Thursday, 28 June 2012

Congratulation to 21 Cambodian lecturers who have been appointed as Associate Professor at the Royal University of Agriculture (RUA), Phnom Penh, Cambodia!


Tips to get a scholarship online


Wednesday, 27 June 2012, Sakol Ven

Attaining a scholarship to study abroad is something many students in Cambodia desire. However, it is not easily achieved without effort. 
 “It is neither difficult nor complex to get a scholarship but you first have to spend time researching for one,” Chea Lyda, a 25-year-old assistant lecturer at Cambodia Communication Institute said.

She was selected for a scholarship in the Netherlands to complete her Masters degree in social and development studies.

She first found a website that provided information on studying in Europe. Then, she discovered Netherlands Fellowship Programs (NFP) through a website, Netherlands Organization for International Cooperation in Higher Education.

Lea researched on her subject of choice and the university that awarded scholarships for her program. She then submitted her application to both the university andscholarship body.

She said that applicants must demonstrate their eligibility and availability of leave from work.

English proficiency is another criteria to fulfill. For Lea, it took four months for her application to be processed before she was finally selected.

She was the first student from Cambodia in the scholarship program awarded by NFP. Her advice to students is: “Don’t give up. Try to apply for as many scholarships as you can.”

Grabbing the opportunity to go abroad

Young Cambodians at the Asian Youth Forum in Thailand. Photograph: Phnom Penh Post

Wednesday, 27 June 2012 Ty Samphors Vicheka and Kong Meta

In the past, many Cambodian youths found it difficult to travel overseas unless they could afford the myriad expenses such as transport, food and accommodation. These days, the opportunity to travel is made possible through foreign training programs.

Although some programs require students to spend more than one week abroad, students are eager to participate as it gives them a chance to visit other countries and learn from the cultural exchange.

Hak Srey Nith, a freshman student at the Department of Media and Communication, enjoyed the chance to participate in an Asian Youth Forum in Thailand.

“I was away from class for half a month since I want to get new experiences abroad and I also want to improve myself,” Srey Nith said.

She added that it was her first time to have experience abroad.

“I was so happy in that camp for two weeks because I improved my public speaking and debating skills,” she said.

“I was given an award for being one of the most improved debaters. My friends and university lecturers were surprised at the improvements I made!”

Unfortunately, many students who are eager to grab the opportunity to go overseas are applying for such programs without concerning themselves about the consequences of missing lessons.

Tieng Sopheak Vichea, Director of Department of Media and Communication of Royal University of Phnom Penh, advised institutions to make background checks on the international programs before granting leave to students.

Other things to consider are: is the program related to their core subject and will it affect their school progress if they skip class for many days?

However, he said that he has allowed some students to pursue programs abroad even though they were not related to their studies.

“If it can give them more life experiences and not affect their studies too much, I will grant them a leave of absence,” he said.

Vuthy Panchakrong, a third-year student at the Institute of Foreign Languages, said that the opportunity to go abroad for training benefits youths because they can showcase their talents in an international arena.

He personally spent two weeks in Thailand as well as China for international competitions.

Because of being absent from the class for many days, Panchakrong also faced many challenging with his studies after coming back from the camp.

He recounted the challenges he faced upon returning home. “I was absent from class for two weeks. I could not submit the assignments on time, and I had to spend much more time on revision,” he said.

“However, I have no regrets because it was a great opportunity to learn from people outside of Cambodia.”

Neang Sovathana, a radio host and president of Initiative of Change Association, agreed that there might be negative consequences to skipping class, such as missing exams.

However, it depends on the students’ negotiation with their lecturer. In most cases, university lecturers encourage students to gain fresh experiences abroad.

Sovathana recommends that youths should consider this before deciding: Is the training program related to your field of study?

“Do not go for the sake of escaping school,” she said.

ពាណិជ្ជកម្ម​កម្ពុជា-វៀតណាម​អាច​មិន​ដល់​គោលដៅ

 27 June 2012 ម៉ៃ គុណ​មករា

ភ្នំពេញៈ ទោះបី​កម្ពុជា​ និង​វៀតណាម​បាន​ប្តេជ្ញា​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី​កើន​ឡើង​ដល់​៥​ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ត្រឹម​២០១៥​ក្តី ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី និង​អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋកិច្ច​អះអាង​ថា ទំនង​មិន​អាច​ទៅ​រួច​ទេ​។
ការ​ប្តេជ្ញាចិត្ត​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​រវាង​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​កម្ពុជា និង​សម​ភាគី​វៀតណាម លោក ង្វៀន តិនយុង នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ​លើក​ទីបី​ស្តី​ពី​ការ​វិនិយោគ និង​ការ​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​រវាង​កម្ពុជា និង​វៀតណាម នៅ​ខេត្ត Kien Giang ប្រទេស​វៀតណាម​ពី​សប្តាហ៍​មុន។

លោក ចាន់ សុផល ប្រធាន​សមាគម​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​បាន​បង្ហាញ​អំពី​ភាព​គ្មាន​ទំនុក ចិត្ត​ចំពោះ​គោលដៅ​នេះ។ លោក​ថ្លែង​ថា​៖ «ខ្ញុំ​មិន​ដឹង​ប្រាកដ​ថា ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​អាច​សម្រេច​គោលដៅ​នោះ​បាន​ដែរ​ឬ​ទេ?»។

លោក​បន្ត​ថា បច្ចុប្បន្ន​ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​តែ​នាំ​ចូល​ទំនិញ​ជា​ច្រើន​ពី​បណ្តា​ ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​ដូចជា ថៃ ចិន និង​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង​។ លោក​បន្ថែម​ថា៖ «យើង​នាំ​ចូល​ពី​ប្រទេស​ជាច្រើន។ ​បើ​វៀតណាម​ចង់​សម្រេច​ គោលដៅ​នោះ ​គេ​គួរ​ផលិត​ ផលិតផល​ដែល​មាន​គុណភាព​ខ្ពស់ និង​តម្លៃ​ដែល​អាច​ប្រកួត​ប្រជែង​បាន ដើម្បី​សម្រេច​ចំណែក​ទីផ្សារ​នៅ​ទីនេះ»។

លោក Hiroshi Suzuki ប្រធាន​នាយក​ប្រតិបត្តិ និង​ជា​ប្រធាន​អ្នក​វិភាគ​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រចាំ​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ ពាណិជ្ជកម្ម​កម្ពុជា (BRIC) បាន​លើក​ឡើង​ថា វា​ពិបាក​ក្នុង​ការ​ប៉ាន់ស្មាន​បរិមាណ​ពាណិជ្ជកម្ម និង​ឱនភាព​ពាណិជ្ជកម្ម នៅ​ឆ្នាំ​២០១៥ រវាង​កម្ពុជា និង​វៀតណាម។ ​ប៉ុន្តែ​លោក​ថ្លែង​ថា មាន​សញ្ញា​ល្អៗ​ជាច្រើន សម្រាប់​បង្កើន​ទំហំ​នៃ​ការ​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​។

