Saturday, 8 September 2012

អ្នក​វិភាគ៖ វិស័យ​ការទូត​កម្ពុជា​កំពុង​ធ្លាក់​ចុះ​យ៉ាង​ខ្លាំង

2012-09-08
ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្នុង​រយៈពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ វិស័យ​ការទូត​របស់​កម្ពុជា កំពុង​ធ្លាក់​ចុះ​យ៉ាង​ខ្លាំង ដោយ​ការ​ប្រើ​ពាក្យ​សម្ដី​មិន​សូវ​សមរម្យ​ក្នុង​កិច្ចការ​តស៊ូ​ផ្នែក​ការទូត ជាមួយ​បណ្ដា​ប្រទេស​ផ្សេងៗ។

លោក​បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ​បាន​វាយ​តម្លៃ​ថា មន្ត្រី​ការទូត​របស់​ខ្មែរ​ភាគ​ច្រើន មិន​សូវ​មាន​វិជ្ជាជីវៈ​ខ្ពស់​សម្រាប់​ការ​តស៊ូ​ផ្នែក​កិច្ចការ​បរទេស​ទេ។ លោក​ថា ប្រសិន​បើ​កម្ពុជា​មិន​មាន​ភាព​ចាស់​ទុំ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​នយោបាយ​ការ​បរទេស​ ជាមួយ​បណ្ដា​ប្រទេស​ផ្សេងៗ​ទេ នោះ​កម្ពុជា​អាច​ខាត​បង់​ការ​គាំទ្រ​ដ៏​សម្បើម​ពី​ឆាក​អន្តរជាតិ។

កាល​ពី​ដើម​ខែ​សីហា កន្លង​ទៅ ឯកអគ្គ​រាជទូត​ខ្មែរ​ប្រចាំ​ប្រទេស​ហ្វីលីពីន លោក ហើស សេរីធន បាន​ប្រើ​ពាក្យ​ថា ប្រទេស​ហ្វីលីពីន និង​វៀតណាម បាន​ប្រើ​នយោបាយ​កខ្វក់​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ប្រឈម​មុខ​ក្នុង​ ជម្លោះ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង។

ការ​ចេញ​លិខិត​ការទូត​របស់​តំណាង​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស តិះ​ដៀល​ក្រុម​អ្នក​រិះគន់ ឬ​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​ផ្សេងៗ​នេះ មិន​មែន​ជា​លើក​ទីមួយ​នោះ​ទេ។ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣០ ខែ​មេសា កន្លង​ទៅ លោក ហោ ណាំបូរ៉ា ឯកអគ្គ​រាជទូត​ខ្មែរ​ប្រចាំ​ប្រទេស​អង់គ្លេស បាន​ប្រតិកម្ម​ទៅ​នឹង​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​ពិភពលោក (Global Witness) ថា ប្រើ​ល្បិច​អន់​ថយ​បែប​វិកលចរិត ក្នុង​ការ​សរសេរ​របាយការណ៍​ថោកទាប​ដូច​សំរាម ចោទ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ថា​បាន​ទទួល​សំណូក​ចំនួន​២៨​លាន​ដុល្លារ​សហរដ្ឋអាមេរិក ពី​ក្រុមហ៊ុន​ប្រេង​របស់​បារាំង​មួយ​ឈ្មោះ​តូតាល់ (Total) ជា​ថ្នូរ​ទៅ​នឹង​ការ​ទទួល​បាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ​រុករក​ប្រេង​នៅ​កម្ពុជា។

លោក​បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បើក​វគ្គ​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​វិជ្ជាជីវៈ​កិច្ចការ​បរទេស​បន្ថែម​ដល់​គ្រប់​ឯកអគ្គ ​រាជទូត ដើម្បី​ឲ្យ​ពួក​គេ​មាន​លទ្ធភាព​ធ្វើ​កិច្ចការ​ទំនាក់​ទំនង​កាន់​តែ​ប្រសើរ​ សម្រាប់​កម្ពុជា។

ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ផង​ដែរ លោក​បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ ក៏​បាន​កោត​សរសើរ​ដល់​កិច្ចការ​ការទូត​របស់​ខ្មែរ​ប្រចាំ​ក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោន (Washington) និង​ក្រុង​ប៉ារីស (Paris) ថា​មាន​ភាព​ចាស់​ទុំ​ច្រើន និង​មាន​ប្រជាប្រិយភាព​ក្នុង​សហគមន៍​ខ្មែរ។

