគណបក្ស ជាតិនិយម ដែលប្តូរឈ្មោះមកពីគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ។

នៅមុនការលាលែងរបស់លោកពីឆាកនយោបាយ លោកបានកាន់តំណែងជាប្រធានស្តីទី គណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ រហូតដល់ថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ ។
បច្ចុប្បន្ន លោកនៅសល់តំណែងជាឧត្តមទីប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ ។ នៅក្នុងតំណែងនយោបាយ លោក ឈឹម សៀកឡេង មិនមានអាស្រូវទេ រាប់ទាំងអំពើពុករលួយ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ បានចាត់ទុកលោក ឈឹម សៀកឡេង ថាជាអ្នកនយោបាយមានភាពចាស់ទុំ និងមិនបានចាត់ទុកបក្សផ្សេងជាសត្រូវឡើយ។

អ្នកវិភាគចាត់ទុកលោក ឈឹម សៀកឡេង ជាអ្នកនយោបាយគួរឲ្យគោរព ។ លោក ឈឹម សៀកឡេង ត្រូវបានគេដឹងថា ជាឪពុកក្មេករបស់លោក កែវ រ៉េមី បច្ចុប្បន្នជារដ្ឋលេខាធិការ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ។

សម្តេចក្រុមព្រះ ប្រកាសឈប់ ធ្វើនយោបាយ

ឧត្ដម​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ព្រះមហាក្សត្រ ប្រតិកម្ម​តប​សម្ដី​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​លើ​បញ្ហា​ព្រំដែន

ដោយ ម៉ម មុនីរតន៍

2012-08-10

ឧត្ដម​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ព្រះមហាក្សត្រ​លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ ប្រតិកម្ម​ទៅ​នឹង​ការ​ថ្លែង​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែល​ប្រើប្រាស់​ព្រះនាម​ព្រះ​មហា​វីរក្សត្រ​ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ​នរោត្តម សីហនុ ក្នុង​រឿង​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​គោក​ជាមួយ​ប្រទេស​វៀតណាម ហើយ​ថា​នេះ​គឺ​ជា​ការ​គេចវេះ​ចំពោះ​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ក្នុង​ ប្រវត្តិសាស្ត្រ។

RFA/Sok Serey

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឆ្លើយ​បំភ្លឺ​នៅ​សភា​ជាតិ រឿង​ព្រំដែន​ជាមួយ​វៀតណាម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១២។

ការ​អះអាង​បែប​នេះ ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ភ្ជាប់​ព្រះនាម​របស់​ព្រះអង្គ​ក្នុង​រឿង​ព្រំដែន​ម្ដង​ជា​ពីរ​ម្ដង នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែ​សីហា។
ឧត្ដម​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ចាត់​ទុក​ថា ការ​ព្យាយាម​ភ្ជាប់​ព្រះនាម​ព្រះ​មហា​វីរក្សត្រ​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​ព្រំដែន​ម្ដង​ ហើយ​ម្ដង​ទៀត​នោះ គឺ​ជា​រឿង​អយុត្តិធម៌​ចំពោះ​ព្រះអង្គ។

លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ ឧត្ដម​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ព្រះ​មហាក្សត្រ លោក​ហៅ​ការ​ថ្លែង​របស់​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែ​សីហា ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ពិសេស​របស់​សភា​ថា គឺ​ជា​ប្រការ​ដែល​មិន​អាច​ទទួល​យក​បាន​នោះ​ទេ។ លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ អះអាង​ថា ព្រះ​នរោត្តម សីហនុ គឺ​ជា​ក្សត្រ​ដែល​មាន​ភក្ដីភាព​បំផុត ចំពោះ​បូរណភាព​ទឹកដី។ ក្នុង​ន័យ​នេះ​លោក​ថា ក្នុង​ឋានៈ​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន គួរ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ចំពោះ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នេះ ជា​ជាង​ភ្ជាប់​បញ្ហា​ពី​មួយ​ទៅ​មួយ។

ការ​ប្រតិកម្ម​របស់​លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ នៅ​ពេល​នេះ​កើត​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន ស្រាយ​បំភ្លឺ​សំណួរ​របស់​លោក សុន ឆ័យ អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ​មណ្ឌល​ភ្នំពេញ ខាង​គណបក្ស សម រង្ស៊ី ក្នុង​រឿង​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​គោក​ជាមួយ​ប្រទេស​វៀតណាម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែ​សីហា នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា។

ការ​ប្រើ​ពេល​វេលា​ឆ្លើយ​សំណួរ​អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ​របស់​បក្ស​ប្រឆាំង​ ជាង​៥​ម៉ោង​នៅ​ក្នុង​សភា លោក ហ៊ុន សែន ចាត់​ទុក​អ្នក​ដែល​ព្យាយាម​ចោទ​ប្រកាន់​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​គណបក្ស​ ប្រជាជន ថា​ធ្វើ​ឲ្យ​បាត់​បង់​ទឹក​ដី​ទៅ​លើ​ប្រទេស​វៀតណាម នោះ គឺ​គោល​បំណង​សំខាន់​ចង់​វាយ​ប្រហារ​ទៅ​លើ​ព្រះ​មហា​វីរក្សត្រ​ប៉ុណ្ណោះ។ នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ហៅ​អ្នក​រិះគន់​បែប​នេះ​ថា ជា​ក្រុម​កាក​សំណល់​ពី​សម័យ​សាធារណរដ្ឋ ហើយ​មាន​ចេតនា​ចង់​ផ្ដួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​ដូច​ក្នុង​អតីតកាល។

ព្រះអង្គ​ម្ចាស់​ធម្មិកោ ទី​ប្រឹក្សា​ព្រះ​មហាក្សត្រ ព្រះអង្គ​ហាក់​មាន​ភាព​ស្ទាក់​ស្ទើរ​ក្នុង​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ជុំវិញ​ចេតនា​ នៃ​ការ​ព្យាយាម​ភ្ជាប់​ព្រះនាម​ព្រះ​មហា​វីរក្សត្រ​ក្នុង​រឿង​ព្រំដែន​នេះ ក៏​ប៉ុន្តែ​ព្រះ​អង្គ​ម្ចាស់​ធម្មិកោ ស្ដី​បន្ទោស​ថា ការ​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភាព​សាំញ៉ាំ និង​ជំងឺ​រ៉ាំរ៉ៃ​ក្នុង​រឿង​ព្រំដែន​សម្រាប់​កម្ពុជា​នេះ គឺ​ជា​កំហុស​ដែល​កើត​ចេញ​ពី​រដ្ឋាភិបាល ក្រោយ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៣ ដែល​មិន​ប្រើប្រាស់​អំណាច​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទីក្រុង​ប៉ារីស ដើម្បី​បញ្ចប់​សន្ធិសញ្ញា​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​៨០ ដែល​កាល​នោះ របប​រដ្ឋ​កម្ពុជា​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​បក្ស​ប្រជាជន បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម​ជាមួយ​ប្រទេស​វៀតណាម ក្នុង​រឿង​ព្រំដែន​នោះ។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី ពុំ​អាច​ស្នើ​សុំ​ការ​បំភ្លឺ​បាន​ទេ ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ​ពី​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​សីហា។

យ៉ាង​នេះ​ក្ដី លោក​បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ លោក​ចាត់​ទុក​ថា​នេះ​ទំនង​ជា​ចំណុច​ខ្សោយ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​ប្រើប្រាស់​ព្រះនាម​ព្រះ​មហា​វីរក្សត្រ​ធ្វើ​ជា​ខែល ក្នុង​ការ​បង្ហាញ​ចំពោះ​ភាព​ចម្រូងចម្រាស​ពី​បញ្ហា​ព្រំដែន​កម្ពុជា និង​វៀតណាម​នោះ៕

PM Hun Sen addresses assembly

 

 Prime Minister Hun Sen (L) gestures before delivering his speech at the National Assembly yesterday in Phnom Penh. Minister of Interior Sar Keng (2nd R) and Deputy Prime Minister Sok An (R) were also in attendance. Photograph: Pha Lina/Phnom Penh Post

 

Friday, 10 August 2012

Meas Sokchea and David Boyle

 

 

Sometimes austere, other times ebullient, Prime Minister Hun Sen spent his rare, more than five-hour speech to parliament yesterday outlining a border demarcation plan with Vietnam and taunting the opposition before refusing to answer anything other than written questions.