ទំនិញ​នាំ​ចេញ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ភាគ​ច្រើន​ជា​ផលិតផល​កសិកម្ម។ ប្រទេស​នាំ​ចូល​សំខាន់ៗ​មក​កម្ពុជា មាន​ចិន ថៃ និង​វៀតណាម។​ លោក Hiroshi Suzuki ​ឲ្យ​ដឹង​ថា៖ «រយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ទៀត ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​របស់​វៀតណាម នឹង​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ឡើង​ៗ ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ទាំង​នេះ ដោយ​សារ​ប្រាក់​ខែ​បុគ្គលិក​នៅ​ចិន និង​ថៃ នឹង​កើន​ឡើង​ខ្លាំង»។

លោក គង់ ពុទ្ធារ៉ា អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច មិន​មាន​សុទិដ្ឋិ​និយម​ចំពោះ​កំណើន​នេះ​ឡើយ​។ លោក​បន្ត​ថា៖ «វា​ទាមទារ​ឲ្យ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​បង្កើត​យន្ត​ការ​ជំរុញ និង​លើក​ទឹក​ចិត្ត​សកម្មភាព​ពាណិជ្ជកម្ម​»។ ប៉ុន្តែ​លោក​ថ្លែង​ថា អ្វី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ទាំង​ពីរ​បាន​សន្យា នឹង​អាច​សម្រេច​បាន បើ​មាន​គោល​ជំហរ និង​មាន​ដំណោះស្រាយ ព្រោះ​គេ​អាច​លើក​ទឹក​ចិត្ត​វិស័យ​ដែល​អាច​សម្រេច​បាន​។
កម្ពុជា វៀតណាម បាន​សម្រេច​គោលដៅ​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេ​ភាគី​២​ពាន់​លាន​ដុល្លារ ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​មុន​មក​ម្ល៉េះ។

ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេ​ភាគី​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​កើន​ឡើង​៤២,៥៨​ភាគរយ នៅ​ត្រី​មាស​ទី​មួយ​ឆ្នាំ​នេះ​ដែល​មាន​ទឹក​ប្រាក់​ជាង​៩១៩​លាន​ដុល្លារ​ បើ​ធៀប​នឹង​រយៈពេល​ដូច​គ្នា​កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន ដែល​មាន​ត្រឹម​តែ​ជាង​៦៤៤​លាន​ដុល្លារ​ប៉ុណ្ណោះ។ ក្នុង​នោះ​ការ​នាំ​ចេញ​សរុប​របស់​កម្ពុជា​កើន​ឡើង​៥៨​ភាគរយ​ដល់ជាង​២០១​ លាន​ដុល្លារ ​ធៀប​នឹង​ជាង​១២៧​លាន​ដុល្លារ​។ រី​ឯ​ការ​នាំ​ចូល​សរុប​របស់​វៀតណាម​មក​កម្ពុជា ​កើន​៣៨,៨៣​ភាគរយ ពីជាង​៥១៦​លាន​ដល់​ជាង​៧១៧​លាន​ដុល្លារ។​

លោក ចាន់ សុផល លើក​ឡើង​ថា​៖ «យើង​នឹង​អាច​មាន​សមត្ថភាព​នាំ​ចេញ​កាន់​តែ​ច្រើន ទៅ​វៀត​ណាម​ពិសេស​ផលិតផល​កសិកម្ម ដូច​ជា កៅស៊ូ»។ ​ លោក​បន្ត​ថា វិស័យ​ឯកជន​នឹង​ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​តាម​គោលដៅ របស់​រដ្ឋាភិបាល​មិន​ថា​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ចង់​សម្រេច​បាន​គោលដៅ​ឬ ​អត់​នោះ​ទេ​វា​អាស្រ័យ​លើ​តួនាទី​របស់​វិស័យ​ឯកជន»។

លោក Hiroshi Suzuki បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ស្ពាន​អ្នក​លឿង ដែល​ស្ថិត​ក្រោម​ការងារ​សាង​សង់​ដែល​ជា​ជំនួយ​របស់​ជប៉ុន នឹង​បញ្ចប់​នៅ​២០១៥ ដែល​នឹង​មាន​ការ​តភ្ជាប់​ទៅ​មក​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ។
បច្ចុប្បន្ន​រោងចក្រ​ផលិត​របស់​ជប៉ុន​ជាច្រើន​នៅ​ហូជីមិញ កំពុង​ទិញ​គ្រឿង​បន្លាស់​ចាំបាច់​ពី​តំបន់​ និង​ប្រទេស​ជិត​ខាង​ខ្លួន។ លោក​ថ្លែង​​ថា៖ «កម្ពុជា អាច​ជា​ប្រទេស​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​​ប្រទេស​ល្អ​ៗ ក្នុង​ការ​ផលិត​គ្រឿង​បន្លាស់​ក្នុង​តម្លៃ​ថោក។ កំណើន​ពាណិជ្ជកម្ម​នេះ​ក៏​ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ទុក​ផង​ដែរ»​។

លោក ត្រាន ទូ មន្ត្រី​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅ​ស្ថាន​ទូត​វៀតណាម​ប្រចាំ​នៅ​ភ្នំពេញ​មិន​អាច​ទាក់ទង​បាន​ទេ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​អង្គារ។
លោក គង់ ពុទ្ធារ៉ា បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ប្រទេស​ជា​ច្រើន​មិន​អាច​លុប​បំបាត់​ឱនភាព​ពាណិជ្ជកម្ម​រវាង​គ្នា​បាន​ឡើយ ទាក់ទង​នឹង​ការ​នាំ​ចេញ-នាំ​ចូល។
លោក​បន្ត​ថា៖ «យើង​មិន​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​តុល្យភាព​ពាណិជ្ជកម្ម​ជាមួយ​ពួក​គេ​បាន​ ឡើយ​ដោយ​សារ​ពួក​គេ​មាន​ប្រជាជន​ច្រើន និង GDP ខ្ពស់»។

កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​មុន​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​ជាមួយ​លោក ហ៊ូ ជីន​តាវ ប្រធានាធិបតី​ចិន ដើម្បី​បង្កើន​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ឲ្យ​ដល់​៥ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​នៅ​ត្រឹម​២០១៥​ផង​ដែរ៕

Cambodia’s first social work grads ready to take the reins

Soon-to-be graduates of Cambodia’s first social work program, run by the Royal University of Phnom Penh, prepare to enter a sector dominated by foreign NGO workers. Photograph: supplied


Monday, 25 June 2012, Calvin Yang

After witnessing his fellow Cambodians endure poverty, child exploitation, domestic violence and discrimination for years, 24-year-old Hour Chhaileng wasn’t going to let each day pass without doing something about it.

“It’s not easy for Cambodians to live under these difficult circumstances,” he says. “I wanted to do something to help them find solutions to their problems.”

Chhaileng graduated from high school four years ago and chose to pursue a university education in social work – completely uncharted territory for local undergraduates and one dominated by foreign aid workers and volunteers.

Next month, Chhaileng will be among the pioneer batch of students who graduate from the Social Work Baccalaureate degree program at the Royal University of Phnom Penh (RUPP), the first college-level social work course in Cambodia.

“This is the first time such a program has been offered in Cambodia,” says Dalin Meng, head of the department of social work.

“There is a lot of need here in Cambodia, and this course plays a crucial role in answering to that need.” To commemorate the completion of their course, the students have been invited to a formal ceremony early next year at which the top students of the program will receive their official certificates from Prime Minister Hun Sen.