ក្រុម​អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​ខ្លះ​បាន​ប្រៀបធៀប​សីលធម៌ ក្នុង​ការ​និយាយ​ស្តី​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទៅ​នឹង​សីលធម៌​នៃ​សង្គម​គ្រួសារ​តូច​ មួយ។ ជា​ធម្មតា កាល​ណា​អាណាព្យាបាល​តែង​ប្រើ​ពាក្យ​មិន​គប្បី​ទៅ​លើ​កូន​ចៅ ឬ​ឲ្យ​ពួក​គេ​ឮ​ពាក្យ​ទាំង​នោះ វា​អាច​នាំ​ឲ្យ​ពួក​គេ​ចេះ​ប្រើ​ពាក្យ​មិន​គប្បី​ដូច​គ្នា ពេល​គេ​ធំ​ដឹង​ក្តី។ យ៉ាង​ណា​វិញ រដ្ឋាភិបាល​ក៏​ដូច​គ្នា​អ៊ីចឹង​ដែរ។ ក្រុម​អ្នក​រិះគន់​និយាយ​ថា ប្រសិន​បើ​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​ចូល​ចិត្ត​ប្រើ​ពាក្យ​មិន​ល្អ​នោះ ក្រុម​មន្ត្រី​ថ្នាក់​តូច ក៏​ចូល​ចិត្ត​ប្រើ​ពាក្យ​ទាំង​នោះ​ដែរ។

ចំណែក​លោក កែម ឡី អ្នក​វិភាគ​អំពី​ស្ថានការណ៍​សង្គម​វិញ បាន​វាយ​តម្លៃ​ថា ក្រុម​អ្នក​ការទូត អ្នក​បច្ចេកទេស និង​អ្នក​នយោបាយ​ខ្លះ ហាក់​ប្រើ​ពាក្យពេចន៍​តែ​មួយ ឲ្យ​តែ​ចំណេញ​នយោបាយ​ក្នុង​ប្រទេស ជា​ជាង​នយោបាយ​ក្រៅ​ប្រទេស។ លោក​បញ្ជាក់​ថា មន្ត្រី​ការទូត​ខ្មែរ​ភាគ​ច្រើន ខ្វះ​ការ​វិភាគ​លើ​ពាក្យពេចន៍​ដែល​ត្រូវ​ប្រើ ឬ​មិន​ត្រូវ​ប្រើ។

លោក កែម ឡី សង្កេត​ឃើញ​ថា ប្រទេស​ថៃ​កន្លង​មក​បាន​ប្រើ​ភាសា​ការទូត​ប្រកប​ដោយ​វិជ្ជាជីវៈ​ច្រើន​ជាង​ កម្ពុជា បើ​ទោះ​បី​ថៃ​ស្ថិត​ក្នុង​កាលៈទេសៈ​សង្គ្រាម​ជាមួយ​កម្ពុជា​ក៏ដោយ។ រហូត​មក​ទល់​ពេល​នេះ គេ​នៅ​មិន​ទាន់​ឃើញ​មាន​មន្ត្រី​ការទូត​ខ្មែរ​ណា​មួយ អាច​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​ការ​រិះគន់​របស់​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​ទាំង​នេះ​នៅ​ឡើយ។

ប៉ុន្តែ លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នក​នាំ​ពាក្យ​នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី បាន​ទទួល​ស្គាល់​ថា ពាក្យ​ការទូត​របស់​ខ្មែរ​ពិត​ជា​មាន​លក្ខណៈ​គ្រោតគ្រាត​បន្តិច​មែន ប៉ុន្តែ​កម្ពុជា​ក៏​បាន​ទទួល​រង​ការ​ប្រមាថ និង​វាយ​ប្រហារ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ខុស​ពី​ការ​ពិត។ លោក​បន្ត​ថា ប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋអាមេរិក​កន្លង​មក ធ្លាប់​ប្រើ​ពាក្យ​មិន​គប្បី​ជាង​កម្ពុជា​ទៅ​ទៀត។

លោក គុជ ចាន់លី អ្នក​តាម​ដាន​នយោបាយ​របស់​ខ្មែរ​ប្រចាំ​រដ្ឋ​ម៉ារីឡេន (Maryland) សហរដ្ឋអាមេរិក និយាយ​ថា ភាសា​របស់​អ្នក​ការទូត ត្រូវ​មាន​លក្ខណៈ​ខុស​គ្នា​ពី​ភាសា​អ្នក​នយោបាយ​ក្នុង​ស្រុក។ ភាសា​របស់​អ្នក​ការទូត គឺ​ជា​ភាសា​ដែល​តំណាង​ឲ្យ​មុខ​មាត់​របស់​ប្រជាជាតិ​ទាំង​មូល រីឯ​ភាសា​អ្នក​នយោបាយ​ក្នុង​ស្រុក គឺ​ជា​ភាសា​ដែល​និយាយ ដើម្បី​កេង​យក​ប្រជាប្រិយភាព​របស់​ខ្លួន​ប៉ុណ្ណោះ៕

No comments:

The 2024 Workshops for Foreign Confucius Institute Directors on June 13-21, 2024 at Sichuan Province, China

My sincere thanks and gratitude go to my respectful Rector, H.E. Sok Khorn , and the Chinese Confucius Institute Director, Prof. Yi Yongzhon...