Peppered with vitriolic outbursts at his critics, the premier’s speech to 103 lawmakers at the National Assembly focused on a plan for Cambodia and Vietnam to compensate one another with unoccupied land for villages it had been agreed fell in the opposing country’s territory.

“The choice is that we must keep the same situation according to the occupation [of areas] of people,” he said.

Land for exchange in Kampot, Kampong Cham and Takeo provinces had already been agreed upon by the two countries, while negotiations to do the same in Prey Veng and Svay Rieng provinces were under way, Hun Sen told the parliament.

Cambodians have been occupying 2,160.6 hectares of territory belonging to their eastern neighbour while Vietnamese are living on 916.7 hectares of land in the Kingdom, he added, stressing that exchanges would be equal, hectare for hectare.

The process of demarcation, the premier said, followed that which was laid down by King Father and former president Norodom Sihanouk, relying on maps devised by the French colonial administrations of Cochinchina (southern Vietnam) and Cambodia.

“I would like to say that with both land border and maritime border, we followed the map which Samdech Norodom Sihanouk deposited at the United Nations [in 1964],” he said.

“Your insults of Hun Sen are equal to insults of Sihanouk, because Hun Sen follows Sihanouk for all.”

National Assembly President Heng Samrin enacted his constitutional right to quash any debate during the session, though the premier did answer four written questions sent to him by Sam Rainsy Party whip Son Chhay more than six weeks prior.

Heng Samrin’s decision infuriated Son Chhay, who said Cambodia was undoubtedly alone amongst democracies around the world in having a parliament that was never allowed to debate anything.

“They don’t allow us to speak, they don’t allow us to ask questions, for five hours just listening to his threats – we’re really pissed off,” he said, adding that it was the first time in almost 20 years that Hun Sen had even answered a written question in parliament.

“If you don’t have any questions, you don’t call it question time, you call it propaganda time.”

The government, he said, was constantly violating Article 96 of the constitution by not responding to questions within a week or simply not answering at all, which had happened with 70 per cent of the letters he had sent.

Political analyst Lao Mong Hay said he felt the solution the government had presented to resolve the long-running process of demarcating the border with Vietnam was fair but also expressed disappointment about the premier’s conduct in parliament.

“We heard one side of the story, so we should be able to hear the other side as well,” he said.

In response to the written questions, Hun Sen clarified Cambodia’s position on once-disputed Phu Quoc Island, which is currently part of Vietnam but known by Cambodians as Koh Tral Phu Quoc, as well as two villages in Kampong Cham province.

The premier said Sihanouk had told former Vietnamese Prime Minister Pham Van Dong that Cambodia no longer demanded Koh Trol back in 1999, relinquishing the Kingdom’s right to the island.

Sihanouk’s personal adviser and secretary, Prince Thomico Sisowath, refused to comment on any discussion the king father might have had with Pham Van Dong in 1999 but said the map the king father had taken to the UN made no such concession.

“The map which the King took to deposit at the UN claimed that Koh Trol is in Khmer land. Cambodia denied that France took Koh Trol to give to Cochinchina,” he said. In June, senior minister in charge of the Cambodian Border Affairs Committee, Va Kimhong, said the government would have to cede two villages to Vietnam to keep Thlok Trach and Anlung Chrey villages in Kampong Cham province’s Ponhea Krek district.

Ever since, the opposition has been demanding to know which villages would be ceded in exchange for the territory that includes the birthplace of Heng Samrin.

But Hun Sen yesterday simply confirmed that part of Heng Samrin’s village was in Vietnamese territory and that the National Assembly president had been lobbying hard for it to remain in Cambodia, without explaining whether or not it would.

The Vietnamese Embassy in Phnom Penh did not reply to enquiries from the Post.

Not for the first time, Hun Sen accused Son Chhay of political skulduggery, rehashing his old claim that the lawmaker, whom he belittling referred to as his “younger brother”, had acted as “his little spy” in 1997 in exchange for US$10,000.

The premier took the allegation further yesterday, claiming 20 pages of documents and a CD recording proved Son Chhay had tipped him off about a plan to overthrow him in 1997.

“During that time, you reported [to me] about the military situation that was organised by [then-Funcinpec military commander] Nhek Bunchhay, Khan Saveoun and Ho Sok. It was a good report that made me have enough time to prevent the situation in advance,” he said.

Hun Sen, then second co-prime minister next to Funcinpec’s Prince Norodom Ranariddh, became Cambodia’s unopposed leader shortly after, following bloody factional fighting that the premier has repeatedly argued was not a coup d’etat.

Son Chhay said it was sad that the prime minister of Cambodia behaved in such a dishonest, undignified way in a speech broadcast across the country.

“This is a dirty game, this is a cheap thing, that this man has been using. So they play this game,” Chhay said, rejecting all Hun Sen’s accusations as complete rubbish.

Son Chhay has previously conceded that he did indeed accept US$10,000 from Hun Sen, but only when he returned to Cambodia in 1997, money he believed parliamentarians that had stayed had also be given.

Not taking the money, Son Chhay told the Post in December 2006, could have been seen as a “negative reaction” to a goodwill gesture from the premier and jeopardised his negotiations with Hun Sen to secure the return of other politicians who had fled.

---

To contact the reporters on this story: Meas Sokchea at sokchea.meas@phnompenhpost.com
David Boyle at david.boyle@phnompenhpost.comWith assistance from Vong Sokheng