Cambodia, a country ravaged by decades of civil conflict and mistrust, is slowly moving out of the shadows of its disturbing past with the assistance of about 2,000 local and international non-government organisations.

“After Pol Pot’s reign, there were issues of poverty, street children, domestic violence and more, but we didn’t have the knowledge or skill to help our own people,” Meng says.

“Even now, there are a lot of people here who face such problems.”

For two decades, myriad NGOs have come to Cambodia to work on everything from child rights and protection, HIV/AIDS and mental-health issues to disabilities and youth rehabilitation.

Some experts, however, feel that the help offered by international organisations and agencies is only short-term when it comes to the future of Cambodia.

Today, the country is populated by young people who have not experienced war but are still living with its consequences. “Some NGOs are handing out help to the needy rather than teaching them skills, which is more long-term,” says Meng, who has a graduate degree in social work from the University of Washington in the United States, a close partner that has helped to establish the program.

“We are trying to put in place a more sustainable approach to social work in Cambodia, and this program is a good way to let young Khmers take charge of their own country.”

As Cambodia transits from reliance on foreign aid to locals working on the ground, advocates and aid workers hope the local angle will change its ability to address the issues that have plagued the Kingdom for decades.

“It’s a very exciting time for social services in Cambodia with this first round of graduates entering the workplace,” says Rebekah Kofoed, a social work technical adviser at Friends International.

“Having Khmer social work graduates on the ground will balance well-developed field practice with theory that will provide strengthened services to beneficiaries.

“This is an important step in the overall positive development of Cambodia.”

The four-year course, which began in September, 2008, was specially designed as a practical, hands-on program to prepare its students for work at local and international organisations as well as in public agencies.

“This program provides our students with a more participatory learning environment instead of just sitting in lectures or reading their textbooks,” says Meng, a lecturer specialising in psychological trauma and counselling.

“We hope this will help students to learn more, explore more and experience more.”

The professional degree, which emphasises field learning as a key component, allows students to be directly exposed to the situation on the ground through practicums during their second and third year, as well as a semester-long internship in their final year.

With close to 40 partnering organisations including UNICEF, Maryknoll, Transcultural Psychosocial Organisation and First Step, the undergraduates, who come from 10 provinces, are offered a broad range of opportunities in every facet of community living, from community-based organisations and hospitals to government agencies and NGOs.

“The placements allow us to apply what we have learnt in class through the different areas of social work,” says student Hun Sinoun.

“With all the experiences I have gained through different placements, I am confident of finding a good job.”

According to the department, five of the 22 graduating social-work students have already received permanent job offers from various NGOs and government agencies in Phnom Penh.

“In a few years, I think many NGOs here will be localised, so they can become more sustainable for the long term,” Meng says.

The social-work course, which has gained popularity with high-school students keen to enrol at university, is being adapted into a part-time program in addition to short-course certifications to cope with the demand for long-term aid workers.

“If we take a look at the situation in Cambodia today, we can see that even though it’s not perfect, some things have changed,” Sinoun, a former intern with the Advocacy and Policy Institute, says.

“I strongly believe that one day, Cambodia will be a great society in which everyone can help both themselves and their country.” 

ស្នាមញញឹម​និង​ព្រហ្មវិហារធម៌ជា​គន្លឹះដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​សង្គម


ដោយ ប៉ែន បូណា
 
ជនជាតិខ្មែរ​ត្រូវបាន​ជនបរទេស​ស្គាល់​ថា​មនុស្ស​ចូលចិត្ត​ញញឹម​ រាក់ទាក់​គួរ​ឲ្យ​ស្រឡាញ់។ ដោយសារ​ស្នាមញញឹម​នេះហើយ​បានជា​ជនបរទេស​បាន​ហៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ថា​ជា​ព្រះ​ រា​ជា​ណា​ចក្រ​នៃ​ស្នាមញញឹម។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន ជនជាតិខ្មែរ​ជាច្រើន​បាន​បាត់បង់​ស្នាមញញឹម​ហើយ​បែរ​ទៅ​ពាក់មុខយក្ស​ ដាក់គ្នា​ទៅវិញ មិន​ថា​ក្នុង​ឆាកនយោបាយ ឬ​ក្នុងសង្គម​ទូទៅ​នោះទេ។ ជម្លោះ​នយោបាយ អំពើហិង្សា​ក្នុង​គ្រួសារ និង​ការកាប់សម្លាប់​គ្នា​ដោយ​គ្រាន់​តែមាន​បញ្ហា​បន្តិចបន្តួច គឺជា​បច្ចុប្បន្នភាព​សង្គម​ដែល​គេ​បានឃើញ​ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ។ តើ​ស្នាមញញឹម​របស់​ជនជាតិ​ខ្មែរ​បាត់​ទៅណា​អស់?
 «ព្រះរាជាណាចក្រ​នៃ​ស្នាមញញឹម» នេះ​ជា​ឈ្មោះ​ដែល​ពួក​ប​ស្ចិ​ម​ប្រទេស​បានដាក់​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ បន្ទាប់ពី​ពួកគេ​បានមក​កាន់​ប្រទេស​នេះហើយ​ត្រូវបាន​ទាក់ទាញ​យ៉ាងខ្លាំង​ដោយ ​ស្នាម​ញញឹម​រាក់ទាក់​រប​ស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ។ កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​នេះ​ពិតជា​ស័ក្តិសម​នឹង​ទទួល​សម្រាប់​ជនជាតិ​ខ្មែរ​ពីព្រោះថា ទោះបីជា​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​បំផុត នៅ​ទីជនបទ​ដាច់ស្រយាល​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ ក៏​ពួកគេ​មាន​ស្នាមញញឹម និង​ទឹកចិត្ត​ដែរ ដូច​អ្វីដែល​ដូនតា​ខ្មែរ​បាន​ទូន្មាន​កូនចៅ​ថា «ក្រ​ចុះ​ឲ្យ​តែមាន» គឺមាន​ស្នាមញញឹម និង​ទឹកចិត្ត ដែលជា​គុណធម៌​ដ៏​ប្រពៃ​របស់​ជនជាតិខ្មែរ។

ប៉ុន្តែ រយៈពេល​ចុងក្រោយ​នេះ ជនជាតិខ្មែរ​ជាច្រើន​ហាក់​បាន​បំភ្លេច​កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​ដ៏​ល្អ​នៃ​ពូជសាសន៍​​​ របស់ខ្លួន​ដោយ​បោះបង់​ស្នាមញញឹម​ចោល​ហើយ​បែរមក​ពាក់មុខយក្ស​ដាក់គ្នា​ទៅវិញ។ ​គ្រាន់តែ​រាំ​ជាន់ជើងគ្នា​បន្តិចបន្តួច​ឬ​ពេលខ្លះ​គ្រាន់តែ​សម្លឹងមុខ​គ្នា ​ក៏​មនុស្ស​ខ្មែរ​សម័យ​នេះ​អាច​បង្កជម្លោះ​កាប់​ចាក់​គ្នា​បានដែរ។ មិនថាតែ​ក្រុមក្មេងស្ទាវ​នោះទេ សូម្បីតែ​មនុស្ស​ចាស់​ខ្លះ​ក៏បាន​បាត់បង់​អធ្យាស្រ័យ​គ្នា​យ៉ាងខ្លាំង​ដែរ។​ គ្រាន់តែ​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍​តាម​​ដងផ្លូវ​បន្តិចបន្តួច​ឬក៏​បញ្ហា​តូចតាច​ សោះ មនុស្ស​ភាគច្រើន​មិនបាន​ប្រើ​ស្នាមញញឹម​ដើម្បី​ដោះ​ស្រាយ​​​បញ្ហា​ទេ តែ​បែរជា​បញ្ចេញ​កំហឹង​ដាក់គ្នា​ឬក៏​ទូរ​សព្ទ័​ស្វែងរក​អន្តរាគមន៍​ពី​ បក្ខពួក និង​ខ្នងបង្អែក​ទៅវិញ។

នេះ​នៅ​មិនទាន់​រាប់​អំពើហិង្សា​ក្នុង​គ្រួសារ ជម្លោះ​ប្តី​ប្រពន្ធ ឪពុក​និង​កូន រហូតដល់​ពេលខ្លះ ម្តាយ​និង​កូន ឬ​បង​និង​ប្អូន​ឈ្លោះ​គ្នា​គ្រាន់តែ​រឿង​ព្រំដី​ក៏មាន។​ងាក​ទៅ​មើល​ ឆាកនយោបាយ​វិញ​ការ​ពាក់មុខយក្ស​ដាក់គ្នា​ក៏​ស្ទើរតែ​ក្លាយជា​ទម្លាប់​ទៅហើយ​ ដែរ។​គូបដិបក្ខ​នយោបាយ​ទាំងឡាយ​ហាក់​បាន​ប្រើប្រាស់​កំហឹង​ទល់​កំហល់​ជាជាង​ ស្នាមញញឹម​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា។​ពាក្យសម្តី​អសុរោះ ប្រកបដោយ​ការប្រមាថ និង​គំនុំសងសឹក ត្រូវបាន​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​រិះគន់​វាយប្រហារ​គ្នា​ស្ទើរ​រាល់ថ្ងៃ។

ជាការ​ពិត បច្ចុប្បន្ននេះ គេ​ពិតជា​កម្រ​បានឃើញ​ណាស់​នូវ​ការដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដោយ​ប្រើ​ស្នាមញញឹម តែ​អ្វីដែល​គេ​បានឃើញ​ជា​ញឹកញាប់​បំផុត​គឺ​ជម្លោះ​តឹងសរសៃក​ដាក់គ្នា​ឬក៏​ ឈានដល់​ហិង្សា​តែម្តង។ ជា​លទ្ធផល ពន្ធនាគារ​ទូទាំងប្រទេស ស្ទើរតែ​រក​កន្លែង​ដាក់​អ្នក​ទោស​មិនបាន​ទៅហើយ។ តើ​ស្នាមញញឹម​របស់​ជនជាតិ​ខ្មែរ​បាត់បង់​ទៅណា? សម្រាប់​ក្រសែភ្នែក​ក្រុមអ្នកវិភាគ​បញ្ហា​សង្គម​កម្ពុជា ការស្រុតចុះ​នៃ​សីលធម៌​សង្គម​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​គឺជា​ព្រឹត្តិការណ៍​ដ៏​ គួរ​ឲ្យ​ព្រួយបារម្ភ និង​មិនអាច​បណ្តែតបណ្តោយ​បានឡើយ។

ការបន្ទោស​ទៅលើ​ផលវិបាក​នៃ​សង្គ្រាម​វិនាសកម្ម​កាលពី​អតីតកាល​ជា​រឿង​មួយ​ ហើយ​តែ​ផលវិបាក​នៃ​សាកលភាវូបនីយកម្ម​និង​ការបាត់បង់​អធ្យា​ស្រ័យ​គ្នា​ ក្នុងសម័យ«សម្ភារៈ និង​អំណាច​និយម» នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​គឺជា​រឿង​សំខាន់​មួយទៀត។

នៅក្នុង​បរិបទ​បែបនេះ ការលើកកម្ពស់​សីលធម៌​សង្គម​គឺជា​កិច្ចការ​ដ៏​ចាំបាច់​មិនអាច​មើល​រំលង​​ បានឡើយ។ នៅក្នុង​សង្គម​ខ្មែរ គុណធម៌​ដ៏​ថ្លៃថ្លា​បំផុត​គឺ​ព្រហ្ម​វិហារធម៌​ទាំង៤ដែល​បង្កប់​នៅក្នុង​ ស្នាមញញឹម​នៃ​កំពូល​ប្រាសាទបាយ័ន។​នេះ​គឺជា​កេរ​មរតក​ដ៏​មានតម្លៃ​ដែល​ដូនតា ​ខ្មែរ​បន្សល់ទុក​ឲ្យ​កូនចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ។​គុណធម៌​នេះហើយ​ដែលជា​ដំបង​ទិព្វ​ ក្នុងការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​គ្រប់ជំពូក​ដោយ​ចៀសវាង​បាន​នូវ​អំពើហិង្សា។​ នៅពេលដែល​មនុស្ស​គ្រប់គ្នា​បោះបង់​ចោល​​ការប្រមាថ​ហើយ​បែរ​ទៅ​ញញឹម​ដាក់គ្នា ​ប្រកបដោយ​អធ្យាស្រ័យ​រឿង​ធំ​នឹង​ទៅជា​រឿង​តូច​រីឯ​រឿង​តូច​នឹងត្រូវ​ បញ្ចប់។​គុណធម៌​ដ៏​មានតម្លៃ​នេះ​មាន​រួចស្រេច​ទៅហើយ​នៅក្នុង​មនុស្ស​ខ្មែរ​ គ្រប់គ្នា​ប៉ុន្តែ​វា​គ្រាន់តែ​កប់​បាត់​ក្នុង​កាលៈទេសៈ​មួយ​ដែល«ធម៌​ ប្រមាថ»កំពុងមាន​ឥទ្ធិពល​ខ្លាំង​តែប៉ុណ្ណោះ។​ស្នាមញញឹម និង​ព្រហ្ម​វិហារធម៌​នឹង​វិល​មកវិញ​ប្រសិនបើ​គេ​នាំគ្នា​គាស់​កកាយ​​និង​លើក ​តម្លៃ​វា​ផ្ទុយ​ទៅវិញ​វា​នឹង​កប់​បាត់​កាន់តែ​ជ្រៅ​និង​នាំ​សង្គម​ទៅ​រក​ គ្រោះ​ថ្នាក់​​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ប្រសិន​បើ​គេ​បណ្តែតបណ្តោយ​​ឲ្យ«ធម៌​ ប្រមាថ»ដឹកមុខ​តទៅទៀត៕

Wednesday, 27 June 2012

PM defends economic land concession signings

Prime Minister Hun Sen speaks in Phnom Penh earlier this month. Photograph: Pha Lina/Phnom Penh Post
Wednesday, 27 June 2012 Vong Sokheng

Prime Minister Hun Sen has fiercely defended his right to grant economic land concessions after issuing a moratorium on the leases in May, pointing to a loophole in the ban which exempts ELCs that already had in principle approval.

Hun Sen attacked the Post and the Cambodia Daily in a speech yesterday for failing to understand the legalities of his May 7 moratorium when reporting that ELCs had been granted despite the order – an apparent contradiction.