សម្តេចហ៊ុន សែន ៖សង្ឃឹមថា បក្សប្រឆាំង នឹងមិនដើរចេញ ពីរដ្ឋសភា ជាលើកទី២

Wednesday, 08 August 2012 15:55 ដោយ អេង គឹមជាង Posted:ID-067

ភ្នំពេញ៖ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា បានថ្លែងអះអាងថា គណបក្សប្រឆាំង នឹងមិនដើរចេញពី រដ្ឋសភាពជា លើកទី២ទេ បន្ទាប់ពីដើរចេញជាលើកទី១ នាពេលកន្លងមក ដោយពួកគេបានធ្វើការ ចោទប្រកាន់ថា ពុំមាន សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការ បញ្ចេញមតិ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍បែបនេះក្នុងឱកាស អញ្ជើញជាអធិបតី បើក សម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ នូវកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៦២ ប្រវែង១២៨គីឡូម៉ែត្រ ចាប់ពីថ្នល់បំបែកខេត្ត កំពង់ធំ ឆ្ពោះទៅទីរួមខេត្ត ព្រះវិហារ នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ថា នៅថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ស្អែកនេះ សម្តេចនឹងទៅឆ្លើយបំភ្លឺករណីព្រំដែនហើយរំពឹងថា តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំង នឹងមិនដើរចេញពីរដ្ឋសភា ដូចលើកមុននោះទេ។សម្តេចបានលើកឡើងថា ការដែលសម្តេចមានប្រសាសន៍យ៉ាងដូច្នេះ មិនស្មើនឹងពួក ប្រឆាំង បានជេរប្រមាថមើលងាយមកលើរាជរដ្ឋាភិបាលយ៉ាងច្រើនថា ជាអ្នកក្បត់ជាតិ។
សម្តេចបន្តថា «បក្សប្រឆាំងនឹងមិនធ្វើដំណើរចាកចេញពីរដ្ឋសភាទេ ហើយល្ងាចនេះម៉ោងបីនេះ បានជួបប្រជុំ ទៀតហើយ ដើម្បីត្រៀមរៀបចំឯកសារជាថ្មី ហើយខ្ញុំនិយាយនេះ មិនស្មើអស់លោកដើរជេរបញ្ចោពួកខ្ញុំតាមផ្លូវ តុគុយទាវ និងតៀមកាហ្វេទេ ខ្ញុំនិយាយនៅក្នុងរដ្ឋសភា»។

ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលបន្តថា បើគណបក្សប្រឆាំងដើរចេញពីរដ្ឋសភាមែននោះ មានរបៀបពីរយ៉ាង ទី១.យកកន្សែងខ្ទប់ភ្នែកដើម្បីកុំឲ្យបានឃើញអ្វីទាំងអស់។ ទី២.យកសំឡីញុកត្រចៀកឲ្យជិតហើយចាំទៅដល់ផ្ទះចាំដកវាចេញ ខ្លាចក្រែងនៅថ្ងៃស្អែក មានករណីបែប នេះកើត ឡើងម្តងទៀត។

សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តីបញ្ជាក់ថា «គេវ៉ៃ ហ៊ុន សែន ត្រឹមតែចំណុចមិនសំខាន់ទេ តែគេវ៉ៃដល់ចំណុចនរោត្តមសីហនុនោះ ព្រោះអ្វីដែល ហ៊ុន សែន ធ្វើគ្រាន់តែជាការយកអ្វីដែលព្រះនរោត្តម សីហនុ បន្សល់ទុកតែប៉ុណ្ណោះ ទាំងព្រំដែនសមុទ្រ និងព្រំដែនគោក។ អីចឹងគោលដៅពិតប្រាកដដែលគេវ៉ៃ គឺវ៉ៃ ហ៊ុន សែន តែតម្រង់ទៅសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ដើម្បីការពារភាពត្រឹមត្រូវរបស់គេ នៃការធ្វើរដ្ឋប្រហារ ទំលាក់សម្តេចព្រះសីហនុ នៅឆ្នាំ១៩៧០»។

សម្តេចបានបញ្ជាក់ថា សម្តេចនឹងនិយាយរយៈពេល៤ម៉ោង ប៉ុន្តែ៤ម៉ោងនេះ មិនគ្រប់គ្រាន់ទេ គួរតែបន្ថែមឲ្យ បាន៧ម៉ោង ដើម្បីបកស្រាយជុំវិញបញ្ហានេះ ហើយសម្តេចនឹង ពន្យល់ពីដំណាក់កាលនីមួយៗ ពាក់ព័ន្ធនឹង បញ្ហាព្រំដែនហ្នឹង ហើយផ្សាយបន្តផ្ទាល់គ្រប់ទូរទស្សន៍ និងវិទ្យុទាំងអស់។

សូមបញ្ជាក់ថា សមាជិកសភាគណបក្ស សម រង្ស៊ី ១៦រូប កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១ បានសរសេរ លិខិតទៅសម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី តាមរយៈប្រធានរដ្ឋសភា ដើម្បីសួរនាំអំពីបញ្ហាបោះបង្គោលព្រំដែន និងខណ្ឌ សីមាព្រំដែនលេខ ១៨៤-១៨៧ នៅស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង។ នៅថ្ងៃទី១៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១ សម្តេច ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា បានបញ្ជូនលិខិតទៅសម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ បានឆ្លើយតបទៅនឹងការសួររបស់តំណាងរាស្រ្ត គណបក្ស ប្រឆាំងទាំង១៦រូប តាមរយៈលិខិតសម្តេច ហេង សំ រិន ហើយនៅថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរលិខិត ជូនសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដោយបាន ថ្លែងអំណរគុណ និងសំដែងការគាំទ្រជំហររាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការការពារអធិបតេយ្យជាតិរបស់ខ្លួន។

សម្តេច ហ៊ុន សែន បានឆ្លើយតបទៅនឹងលិខិតនោះថា «…ទីតាំងបង្គោលព្រំដែនលេខ១៨៥ ក៏ដូចជាបង្គោល ព្រំដែនមួយចំនួន ដែលនៅសេសសល់រវាងប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-វៀតណាម រហូតមកដល់ពេលនេះ គណៈ កម្មការចម្រុះព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-វៀតណាម មិនទាន់បានឯកភាពគ្នា លើទីតាំងបោះបង្គោល នៅឡើយទេ។ ភាគីទាំងពីរបន្តចរចា ដើម្បីកំណត់ទីតាំងបង្គោលនេះ ក៏ដូចជាទីតាំងបង្គោលព្រំដែន ដែលនៅសេសសល់ដទៃទៀត ឲ្យបានសមស្របអាចទទួលយកបាន នាពេលខាងមុខ»។

លោក សម រង្ស៊ី ឆ្លើយតបទៅនឹងលិខិតរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១១ថា «ខ្ញុំសូម សម្តែងការគាំទ្រដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ចំពោះជំហរដ៏ត្រឹមត្រូវក្នុងការការពារបូរណភាពទឹកដី នៃប្រទេសកម្ពុជា ដូចបានបញ្ជាក់នៅក្នុងលិខិតរបស់សម្តេចខាងលើ»។
លោក សម រង្ស៊ី បន្តថា «សូមសម្តេចជឿជាក់ចុះថា អ្នកស្នេហាជាតិខ្មែរទាំងអស់ ច្បាស់ជារួមកម្លាំង ពេញទំហឹង ជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីការពារដីស្រែ ចំការ របស់ជនជាតិខ្មែរ ដែលរស់នៅតាមព្រំប្រទល់ដែន ក្នុងការខិតខំ រកដំណោះស្រាយឲ្យបានសមស្របអាចទទួលយកបាននៅពេលខាងមុខ តាមប្រសាសន៍របស់សម្តេច»។

កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២កន្លងទៅនេះ នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងនាយក រដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម ង្វៀន តាន់យុង បានធ្វើជាអធិបតីនៅក្នុងពិធីសម្ពោធបង្គោលព្រំសីមាលេខ ៣១៤ នៅក្នុង ខេត្តកំពត-ហាទៀង ដើម្បីជាការចូលរួមអបអរសាទរខួបលើកទី៤៥ឆ្នាំ នៃទំនាក់ទំនងការទូតរវាង ប្រទេសទាំង ពីរ។ នៅក្នុងពិធីនោះ មេដឹកនាំទាំងពីរ បានសន្យាជំរុញវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ ឲ្យមានការ រីកចម្រើនបន្ថែមទៀត ខណៈដែលប្រទេសទាំងពីរបានកសាងព្រំដែនសន្តិភាពជាមួយគ្នា៕