“I respect the media, but those media [outlets] lack professional journalism, they lack all aspects of information or have an intention to destroy,” he said, adding the newspapers should issue corrections for their articles or they would have a problem with him.

Specifically, the premier highlighted Point 4 of the order, which states that for ELCs which had already “received the official permission from the government before the issued date, it is necessary to continue to enforce in according with legal principles and procedures in effect”.

The prime minister has signed off on at least six ELCs covering almost 50,000 hectares and privatised more than 35,000 hectares of protected areas in six separate tracts – which are destined to become ELCs – since he announced the moratorium.

He has also granted a 7,668 hectare concession for tourism, which is not technically an ELC.

The ELCs, he said, had all gained approval in principle and as such did not contravene the moratorium.

“If the economic land concessions are not yet privatised as the private state land, the prime minister has to sign on the sub-decree and many more procedures,” Hun Sen said.

Naly Pilorge, director of the rights group Licadho, yesterday attacked the loophole in the moratorium, which she said was “so big it swallows the ban itself” and left everyone in the dark as to just how many more ELCs were coming.

“We’ve documented at least 13 concessions totalling over 80,000 hectares since the ban was signed on May 7. That’s 800 square kilometres – an area larger than the size of Singapore,” Pilorge said in a written statement. “We call on the government to publicly declare how many more concessions are in the pipeline.”

Minister of Agriculture, Chan Sarun, said he did not know how many more ELCs could be eligible for approval under the ban, adding there was confusion in the media about “process” and “technical workings”. 

នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​បញ្ជាក់​ពី​បញ្ហា​ដី​សម្បទាន​ដែល​ចម្រូង​ចម្រាស


 27 June 2012 វង្ស សុខេង និង​ ជាង សុខា

ភ្នំពេញៈ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី ហ៊ុន សែន បាន​បដិសេធ​ទៅ​នឹង​ការ​ចុះ​ផ្សាយ​ដ៏​ចម្រូង​ចម្រាស ដែល​ថា​ លោក​​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា ផ្តល់​សម្បទាន​ដី​សេដ្ឋកិច្ច បន្ថែម​ទៀត ទៅ​ឲ្យ​ក្រុម​ហ៊ុន​ឯកជន នៅ​ក្រោយ​ពេល​ដែល​លោក ​បាន​ចេញ​បទ​បញ្ជា​ឲ្យ​ផ្អាក កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី ៧ ខែ​ឧសភា។

ថ្លែង​ទៅ​កាន់​យុវ​ជន​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ប្រមាណ​ ១០០០ នាក់ ដែល​ជ្រើស​រើស​ដើម្បី​ចុះ​ទៅ​វាស់​វែង​បែង​ចែក​ដី​ធ្លី​ ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ នៅ​តាម​តំបន់​ដែល​មាន​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី បាន​រិះ​គន់​កាសែត ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ និង​កាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី យ៉ាង​ខ្លាំងៗ ដោយ​លោក​មាន​ប្រសាសន៍​ថា កាសែត​ទាំង​ពីរ​ សរ​សេរ​អត្ថ​បទ​ព័ត៌មាន ដោយ​គ្មាន​មូល​ដ្ឋាន​ច្បាប់។

លោក ហ៊ុន សែន បាន​បញ្ជាក់​ថា៖ «​ខ្ញុំ​គោរព​សារ​ព័ត៌មាន ក៏​ប៉ុន្តែ​សារ​ព័ត៌មាន​ដែល​ខ្វះ​វិជ្ជា​ជីវៈ ឬក៏​ខ្វះ​ព័ត៌មាន​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​ ឬក៏​មាន​ចេតនា​បំផ្លិច​បំផ្លាញ​ គួរ​ត្រូវ​បាន​កែ​តម្រូវ បើ​មិន​កែ​តម្រូវ យើង​អាច​មាន​បញ្ហា​ជា​មួយ​គ្នា»។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា៖ «​ខ្ញុំ​ចេះ​តែ​ដាស់​តឿន​ ដោយ​ត្រូវ​មើល​ពី​ដើម​ដល់​ចប់ កុំ​មើល​មួយ​ចំណុច ហើយ​មាន​ចេត នា​បំផ្លាញ»។ លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់​ថា បទ​បញ្ជា​លេខ ០១​ របស់​លោក​ ដែល​មាន​បួន​ចំណុច លោក​សូម​លើកតែ ២ ចំណុច​ទេ ដែល​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​គ្នា ហើយ​ចំណុច​ទី ១ ចែង​ច្បាស់​ថា ផ្អាក​បណ្តោះ​អាសន្ន ការ​ផ្តល់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច និង​ចំណុច​ទី ៤ ចែង​ច្បាស់​ថា ​ចំពោះ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ដែល​ទទួល​បាន​ការ​អនុញ្ញាត​ជា​គោលការណ៍ ពី​រដ្ឋាភិបាល​រួច​ហើយ​ មុន​ថ្ងៃ​ចេញ​បទ​បញ្ជា​នេះ ​ត្រូវ​បន្ត​អនុវត្ត​តាម​គោលការណ៍​ច្បាប់ និង​នីតិវិធី​ជា​ធរមាន។ ​លោក​បន្ថែម​ថា ​ប្រសិន​បើ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ មិន​ទាន់​កំណត់​ជា​ដីឯក​ជន​របស់​រដ្ឋ​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ ត្រូវ​ចុះ​ហត្ថលេខា លើ​អនុក្រឹត្យ និង​មាន​នីតិវិធី​ជា​ច្រើន​ទៀត បន្ទាប់​មក​ក្រុមហ៊ុន ត្រូវ​អនុវត្ត​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​របស់​រដ្ឋាភិបាល គឺ​ត្រូវ​សហការ​ជាមួយ​នឹង​ក្រសួង​កសិកម្ម កំណត់​ព្រំ​ប្រទល់ ឬ​កាត់​ដី​ចេញ​ពី​ទំហំ​ជាក់​ស្តែង បើ​ប៉ះពាល់​ដី​ព្រៃ​ ត្រូវ​កាត់​ចេញ បើ​ប៉ះពាល់​អ្នក​ភូមិ ត្រូវ​រក្សា​ដី​ឲ្យ​ពួក​គេ។

យោង​តាម​ព្រះ​រាជក្រឹត្យ​ថ្ងៃ​ទី ១២ ខែ​មិថុនា និង​ថ្ងៃ​ទី ១៥ ខែ​មិថុនា លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​អនុក្រឹត្យ ៩ នៅ​ថ្ងៃ​ទី ៧ ខែ​មិថុនា ដែល​កំណត់​ដី​សាធារណៈ​របស់​រដ្ឋ​ ទៅ​ជា​ដី​ឯកជន​របស់​រដ្ឋ ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​សត្វ​ព្រៃ ដែល​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី អះអាង​ថា ​អនុក្រឹត្យ​ទាំង​នោះ​ ជា​ផ្នែក​នៃ​នីតិវិធី​ច្បាប់​ និង​គោលការណ៍​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ដែល​បាន​អនុម័ត​ជា​គោលការណ៍​រួច​ហើយ ដោយ​រដ្ឋាភិបាល។​

លោក​បន្ត​ថា៖ «ត្រូវ​បំពេញ​នីតិវិធី​ឲ្យ​គេ [ម្ចាស់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​] ក្នុង​នីតិវិធី​រាប់​ទាំង​អនុក្រឹត្យ​ អនុបយោគ។ ​[ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ] មើល​ច្បាប់​ឲ្យ​គ្រប់គ្រាន់ ចាំ​និយាយ​តាំង​ខ្លួន​ជា​បណ្ឌិត»។
លោក ច័ន្ទ សារុន រដ្ឋ​មន្រ្តី​ក្រសួង​កសិកម្ម បាន​ប្រាប់​ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ កាល​ពី​ម្សិលមិញ​ថា តាម​ពិត នីតិវិធី​អនុវត្ត​ នឹង​ត្រូវ​ការ​រយៈ​ពេល​ពី ២ ទៅ​ ៣ ខែ បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ អនុម័ត​ជា​គោលការណ៍ ហើយ​ក្រុមហ៊ុន ​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​ឲ្យ​បាន​ជិតស្និទ្ធ ជាមួយ​នឹង​ក្រសួង​កសិកម្ម លើ​ផែន​ការ​មេ និង​យន្ត​ការ​ដទៃ​ទៀត មុន​នឹង​ចុះ​ហត្ថលេខា លើ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ផ្លូវ​ការ។

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «​ខ្ញុំ​គិត​ថា​ នេះ​ជា​ការ​ភ័ន្តច្រឡំ របស់​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ ដែល​មិន​យល់​ដឹង​ ពី​នីតិវិធី វាជា​ការងារ​បច្ចេកទេស​។ ឥឡូវ​នេះ យើង​កំពុង​ធ្វើ​ការ​លើ​បញ្ហា​បច្ចេកទេស ដល់​ក្រុមហ៊ុន​ដទៃ​ទៀត ដែល​ទទួល​បាន​ការ​អនុញ្ញាត​ជា​គោលការណ៍ ប៉ុន្តែ​មិន​ទទួល​បាន​ការ​អនុញ្ញាត​ជា​ផ្លូវ​ការ​ពី​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល»។ បើ​តាម​លោក ច័ន្ទ សារុន ​ក្រសួង​កសិកម្ម បាន​ផ្តល់​ដី​សម្បទាន​ប្រហែល ១,២ លាន​ហិកតា ដល់​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន ១៧៦ ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៩៥ មក ប៉ុន្តែ​ក្រុម​ហ៊ុន ៥៨ ត្រូវ​បាន​លុប​ចោល​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ដោយ​សារ​រំលោភ​លើ​កិច្ច ព្រមព្រៀង៕ TK

និស្សិត​មួយ​ចំនួន​បារម្ភ​ពី​ទីផ្សារ​ការងារ​នៅ​កម្ពុជា

2012-06-27
និស្សិត​មួយ​ចំនួន​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ បាន​អះអាង​ថា បច្ចុប្បន្ន​ទីផ្សារ​ការងារ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា មាន​ការ​ពិបាក និង​តូច​ចង្អៀត​សម្រាប់​និស្សិត​ដែល​ទើប​ចេញ​ពី​សាលារៀន។

លោក ម៉ា រស្មី រៀន​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ ន័រតុន (Norton) ឆ្នាំ​ទី​៤ ផ្នែក​អគ្គិសនី និង​អេឡិចត្រូនិក បាន​អោយ​ដឹង​ថា លោក​បាន​ដើរ​រក​ការងារ​ធ្វើ​ជា​ច្រើន​កន្លែង​ហើយ ប៉ុន្តែ​មិន​ទាន់​មាន​កន្លង​ណា​មួយ​ហៅ​លោក​ទៅ​សម្ភាសន៍​នោះ​ទេ។ លោក​ថា លោក​មាន​ការ​បារម្ភ​ខ្លាំង​ចំពោះ​ទីផ្សារ​ការងារ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន​នេះ។ ការ​សិក្សា​របស់​លោក​ជិត​បញ្ចប់​ទៅ​ហើយ ក៏​មិន​ដឹង​ថា លោក​នឹង​អាច​រក​ការងារ​បាន​ធ្វើ​សម្រាប់​តប​ស្នង​ទៅ​ដល់​ក្រុម​គ្រួសារ​របស់ ​លោក ដែល​បាន​ផ្ដល់​ជា​ថវិកា​អោយ​លោក​សិក្សា​រៀន​សូត្រ​នោះ​ដែរ។

លោក​បន្ត​ទៀត​ថា ទីផ្សារ​នៅ​កម្ពុជា តូច​ចង្អៀត​ណាស់ បើ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​បើក​ទីផ្សារ​សេរី​មួយ​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៥ ទៀត​នោះ នឹង​រឹត​តែ​ធ្វើ​អោយ​និស្សិត​ជា​ច្រើន​អត់​ការងារ​ធ្វើ​ជា​មិន​ខាន។
លោក អាង គឹមទៀង រៀន​នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​កសិកម្ម​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​សត្វ ឆ្នាំ​ទី​៤ បាន​អោយ​ដឹង​ថា ជំនាញ​របស់​លោក​កាល​ពី​មុន​មិន​សូវ​មាន​ទីផ្សារ​ប៉ុន្មាន​ទេ តែ​បច្ចុប្បន្ន​វា​មាន​ទីផ្សារ​បន្តិច​ហើយ ដោយសារ​ប្រទេស​កម្ពុជា ជា​ប្រទេស​មួយ​ដែល​កំពុង​តែ​អភិវឌ្ឍន៍ និង​មិន​សូវ​មាន​អង្គការ​ណា ឬ​ក៏​ក្រុមហ៊ុន​ណា​មួយ​ដែល​ចូល​មក​វិនិយោគ​ទុន​មក​លើ​ជំនាញ​នេះ​ដែរ។ ភាគ​ច្រើន​និស្សិត​មិន​សូវ​អោយ​តម្លៃ​ជំនាញ​កសិកម្ម​នេះ​ប៉ុន្មាន​ទេ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា លោក​ក៏​មាន​ការ​បារម្ភ​ដែរ​ចំពោះ​ការ​ស្វែង​រក​ការងារ​ធ្វើ​របស់​លោក ព្រោះ​ពេល​នេះ​លោក​នឹង​ត្រូវ​បញ្ចប់​នៅ​សាលា​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ​នេះ។

លោក​បន្ត​ទៀត​ថា លោក​មិន​ដឹង​ថា​នៅ​ពេល​ដែល​លោក​ដាក់​ប្រវត្តិរូប​ទៅ តើ​អង្គការ ឬ​ក្រុមហ៊ុន​ណា​មួយ​អាច​ទទួល​លោក​យក​មក​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​គេ​នោះ​ទេ។