ពុយ គា ៖ សង្ឃឹមថា កិច្ចប្រជុំកំពូល អាស៊ាន នៅខែវិច្ឆិកា នឹងអាចចេញ សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដូចការគ្រោងទុក

Wednesday, 08 August 2012 18:29 ដោយៈ ប៉ា ជេដ្ឋា-Posted:ID068 


ភ្នំពេញៈ អ្នកកាសែតជើងចាស់មួយរូប ដែលមានបទពិសោធន៍ រាយការណ៍កិច្ចប្រជុំអាស៊ាន អស់ពេលជាង ១០ឆ្នាំ មកហើយនោះ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៨ ខែសីហា បានសម្តែងនូវការរំពឹងទុករបស់ខ្លួនថា កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ ដែលនឹងធ្វើនៅ រាជធានីភ្នំពេញ នៅខែវិច្ឆកា ខាងមុខនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងអាចចាត់ចែងបាន នូវការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដូចដែលបានគ្រោងទុក។

អ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មានឲ្យទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន ជប៉ុនក្យូដូប្រចាំកម្ពុជា លោក ពុយ គា បានថ្លែងនូវក្តីរំពឹងទុកដូច្នេះ គ្រាដែលលោកចូលរួមជាវាគ្មិន កិត្តិយសក្នុងកម្មវិធី ព័ត៌មានពេលថ្ងៃត្រង់ របស់វិទ្យុដើមអម្ពិល FM93.75 MHz ពិភាក្សាអំពីការវិវត្តន៍ នៃអាស៊ានចំខួបគម្រប់ ៤៥ឆ្នាំ នៃការបង្កើតអាស៊ាន។

លោក ពុយ គា មានប្រសាសន៍ដូច្នេះថា " កម្ពុជាមានឯកសារពីរ ដែលត្រូវចេញនៅខែ១១ និងត្រូវចុះហត្ថលេខា នៅទីក្រុងភ្នំពេញ ដាក់ចេញពីភ្នំពេញ។ ដូច្នេះបើសិន ជាអត់បានចុះទៀត គឺជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយ វាស្តាយនៅពេល ដែលយើងជាម្ចាស់ផ្ទះ វាអត់មានឯកសារចេញពីភ្នំពេញ ចុះហត្ថលេខា ព្រោះប្រទេសមួយនៅពេលមានកិច្ចប្រជុំ នៅប្រទេសគេ សុំឱ្យមានឯកសារចេញក្នុងប្រទេសនោះ ព្រោះវាជាប្រវត្តិសាស្ត្រ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល ខែ ១១នេះ ថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គាត់នឹង ចាត់ចែងបានដើម្បីធានា ឲ្យឯកសារដែលត្រូវចេញ ត្រូវចេញឲ្យរួច ដែលមានដូចជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន និង ការចូលរួមជាប្រទេស មហាអំណាចទាំង៥ [P5]" ។

យ៉ាងណាក៏ដោយបើតាម លោក ពុយ គា កម្ពុជាមានការបារម្ភ ចំពោះប្រទេសជាសមាជិកមួយចំនួន អាចនឹងធ្វើ ការរារាំងដល់ដំណើការ នៃការចេញ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន នៅខែវិច្ឆិកា ដូចទៅនឹងកាល ពីកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន កាលពីខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ។ នោះក៏ព្រោះតែប្រទេសវៀតណាម និងហ្វីលីពីន យកបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដាក់សម្ពាធលើកម្ពុជា។

សូមជម្រាបថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រី ការបរទេសអាស៊ា នានៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីខែកក្កដា ដោយមិនមាន ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម របស់អាស៊ាននោះទេ ក៏ព្រោះតែប្រទេសជាសមាជិក អាស៊ានមួយចំនួនចង់ឲ្យបញ្ហា សមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង ដែលជាជម្លោះទ្វេភាគីរបស់ រវាងប្រទេសទាំងនោះជាមួយចិន ឲ្យអាស៊ាន ដោះស្រាយ វិវាទទ្វេភាគីនេះ៕

សមាគម​គ្រូបង្រៀន​បដិសេធ​លទ្ធផល​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​ទុតិយ​ភូមិ

ដោយ ដែន អយុធ្យា

2012-08-08

សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ បដិសេធ​មិន​ទទួល​យក​លទ្ធផល​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​ទុតិយភូមិ ឬ​សញ្ញាបត្រ​បាក់ឌុប ឆ្នាំ​២០១២ ទេ ដោយ​អះអាង​ថា វិញ្ញាសា​ប្រឡង​បាន​បែក​ធ្លាយ​ស្ទើរ​គ្រប់​មុខ​វិជ្ជា និង​មាន​អំពើ​ពុក​រលួយ ដែល​លទ្ធផល​មិន​អាច​យក​ជា​ការ​បាន។

ការ​បែក​ធ្លាយ​វិញ្ញាសា​នេះ ធ្វើ​ឲ្យ​សិស្សានុសិស្ស​ដែល​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​ក្នុង​ការ​សិក្សា​ដោយ​ប្រើ​ សមត្ថភាព​របស់​ខ្លួន​សុទ្ធសាធ មិន​ចេះ​សូក​ប៉ាន់​នោះ សម្ដែង​អារម្មណ៍​ខក​ចិត្ត។
មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល និង​បេក្ខជន​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​ទុតិយ​ភូមិ (បាក់ឌុប) ឆ្នាំ​នេះ គ្មាន​ជំនឿ​ទៅ​លើ​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​លោក អ៊ឹម សិទ្ធី រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា ដែល​មិន​អាច​ទប់​ស្កាត់​ការ​បែក​វិញ្ញាសា​ប្រឡង​បាន។

លោក រ៉ុង ឈុន ជា​ប្រធាន​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ ទី​៨ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១២ លោក​បាន​អះអាង​ថា វិញ្ញាសា​សំខាន់ៗ​បាន​បែក​ធ្លាយ​ស្ទើរ​គ្រប់​មុខ​វិជ្ជា មាន​ដូច​ជា វិញ្ញាសា​គីមីវិទ្យា ជីវវិទ្យា គណិតវិទ្យា និង​មុខ​វិជ្ជា​ខ្មែរ​ជា​ដើម។

លោក​បន្ត​ថា សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​បដិសេធ​មិន​ទទួល​យក​លទ្ធផល​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​បាក់​ឌុប ឆ្នាំ​នេះ​ទេ ព្រោះ​គ្មាន​លក្ខណៈ​ត្រឹមត្រូវ គ្មាន​តម្លាភាព និង​គ្មាន​យុត្តិធម៌៖ «យើង​មើល​ឃើញ​ថា មាន​ការ​គ្រប់គ្រង​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​បេក្ខជន​និមួយៗ​ហ្នឹង បាន​យក​ទូរស័ព្ទ​តាម​ខ្លួន ហើយ​បាន​បើក​ចម្លង​ទៅ​តាម​រយៈ​ហ្វែសប៊ុក (Facebook) ដែល​មាន​បង្ហោះ​ចម្លើយ​នៅ​ក្នុង​ហ្វែសប៊ុក ហើយ​មាន​ក្រុម​មិត្តភ័ក្ដិ​បង្ហោះ​ទៅ​ឲ្យ និង​មាន​ការ​បើក​ចម្លង មាន​ការ​បាញ់​ចម្លើយ​តាម​ទូរស័ព្ទ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់»។
លោក​បាន​ចាត់​ទុក​សកម្មភាព​ដឹកនាំ​របស់​លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ​ថា មាន​ភាព​កម្សោយ នាំ​ឲ្យ​វិស័យ​អប់រំ​កម្ពុជា​ធ្លាក់​ចុះ​គុណភាព។