ចំណែក​ឯ​កញ្ញា ស៊ុយ រដ្ឋា រៀន​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង ផ្នែក​ទេសចរណ៍ ឆ្នាំ​ទី​១ ប្រាប់​អោយ​ដឹង​ថា នាង​មិន​សូវ​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ប៉ុន្មាន​ទេ ចំពោះ​ទីផ្សារ​ការងារ ព្រោះ​ថា មុខ​ជំនាញ​របស់​នាង​គឺ​ងាយ​រក​ការងារ​ធ្វើ ហើយ​នាង​ក៏​សង្ឃឹម​ថា នៅ​ពេល​ដែល​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា នឹង​អាច​រក​ការងារ​មួយ​បាន​ល្អ​សម្រាប់​ជីវិត​របស់​ខ្លួន និង​សង្គម​គ្រួសារ​របស់​នាង​ដែរ។
កញ្ញា​បន្ត​ទៀត​ថា នៅ​ក្នុង​សង្គម​ការងារ​បច្ចុប្បន្ន ភាគ​ច្រើន​តាម​អង្គការ ឬ​ក្រុមហ៊ុន​នៅ​ពេល​ជ្រើសរើស​បុគ្គលិក​ធ្វើ​ការងារ​ម្តងៗ មិន​សូវ​រើស​យក​និស្សិត​ដែល​បាន​បញ្ចប់​ពី​សាលា​ភ្លាម​នោះ​ទេ។

ទាក់ទិន​នឹង​បញ្ហា​នេះ សកលវិទ្យាធិការ​រង​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង លោក សារិក ប៊ុនធឿន មាន​ប្រសាសន៍​ថា មូលហេតុ​ដែល​និស្សិត​រៀន​ចប់​ហើយ​មិន​សូវ​មាន​ការងារ​ធ្វើ គឺ​ដោយសារ​និស្សិត​មួយ​ចំនួន​រៀន​ចង់​បាន​តែ​សញ្ញាបត្រ និង​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ពួក​គាត់​ខ្វះ​សមត្ថភាព​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​បទសម្ភាសន៍​ជាមួយ ​ក្រុមហ៊ុន។ លោក​យល់​ថា និស្សិត​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ការ​សិក្សា​របស់​គាត់​គឺ​នៅ​មាន​កម្រិត​ខ្សោយ​នៅ​ឡើយ។

លោក​បន្ត​ទៀត​ថា និស្សិត​ដែល​បាន​ចប់​ការ​សិក្សា​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង​មាន​ចំនួន ​និស្សិត ៧៥​ភាគរយ ទៅ ៨០​ភាគរយ ដែល​មាន​ការងារ​ធ្វើ ប៉ុន្តែ​ចំពោះ​តែ​និស្សិត​រៀន​ពេល​យប់​តែប៉ុណ្ណោះ។ លោក​គិត​ថា ទីផ្សារ​ការងារ​នៅ​កម្ពុជា មិន​សូវ​ទូលាយ​ប៉ុន្មាន​ទេ ហើយ​ភាគ​ច្រើន​និស្សិត​ចូល​ចិត្ត​សិក្សា​តែ​ជំនាញ​ដែល​ពួក​គេ​គិត​ថា ការងារ​នោះ​អង្គុយ​នៅ​កន្លែង​ត្រជាក់ ដូចជា​ធនាគារ ហរិញ្ញវត្ថុ ផ្នែក​គណនេយ្យ និង​ផ្នែក​គ្រប់គ្រង​ជាដើម ដែល​លោក​ថា ពួកគេ​គិត​ថា ជំនាញ​ទាំង​អស់​នេះ​ជា​ជំនាញ​មួយ​ដែល​ការងារ​នៅ​ក្នុង​តែ​ការិយាល័យ។

លោក សារិក ប៊ុនធឿន បាន​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ទៀត​ថា ទីផ្សារ​ការងារ​បច្ចុប្បន្ន គឺ​មាន​តែ​ការងារ​ដែល​មាន​ប្រាក់​ខែ​តិចៗ មិន​អាច​យក​ទៅ​ប្រកួតប្រជែង​ជាមួយ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ​បាន​ទេ។
នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​កម្មវិធី​អភិវឌ្ឍន៍​ធនធាន​យុវជន លោក ជាង សុខា មាន​ប្រសាសន៍​ថា នៅ​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ មាន​និស្សិត​ចំនួន ៣​ម៉ឺន ទៅ ៤​ម៉ឺន​នាក់ ដែល​បាន​ចេញ​ពី​សាកលវិទ្យាល័យ ហើយ​ភាគ​ច្រើន​ពួក​គាត់​ពិបាក​រក​ការងារ​ធ្វើ​អោយ​ត្រូវ​នឹង​ជំនាញ​របស់​ ខ្លួន។

លោក​ថា ការ​សិក្សា​មួយ​ជា​រួម មាន​កម្លាំង​ពលកម្ម​ចំនួន ៣០​ម៉ឺន ទៅ ៤០​ម៉ឺន​នាក់ មាន ២៧​ភាគរយ​ទេ ដែល​អាច​ទទួល​ការងារ​បាន​ធើ្វ ហើយ​នៅ​ក្នុង​ចំណោម ២៧​ភាគរយ​នេះ មាន​អ្នក​ធើ្វ​ការ​រក​ស៊ី​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ផ្ទាល់ និង​អ្នក​ដែល​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ខែ​មាន​ចំនួន​ជាង ២០​ភាគរយ​តែប៉ុណ្ណោះ។
លោក​បន្ត​ទៀត​ថា និស្សិត​មួយ​ចំនួន​នៅ​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ចេះ​បង្កើត​ការងារ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយ​មិន​រង់ចាំ​ការងារ​នៅ​តាម​អង្គការ ឬ​ក្រុមហ៊ុន​នោះ​ទេ។

របាយការណ៍​របស់​ក្រសួង​អប់រំ​យុវជន និង​កីឡា បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា កម្ពុជា​មាន​សិស្ស-​និស្សិត ទាំង​នៅ​​សាលា​រដ្ឋ ​និង​ឯក​ជន ​មាន​ប្រមាណ​ ៣,៥​លាន​នាក់ កំពុង​សិក្សា​នៅ​ទូទាំង​​​ប្រទេស។
ប្រព័ន្ធ​អប់រំ​នៅ​កម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន​ត្រូវ​បាន​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ធ្វើ​ការ​ពាក់ព័ន្ធ សិក្សា​ឃើញ​ថា នៅ​មាន​ភាព​ទន់​ខ្សោយ ដោយសារ​គ្រូ​មួយ​ចំនួន​មិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ក្នុង​ការ​បង្រៀន កើត​មាន​អំពើ​ពុករលួយ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​អប់រំ ដែល​បណ្ដាល​មក​ពី​គ្រូបង្រៀន​មាន​ប្រាក់​ខែ​ទាប មិន​សមស្រប​នឹង​តម្លៃ​ទំនិញ​លើ​ទីផ្សារ៕

រឿង​រ៉ាវ​ទំនោរ​របស់​កម្ពុជា... រវាង​ប្រទេស​ចិន​និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក?