លោក​ថា ក្រៅ​ពី​បែក​ធ្លាយ​វិញ្ញាសា​ប្រឡង ក៏​មាន​ករណី​មន្ត្រី​អនុរក្ស ឬ​មេ​ប្រយោគ​ទទួល​សំណូក​ពុក​រលួយ​ពី​សិស្ស​ពី ៥ពាន់​ទៅ​៥ម៉ឺន​រៀល ឬ​ច្រើន​ជាង​នេះ ជា​ថ្នូរ​ឲ្យ​បេក្ខជន​អាច​ចម្លង​កំណែ​វិញ្ញាសា។ បន្ថែម​លើ​នេះ លោក រ៉ុង ឈុន បញ្ជាក់​ថា ក៏​មាន​លេច​ឮ​ព័ត៌មាន​ប្រធាន​មណ្ឌល​បាន​សហការ​ជាមួយ​គ្រូ​បង្រៀន​ថ្នាក់​ ទី១២ ធ្វើ​កំណែ​លក់​ជូន​បេក្ខជន កើត​មាន​តាម​មណ្ឌល​ប្រឡង​មួយ​ចំនួន​ថែម​ទៀត។

ទាក់​ទិន​បញ្ហា​នេះ យុវ​សិស្ស​ជា​បេក្ខជន​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​បាក់ឌុប នៅ​មណ្ឌល​ខេត្ត​ព្រៃវែង មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​ម្នាក់ នៅ​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី​៨ ខែ​សីហា បាន​សម្ដែង​ការ​ខក​ចិត្ត​ចំពោះ​ការ​បែក​ធ្លាយ​វិញ្ញាសា​ប្រឡង ដែល​ក្រសួង​អប់រំ​មិន​អាច​ទប់​ស្កាត់​បាន។ យុវជន​រូប​នេះ បាន​ហៅ​ការ​បែក​ធ្លាយ​វិញ្ញាសា​ថា នាំ​ឲ្យ​ការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​រៀន​សូត្រ​របស់​ខ្លួន​គ្មាន​ន័យ៖ «ខ្ញុំ​ ប្រឡង​នេះ ខ្ញុំ​ពឹង​ទៅ​លើ​សមត្ថភាព​ខ្លួន​ខ្ញុំ​ផ្ទាល់​តែ​ម្តង គឺ​មិន​បើក​សំណៅ​ឯកសារ​ចម្លង​ដូច​សិស្ស​ដទៃ​ទៀត​ទេ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំ​អន់​ចិត្ត​បន្តិច​ដែរ ព្រោះ​ថា​ការ​ប្រឡង​វា​អយុត្តិធម៌​សម្រាប់​ខ្ញុំ»។

ចំណែក​អាណាព្យាបាល​សិស្ស​រស់​នៅ​ខេត្ត​កំពង់ចាម បាន​ឲ្យ​ដឹង​ដែរ​ថា អនុរក្ស ឬ​មេ​ប្រយោគ​ប្រចាំ​មណ្ឌល​ប្រឡង បាន​ជំរិត​យក​លុយ​ពី​កូន​របស់​គាត់​ចន្លោះ​ពី ៥ម៉ឺន​ទៅ​១០ម៉ឺន​រៀល​ក្នុង​១ថ្ងៃ ដោយ​អះអាង​ថា បើ​សិស្ស​ណា​មិន​បង់​ជូន​ពួក​គេ នឹង​មាន​បញ្ហា​ពេល​ប្រឡង។
លោក សន ជ័យ ជា​មន្ត្រី​សម្រប​សម្រួល​បណ្ដាញ​រួប​រួម​ដើម្បី​គណនេយ្យ​ភាព​សង្គម ប្រចាំ​អាស៊ី​បូព៌ា និង​ប៉ាស៊ីហ្វិក ជា​អង្គការ​មួយ​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​យុវជន លោក​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​ធនធាន​មនុស្ស​របស់​យុវជន​កម្ពុជា ខ្លាច​មិន​មាន​គុណភាព​អាច​ប្រកួត​ប្រជែង​ជាមួយ​យុវជន​ក្នុង​បណ្ដា​ប្រទេស​ សមាជិក​សមាគម​អាស៊ាន ពេល​ធ្វើ​សមាហរណកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន នា​ឆ្នាំ​២០១៥។ លោក​បាន​ស្តី​បន្ទោស​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ក្រសួង​អប់រំ ដែល​មិន​អាច​ទប់​ស្កាត់​វិញ្ញាសា​ប្រឡង មិន​ឲ្យ​បែក​ធ្លាយ​បាន។
វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី មិន​អាច​ទាក់ទង​លោក អ៊ឹម សិទ្ធី រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​អប់រំ ដើម្បី​បំភ្លឺ​ជុំវិញ​ការ​បែក​ធ្លាយ​វិញ្ញាសា​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​ទុតិយ​ភូមិ​ បាន​ទេ នៅ​រសៀល​ថ្ងៃ​ពុធ ទី​៨ ខែ​សីហា។

ប៉ុន្តែ លោក អ៊ឹង ង៉ោហុក ប្រធាន​នាយក​ដ្ឋាន​មធ្យម​សិក្សា​ចំណេះ​ទូទៅ នៃ​ក្រសួង​អប់រំ បាន​ថ្លែង​ថា ការ​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​បាក់ឌុប ឆ្នាំ​នេះ មាន​ដំណើរ​ការ​ល្អ និង​ប្រសើរ​ជាង​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅ៖ «គ្មាន​ការ​បែក​ធ្លាយ ​វិញ្ញាសា​អ្វី​ទាំង​អស់។ ធម្មតា​ការ​រៀន គឺ​វិញ្ញាសា​គេ​ត្រូវ​ចេញ​គ្រប​ដណ្ដប់​នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី​សិក្សា មាន​ន័យ​ថា ខ្លឹមសារ​មាន​នៅ​ក្នុង​សៀវភៅ។ អ៊ីចឹង វា​គ្មាន​អី​ក្រៅ​ពី​ក្នុង​សៀវភៅ​ទេ។ ដូច្នេះ អ្វី​ដែល​ថា​ជា​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទៅ​លើ​ការ​បែក​ធ្លាយ​វិញ្ញាសា គឺ​ជា​រឿង​មិន​ពិត។ ពីព្រោះ​គណៈ​មេ​ប្រយោគ​យើង​បាន​ត្រួត​ពិនិត្យ​ត្រឹមត្រូវ»។

ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា បាន​បង្ហាញ​ថា សម័យ​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​ទុតិយ​ភូមិ ឬ​សញ្ញាបត្រ​បាក់ឌុប ឆ្នាំ​២០១២ មាន​បេក្ខជន​ប្រឡង​សរុប​ចំនួន ១១៤.៤១៤​នាក់។
មណ្ឌល​ប្រឡង​មាន​ចំនួន ២៥៤​មណ្ឌល និង​មាន​បន្ទប់​ប្រឡង​ចំនួន ៤.៦៦៣​បន្ទប់ នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស។ សម័យ​ប្រឡង​សញ្ញាបត្រ​បាក់ឌុប មាន​រយៈពេល ២ថ្ងៃ​កន្លះ ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ ទី​៦ ដល់​ថ្ងៃ​ពុធ ទី​៨ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១២៕

គួរ​ចូល​រួម​សង់​វត្ត​ច្រើន ឬ​ធ្វើ​កិច្ចការ​អាណាចក្រ​ច្រើន​ជាង?