លោក នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចាប់​ដៃ​ជា​មួយ​មេ​ដឹក​នាំ​ចិន កាល​ពី​ពេល​កន្លង​មក​។ រូបថត ហេង ជីវ័ន

សូម​គោរព​លោក​ការីនិពន្ធ
តើ​ប្រទេស​កកម្ពុជា​ កំពុង​មាន​ទំនោរ​ទៅ​ខាង​ប្រទេស​ចិន ឬ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក? តាម​បរិបទ​ប្រទេស​កម្ពុជា សំណួរ​នេះ​ ត្រូវ​បាន​កប់​បាត់​ម្តង​រួច​ទៅ​ហើយ ​ក្រោយ​សម័យ​ខ្មែរ​ក្រហម​បាន​ដួល​រលំ។ តាម​ប្រវត្តិសាស្ត្រ នៅ​ទសវត្សរ៍ ១៩៦០ ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​ទំនោរ​ទៅ​ខាង​ចិន ហើយ​នៅ​ទសវត្សរ៍ ១៩៧០ កម្ពុជា​ មាន​ទំនោរ​ទៅ​ខាង​អាមេរិក។ ក្រោយ​មក​សម្រាប់​រយៈ​ពេល៣ ទសវត្សរ៍​បន្ទាប់ កម្ពុជា​បាន​ធ្លាក់​ចូល​ទៅ​ក្នុង​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​ បណ្តាល​ឲ្យ​ប្រជាជន​រាប់​លាន​នាក់​រង​ទុក្ខវេទនា។ ពេល​នោះ​ហើយ​ជា​ពេល​ដែល​រឿង​ទំនោរ​ខាង​ណា​នោះ ​បាន​សាប​រលាប​បាត់។

តាម​ការ​បារម្ភ​របស់​យើង បច្ចុប្បន្ន រឿង​នេះ​ ហាក់​ដូច​ជា​កំពុង​លេច​ឡើង​សាជាថ្មី។ ជាមួយ​ការ​ងើប​ឡើង​របស់​ចិន ​តាម​រយៈ​សេដ្ឋកិច្ច​ដ៏​ខ្លាំងក្លា និង​ការ​ចំណាយ​ថវិកា​ សម្រាប់​វិស័យ​យោធា​ដ៏​សម្បើម​របស់​ខ្លួន​នៅ​ម្ខាង ហើយ​អ្វី​ដែល​គេ​ហៅ​ថា​«សតវត្សរ៍​ប៉ាស៊ីហ្វិក​របស់​អាមេរិក​» នៅ​ម្ខាង​ទៀត​នោះ ការ​តស៊ូ​ដើម្បី​ឥទ្ធិពល កំពុង​ដុត​កម្តៅ​ឡើង ​រវាង​ប្រទេស​មហា​អំណាច​ទាំង ២ នេះ។ ទោះ​បី​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ មាន​ចែង​ពី​ភាព​អព្យាក្រឹត និង​មិន​ចូល​បក្ខ​សម្ព័ន្ធក្តី ពិភព​ខាង​ក្រៅ​ មើល​ឃើញ​ផ្សេង ដោយ​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​ទំហំ​នៃ​ទំនាក់​ទំនង​ទ្វេ​ភាគី ជាមួយ​ចិន​ទល់​នឹង​ទំនាក់​ទំនង​ទ្វេ​ភាគី​ជាមួយ​អាមេរិក។

និយាយ​ពី​នយោបាយ ខណៈ​កម្ពុជា​ធ្វើ​ជា​ប្រធាន​អាស៊ាន ទោះ​បី​វា​គួរ​ឲ្យ​អស់​សំណើច​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្តី ពាក្យ​ចចាម​អារ៉ាម​បាន​លើក​ឡើង​ថា កម្ពុជា​បាន​បញ្ជូន​គ្រប់​ឯកសារ​ទាំង​អស់​ទៅ​ឲ្យ​ចិន នៅ​មុន​កិច្ច​ប្រជុំ​ជាមួយ​អាស៊ាន។ វា​ពិបាក​នឹង​ជឿ​ណាស់​ថា​ មាន​មនុស្ស​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ នឹង​រឿង​កំប្លែង​ចោទ​ប្រកាន់​ដ៏​អាក្រក់​នេះ​ថា​ជា​រឿង​ពិត នៅ​ពេល​«ការ​វេញ​ជា​ធ្លុង​មួយ» និង​«តួ​នាទី​កណ្តាល​របស់​អាស៊ាន​»គឺជា​និមិត្ត​រូប​ស្នូល​របស់​អាស៊ាន។

និយាយ​ពី​សេដ្ឋកិច្ច មនុស្ស​មួយ​ចំនួន ​បាន​សម្តែង​ក្តី​ព្រួយ​បារម្ភ​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ អំពី​ឥទ្ធិពល​នៃ​ប្រាក់​របស់​ចិន​ នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ តើ​មាន​ប្រទេស​ប៉ុន្មាន​ នៅ​លើ​ពិភពលោក ដែល​មិន​ចង់​ទទួល​ប្រាក់​របស់​ចិន នៅ​ពេល​ប្រទេស​តំបន់​ចាយ​ប្រាក់​អឺរ៉ូ​ជួប​វិបត្តិ ហើយ​សេដ្ឋកិច្ច​អាមេរិក​ចុះ​អន់​ថយ​នោះ? នៅ​ដើម​ខែ​មិថុនា​នេះ សូម្បី​តែ​ជប៉ុន​ ក៏​ចាប់​ផ្តើម​បង្វែរ​ទៅ​រក​ការ​ដោះ​ដូរ​ផ្ទាល់​រវាង​រូបិយប័ណ្ណ​យ៉េន របស់​ជប៉ុន និង​រូបិយ​ប័ណ្ណ​យន់​របស់​ចិន​ដែរ។ នៅ​ក្នុង​សេដ្ឋកិច្ច​ទីផ្សារ ល្គឹក​ណា​វា​ពុំ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ប្រយោជន៍​សន្តិសុខ​របស់​ជាតិ វា​ពិបាក​នឹង​ឃើញ​ប្រទេស​ណា​មួយ​កម្រិត​ចំនួន​ដៃ​គូ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ ខ្លួន​ណាស់។

នេះ​បង្ហាញ​ថា ការ​យល់​ឃើញ​ពី​ពិភព​ខាង​ក្រៅ​ គួរ​ឲ្យ​ភ័យ​ខ្លាច​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច។ យ៉ាង​ណា​ក្តី សម្រាប់​កម្ពុជា យើង​ពុំ​មាន​ភាព​រង្គោះ​រង្គើ​ទេ ព្រោះ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មៅ​ងងឹត ៣០ ឆ្នាំ​មក​នេះ​ ទើប​តែ​នៅ​ថ្មីៗ។ បទ​ពិសោធ​ប្រាប់​យើង​ថា នៅ​ពេល​មាន​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល និង​ប្រទេស​ជាតិ​ធ្លាក់​ចូល​ក្នុង​ភាព​អាសន្ន រឿង​ទំនោរ​បក្ខពួក​ ពុំ​មាន​ឮ​គេ​លើក​យក​មក​និយាយ​ឡើយ។ បច្ចុប្បន្ន​នេះ ប្រទេស​កម្ពុជា​ ក៏​បួង​សួង​ សុំ​ឲ្យ​រឿង​ទំនោរ​បក្ខ​ពួក​នេះ​ សាប​រលាប​មិន​ត្រូវ​គេ​លើក​ឡើង​ផង​ដែរ នៅ​ពេល​ប្រទេស​ជាតិ​កំពុង​មាន​សុខ​សន្តិ​ភាព​នោះ៕ CR
ដោយ ស៊ីម វីរៈជា​មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល​មួយ​រូប

The 2024 Workshops for Foreign Confucius Institute Directors on June 13-21, 2024 at Sichuan Province, China

My sincere thanks and gratitude go to my respectful Rector, H.E. Sok Khorn , and the Chinese Confucius Institute Director, Prof. Yi Yongzhon...