Wednesday, 08 August 2012

យីន លាងគង់

 ជូន​លោក​ការីនិពន្ធ

ក្រោយ​ពី​មាន​ការ​ឆ្លើយ​ឆ្លង​រវាង​លោក​បេក្ខ​ជន​ បណ្ឌិត​ប៉ែន មីរ៉ាន់ដា និង​លោក​ សុចរិត ខ្ញុំ​បាទ​សូម​ចូល​រួម​ចែក​រំលែក​ចំណេះ​ដឹង​ដ៏​តិច​តួច​ស្តួច​ស្តើង​របស់ ​ខ្ញុំ ដើម្បី​ទុក​ជា​ការ​ពិចារណា​ទាំង​អស់​គ្នា។

ជា​ដំបូង​ខ្ញុំ​គាំទ្រ​ទាំង​ស្រុង​ចំពោះ​អត្ថបទ​របស់​បេក្ខជន​បណ្ឌិត​យ៉ាង​ពេញ​ទំហឹង ដោយ​សារមូល​ហេតុ​ពីរ៖

ទី ១ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ គួរ​ទុក​ប្រាក់​កសាង​វត្ត​នីមួយៗ​ពី​ ២០ ទៅ​ ៣០​ ម៉ឺន​ដុល្លារ ​យក​មក​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​អាណាចក្រ​ប្រសើរ​ជាង ព្រោះ​បច្ចុប្បន្ន​ វិស័យ​អាណាចក្រ មិន​ទាន់​រីក​ចម្រើន មាន​តុល្យភាព​ជាមួយ​វិស័យ​ពុទ្ធចក្រ​នៅ​ទ្បើយ​។
ទី ២ គួរ​ទុក​ប្រាក់​ទាំង​នោះ​សាង​សង់​មន្ទីរ​ពិសោធន៍ ឬ​បណ្ណាល័យ ដើម្បី​ពង្រីក​ចំណេះ​ដឹង​ដល់​សិស្សានុសិស្ស​និង​តាម​សហគមន៍​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ ខ្មែរ​រស់​នៅ។

នៅ​កម្ពុជា​ មាន​វត្ត​អារាម​ជាង​៤០០០​ កន្លែង និង​មាន​ព្រះ​សង្ឃ​ជាង ​៥០០០០ ​អង្គ​រហូត​មក​ទល់​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ ដែល​វត្ត​ជាង​ ៩០​ភាគ​រយ ​មាន​ក្បូរ​ក្បាច់​រចនា​ល្អ​វិចិត្រ ស័ក្ខិ​សម​ជា​ទីអារាម​ពិតៗ ប៉ុន្តែ​បើ​យើង​ក្រទ្បេក​មើល​ទៅ ខាង​ក្រោយ​វត្ត​ ឬ​បរិវេណ​ជុំវិញ​វត្ត យើង​ឃើញ​ផ្ទះ​របស់​ពុទ្ធបរិស័ទ​ខ្លះ មិន​មាន​ដំបូល​ប្រក់​ផ្ទះ​ត្រឹម​ត្រូវ​គត់​មត់​ទេ​ កូនៗ​របស់​ពួក​គេ​មិន​មាន​ខោ​អាវ​ស្លៀក​ពាក់​បាន​សមរម្យ​ទេ​ និង​មួយ​ចំនួន​ មិន​បាន​ទាំង​ចូល​សាលារៀន​ផង។

ខ្ញុំ​ធ្លាប់​ចេញ​ទៅ​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន ដែល​នៅ​ក្បែរ​ខាង​កម្ពុជា ដូច​ជា ប្រទេស​ថៃ ទ្បាវនិង​ប្រទេស​ស្រី​លង្កា​ជាដើម។ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ប្រទេស​ទាំង​នោះ គោរព​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​និកាយ​ហិន​យាន​(យាន​តូច)​ដូច​យើង​ដែរ ប៉ុន្តែ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ទាំង​នោះ មិន​មាន​សង់​វត្ត​អារាម​ស្អេក​ស្កះ​ច្រើន​សន្ធឹក​សន្ធាប់​ដូច​នៅ​កម្ពុជា​ ទេ ប៉ុន្តែ​សង្គម​គេ​មាន​ការ​រីក​ចម្រើន និង​ប្រជា​ជន​គេ​មាន​សីលធ៌ម​រស់​នៅ​ល្អ​ជាង​កម្ពុជា។ នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ បើ​ជិះ​រថយន្ត​ពី​ព្រលាន​យន្ត​ហោះ​អន្តរជាតិ​ភ្នំពេញ​មក​កាន់​មាត់​ទន្លេ ​មួយ​ជុំ យើង​ឃើញ​វិហារ​ដ៏​ស្កឹម​ស្កៃ​មិន​តិច​ជាង​ ១០​ កន្លែង​នោះ​ទេ។

ការ ​កសាង​វត្ត​អារាម​ជា​ច្រើន​ដែល​លោក សុចរិត បាន​លើក​ទ្បើង​ថា ជា​សទ្ធា​របស់​ពុទ្ធបរិស័ទ​ពិត​ជា​ត្រឹម​ត្រូវ ប៉ុន្តែ​សួរ​ថា​ តើ​ព្រះ​សង្ឃ​ បាន​និង​កំពុង​ដើរ​តួនាទី​ត្រឹម​ត្រូវ តាម​គោល​ធម៌​របស់​ព្រះពុទ្ធ​ហើយ​ឬ​នៅ​? ព្រះ​ពុទ្ធលោក​បាន​ត្រាស់​ដឹង នៅ​ក្រោម​ដើម​ពោធិព្រឹក្ស មិន​មែន​ក្នុង​ព្រះវិហារ​ដ៏​ស្កឹមស្កៃ​ទេ។ ព្រះពុទ្ធ​ផ្តល់​ពុទ្ធ​ឱវាទ​ឲ្យ​ពុទ្ធបរិស័ទ មុន​មាន​ជំនឿ​លើ​អ្វី​មួយ​ ឲ្យ​ប្រើ​បញ្ញា​ជា​ចម្បង ប៉ុន្តែ​ព្រះ​សង្ឃ​ នៅ​កម្ពុជា តែង​សូត្រ​ធម៌​ជា​ភាសា​បាលី​ ឬ​សំស្រ្កឹត ដែល​ពេល​ខ្លះ​ សូម្បី​ព្រះ​សង្ឃ​អង្គឯង មិន​យល់​អ្វី​ ដែល​ខ្លួន​បាន​សូត្រ​ផង​ទេ កុំថា​ទ្បើយ​ពុទ្ធបរិស័ទ​មិន​បាន​បួស​រៀន អាច​យល់​និង​ស្តាប់​បាន​ថា​ មាន​ន័យ​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច​នោះ​។
ហេតុ​នេះ ​នៅ​ពេល​ប្រជាពលរដ្ឋ​មិន​យល់ ព្រះ​សង្ឃ​នេះ​ហើយ ជា​អ្នក​ដើរ​តួនាទី​ជា​អ្នក​ពន្យល់​អប់រំ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ជា​ពុទ្ធបរិស័ទ ហើយ​ការ​ពន្យល់​នោះ​ ក៏​មិន​គួរ​លើក​តែ​រឿង​ព្រេង រឿង​ពុទ្ធប្រវត្តិ​​នៅ​ឋាន​សួគ៌ ឋាន​ត្រៃត្រិង្ស​នោះ​ដែរ​។ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​លោក​យល់​ថា ការ​កសាង​វត្ត​អារាម នឹង​ទទួល​បាន​ផល​កុសល​ច្រើន​ នៅ​ជាតិ​នេះ និង​អនាគត​ជាតិ ប៉ុន្តែ​សំណួរ​របស់​ខ្ញុំ​ត្រង់​នេះ​ សូម​ចោទ​សួរ​ថា តើ​ព្រះ​សង្ឃ បាន​ដើរ​តួនាទី​របស់​ខ្លួន​ត្រឹម​ត្រូវ​ហើយ​ឬ​នៅ ក្នុង​ការ​ផ្តល់​សង្ឃ​ឱវាទ ដល់​ពុទ្ធបរិស័ទ​អំពី​ការ​ធ្វើ​បុណ្យ​? ចម្លើយ​ខ្ញុំ​អាច​ឆ្លើយ​បាន​ថា មិន​ទាន់​គ្រប់​គ្រាន់​ទេ​ វត្ត​អារាម​ជា​ថ្នាល​បណ្តុះ​បណ្តាល​ចំណេះ​ដឹង​ នៅ​ក្នុង​ជំនាន់​បារាំង​បាន​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស (​ជំនាន់​នោះ​ គេ​ហៅ​សាលា​វត្ត​បែប​ថ្មី) ប៉ុន្តែ​ព្រះ​សង្ឃ​ជំនាន់​នេះ ​បាន​ប្រព្រឹត្ត​ខុស​ធម៌វិន័យ​ជា​ច្រើន​ទាំង​ការ​បដិបត្តិ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ និង​ការ​មិន​បាន​បំពេញ​តួនាទី​ ជា​ព្រះ​សង្ឃ ដែល​ជួយ​សង្គ្រោះ សត្វ​លោក​ប្រកប​ដោយ​គុណធម៌។

ការ​មិន​ប្រព្រឹត្ត​ត្រឹម​ត្រូវ​តាម​ធម៌​ វិន័យ​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច និង​មិន​បំពេញ​តាម​គុណធម៌​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច​? ខ្ញុំ​ធ្លាប់​ជា​ក្មេង​វត្ត​ម្នាក់​ រស់​នៅ​ក្នុង​វត្ត​មួយ​ ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដែល​មាន​សម្តេច​សង្ឃ​គង់​នៅ​។​ អំទ្បុង​ពេល​ស្នាក់​នៅ​វត្ត​ ខ្ញុំ​ឃើញ ដោយ​ផ្ទាល់​ភ្នែក​ នូវ​សកម្មភាព​ព្រះ​សង្ឃ​ ក្នុង​វត្ត​នេះ ដែល​មាន​សង្ឃ​ខ្លះ​ លេង​បៀរ សង្ឃ​ខ្លះ​មាន​កាំភ្លើង សង្ឃ​ខ្លះ​មាន​សង្សារ​រហូត​មក​ដេក​ជា​មួយ​គ្នា ក្នុង​កុដិ​យ៉ាង​គួរ​ឲ្យ​អាម៉ាស់​បំផុត​។ ការ​ប្រព្រឹត្ត​របស់​សង្ឃ​ខុស​គោល​ធម៌​ដើម ពិត​ជា​រឿង​របស់​បុគ្គល​។

ចំណុច ​មួយ​ទៀត ដែល​លោក​សុចរិត​លើក​ទ្បើង​ថាបុគ្គល​ជា​បុរស​ភេទ ​បើ​បាន​បួស​ម្តង​ជា​បុគ្គល​ដែល​ប្រសើរ​បំផុត។ ខ្ញុំ​សូម​បដិសេធ​ក្នុង​ចំណុច​នេះ។ បដិសេធ​ត្រង់​ថា បុគ្គល​ដ៏​ប្រសើរ​ មិន​ចាំបាច់​បួស​តែ​ក្នុង​ពុទ្ធសាសនា​ទេ ពួក​គេ​អាច​សិក្សា​នៅ​ខាង​ក្រៅ​បាន ព្រោះ​ចំណេះ​ដឹង​ រៀន​នៅ​ទីណា​ក៏​បាន មិន​ចាំ​បាច់​រៀន​តែ​ពី​វត្ត​អារាម​ឬ​តាម​គោល​ធម៌ ​នៃ​ពុទ្ធសាសនា​តែ​មួយ​មុខ​នោះ​ទេ។ បុគ្គល​មួយ​ចំនួន​ដោយ​សារ​ខ្ជិល ជួយ​ធ្វើ​ការ​ឪពុក​ម្តាយ បាន​សុំ​លោក​មាន​គុណ​មក​បួស ដែល​មិន​ត្រឹម​តែ​ដើម្បី​គេចវេះ​ពី​ការងារ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​បាន​បង្ក​ការ​លំបាក​ជា​ច្រើន ដល់​គ្រួសារ ដើម្បី​ចំណាយ​ផ្សេងៗ​ ដល់​ការ​បំបួស​ និង​ក្រោយ​ការ​បំបួស​ហើយ​បាន ៤ ទៅ​ ៥​ព្រះវស្សា​ក៏​លា​ចាក​សិក្ខាបទ និង​សុំ​ឲ្យ​ឪពុក​ម្តាយ​ដណ្តឹង​ប្រពន្ធ​ឲ្យ​ទៀត ដែល​ជា​ការ​បន្ថែម​បន្ទុក​ចំណាយ​កាន់​តែ​ច្រើន​ដល់​គ្រួសារ នៅ​ពេល​ខ្លួន​មិន​បាន​ជួយ​រក​ចំណូល​អ្វី​សោះ​ ដល់​ឪពុក​ម្តាយ​របស់​ខ្លួន​។

លោក ​ សុច​រិត​ បាន​លើក​ជា​សំណួរ​ថា តើ​ការ​ដែល​របប​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ​ សម្លាប់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជិត ២ លាន​នាក់​ជា​កំហុស​របស់​ព្រះ​សង្ឃ​ដែរ​ឬ​ទេ? ចម្លើយ​ពិត​ជា​មិន​មែន​ទេ។ ប៉ុន្តែ​លោក​សាទ្បុតស​(ប៉ុល​ពត)​ជា​បុគ្គល​មួយ​រូប ធ្លាប់​រស់​នៅ​ក្នុង​វត្ត​បទុមវតី​រាជធានី​ភ្នំពេញ។ អំទ្បុង​ស្នាក់​នៅ​ក្នុង​វត្ត​នេះ គាត់​មាន​ចិត្ត​ស្អប់​ព្រះ​សង្ឃ​យ៉ាង​ខ្លាំង និង​បាន​ចាត់​ទុក​ព្រះ​សង្ឃ​ ជា​ពួក​ព្រូន​ ឬ​ប៉ារ៉ាស៊ីត​។ ខ្ញុំ​មិន​គាំទ្រ​ការ​លើក​ទ្បើង​ហួស​ហេតុ​បែប​នេះ​ទេ ប៉ុន្តែ​តាម​ខ្ញុំ​ដឹង​ នៅ​លើ​ពិភពលោក ​មិន​មាន​ប្រទេស​ណា​មួយ មាន​ប្រជាជន​ត្រឹម​ជិត ១៤​ លាន​នាក់ ប៉ុន្តែ​មាន​ព្រះ​សង្ឃ​ជាង​ ៥០០០០ អង្គ​បែប​នេះ​នោះ​ទ្បើយ​។

ពិត​ណាស់​ រដ្ឋាភិបាល​ ក៏​មិន​បាន​ចាត់​វិធានការ​ផ្លូវ​ច្បាប់​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​កសាង​ប្រទេស នេះ​ ឲ្យ​មាន​ភាព​ស៊ីវិល័យ​នៅ​ទ្បើយ​ទេ​។ ពី​មួយ​ជំនាន់​ទៅ​មួយ​ជំនាន់​ មេ​ដឹក​នាំ​ខ្មែរ គិត​តែ​​ផល​ប្រយោជន៍​បុគ្គល និង​រិះរក​គ្រប់​មធ្យោបាយ ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​ខ្លួន​អាច​គ្រប់​គ្រង​ប្រទេស និង​ប្រជាជន​បាន​យូរ​។ មេ​ដឹក​នាំ​ខ្មែរ​ដើរ​តួជា​ឥសី ជួយ​សង្គ្រោះ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ ខណៈ​ពួក​គេ ជា​អ្នក​ធ្វើ​បាប​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​នោះ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង។​

ប៉ុន្តែ​អ្វី​ ដែល​គួរ​ឲ្យ​សោក​ស្តាយ​បន្ថែម​ទៀត​នោះ គឺ​ថា​ នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ អ្នក​នយោបាយ​ខ្មែរ​ បាន​លូក​ដៃ​កកូរកកាយ ​ចូល​យ៉ាង​ជ្រៅ​ទៅ​ក្នុង​សង្គម​សង្ឃ ដើម្បី​ទាក់ទាញ​ប្រជាប្រិយ​ភាព​ ពី​ព្រះ​សង្ឃ និង​ពុទ្ធបរិស័ទ​ទាំង​ទីក្រុង និង​ទីជនបទ ដែល​ចំណេះ​ដឹង​ពួក​គាត់​នៅ​មាន​កម្រិត ​ក្នុង​វិស័យ​ពុទ្ធចក្រ​។ ពួក​គេ​អះអាង​ថា ជា​ពុទ្ធបរិស័ទ ប៉ុន្តែ​នៅ​ពេល​យើង​សាកល្បង​សួរ​ពួក​គេ​ថា អ្វី​ទៅ​ជា​សីល​៥ សីល​ ៨ និង​សីល ១០ ហើយ​ពួក​គេ បាន​អនុវត្តតាម​សាសនា ដែល​ខ្លួន​មាន​ជំនឿ​ដែរ​ឬ​ទេ? ចម្លើយ​គឺ​អត់​ទេ។

សរុប​សេចក្តី​មក ការ​ចូល​រួម​កសាង​វត្ត​អារាម ជា​ការ​បរិច្ចាគ​ថវិកា​ដោយ​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ មិន​មាន​អ្នក​ណា​បង្ខិត​បង្ខំទេ ប៉ុន្តែ​សំណួរ​នៅ​ទីនេះ ​ត្រង់​ថា តើ​ពុទ្ធបរិស័ទ​បាន​និង​កំពុង​ប្រើប្រាស់​ថវិកា​ចំ​ទិសដៅ​ឬ​នៅ ឬ​ពុទ្ធបរិស័ទ​បរិច្ចាគ​ថវិកា​ជា​ច្រើន ដើម្បី​ទទួល​បាន​ការ​កោត​សរសើរ ​ឬ​ក៏​គួរ​បរិច្ចាគ​ដល់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ នៅ​ក្បែរ​នោះ ដែល​គ្មាន​សម្លៀក​បំពាក់​សមរម្យ និង​មិន​បាន​ចូល​សាលារៀន​ ឬ​យ៉ាង​ណា?​
យីន លាងគង់ អតីត​ក្មេង​វត្ត​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ

 

Qualifications fraud on rise as unemployed seek jobs

The value of qualifications, usually some indicator of an employee’s abilities, is now under threat from the increasing prevalence of degree fraud, according to qualification verification agencies.

While both buying and selling of fraudulent qualification documents is a criminal offence, demand for and supply of these documents is on the rise.
Given SA’s unemployment, and the correlation between qualifications and employment opportunities, this trend is not surprising.

diploma fraud

Many view a post-matric qualification, coupled with an identity document, as a passport to employment. A matric certificate doubles the odds of finding employment while a university degree increases the odds four times.

While many may seem comfortable padding their resumes to boost their chances of getting a job, laying claim to an unearned qualification is fraud.

Criminal syndicates branch out

Danie Strydom, MD of the qualification-vetting group Qualification Verification Services, says forged degrees and diplomas are a rapidly growing problem as criminal syndicates branch out from identity document and passport fraud to meet demand.

Last month a Chinese couple was found in possession of more than 1000 stamped and signed University of SA (Unisa) certificates. Two men were also arrested for selling fake matric certificates at a shop in Johannesburg for R2000 each.

Strydom says the only way to stem qualifications fraud is to prosecute each and every instance. All employers would have to check the validity of degrees claimed by prospective staff.
Unisa spokeswoman Doreen Gough last week said 32 cases had been opened at police stations regarding forged documents – mostly submitted by prospective students. Prior to the end-of-year registration rush, 140 cases had already been opened.

Unisa says it has seen a marked increase in forged documents from students in recent years. The university is now forced to verify “practically every document received,” she said.
Education quality assurance body Umalusi says, although the body cannot give accurate figures, a major verification agency it used indicated that about 15% of certificates verified were found to be fraudulent.

Despite the high incidence of qualifications fraud, world standards for verification meant the system was largely “foolproof,” Strydom says.
Matric certificates are watermarked and feature unique registration numbers, and while it is possible to produce a highly convincing fake, it is almost impossible to beat the system, he says.
Umalusi CEO Mafu Rakometsi has said that none of the quality assurance body’s certificates has been compromised.

Tertiary qualifications more likely to be checked
Department of Basic Education director-general Bobby Soobrayan has echoed the same sentiment, saying that while the department was concerned at the threat of forged matric certificates, it was convinced that the necessary security measures were in place to protect the integrity of matric qualifications.

Matric certificates are treated in the same manner as other government documents with the same checks and balances, he says.
Stringent verification procedures for higher qualifications, such as university degrees and diplomas, explain why fraud at this level is far lower – just a tenth of the number fraudulently claiming matric qualifications.

Tertiary qualifications are also more likely to be checked.
Small and medium businesses are less likely to verify employees’ qualifications. With large businesses this is usually standard practice, Strydom says.
South African Qualifications Authority deputy executive officer Joe Samuels says in the last two years, 1,3% of the 20 130 domestic qualifications verified have been identified as fraudulent.
Of this, about 46% of certificate holders had simply claimed qualifications they did not possess, while 26% had falsely claimed qualifications they had not completed, he says.
In verifying foreign qualifications – potentially from degree- mill universities – the figure of foreign forged documents was less than 1%, he says.

University of Cape Town registrar Hugh Amoore says the institution is unconcerned by people claiming degrees from the university. He says this rarely occurs.
In cases where degree fraud has been identified, the university has pursued charges in all cases. This has happened no more than three times in the past 20 years. Almost all who claim a qualification from the institution possess it, he says.
Source