ការពិនិត្យមើលផលអាក្រក់កើតចេញពីវប្បធម៌ប៉ែងជើង ឬក្ដិចត្រួយគ្នា
ដោយ កែវពេជ្រ មេត្តា
2011-11-03
ទម្លាប់នៃការប្រកួតប្រជែងគ្នា ឬការច្រណែននិន្ទាគ្នា បានបង្កើតទៅជាវប្បធម៌មួយដែលគេនិយមហៅថា វប្បធម៌ប៉ែងជើងជាន់ពន្លិច ឬវប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នា។ទម្លាប់នេះមានន័យថា ភាគីម្ខាងធ្វើយ៉ាងណាឲ្យអ្នកដទៃដែលខ្លួនមិនចូលចិត្តលូតទៅមុខ មិនរួច ឬឈានដល់ក្ដីវិនាសអន្តរាយ ដោយប្រការផ្សេងៗជាដើម។
ប្រសិន បើសង្គមណាមួយមានមនុស្សចេះតែក្ដិចត្រួយគ្នាមិនឲ្យចម្រើន លូតលាស់ តើសង្គមនោះនឹងទទួលរងនូវវិបត្តិទុក្ខទោសយ៉ាងណាខ្លះ? ហើយថា តើគេត្រូវដោះស្រាយតាមវិធីណាដើម្បីជួយសង្គមរបស់គេឲ្យរួចផុតពី វប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នានេះ?
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងវប្បធម៌ ព្រមទាំងអ្នកកាន់សាសនា បានបញ្ជាក់ថា មនុស្សមួយចំនួនក្នុងពិភពលោកសព្វថ្ងៃនេះ ពិសេសនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ បាននាំគ្នាបង្កើតនូវ «វប្បធម៌ប៉ែងជើងគ្នា» ឬគេហៅមួយបែបទៀតថា «វប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នា»។
វប្បធម៌នេះបានជះឥទ្ធិពលបង្កឲ្យមានទំនាស់ទាស់ទែងគ្នាយ៉ាង ច្រើន ដែលធ្វើឲ្យរាំងស្ទះក្នុងការស្វែងរកសុខសន្តិភាព ឬមិនអាចឈានទៅរកក្ដីចម្រើនរុងរឿងបានទាំងក្នុងសង្គមការងារតូចៗ និងទាំងនៅក្នុងសង្គមជាតិទាំងឡាយដែលកើតមានបញ្ហានេះ។
លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច ជាអ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា វប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នានេះកំពុងតែរីកដុះដាល និងមានឥទ្ធិពលដ៏ខ្លាំងក្លានៅក្នុងបណ្ដាប្រទេសកំពុងរីកចម្រើននោះ រហូតដល់មានការផ្ដួលរំលំគ្នាទម្លាក់ចេញពីអំណាចចេញពីតំណែង ការងារក៏មាន។
លោកបានបន្តថា ក្នុងសង្គមកម្ពុជា ក៏មានវប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នានេះដែរ តាំងពីជំនាន់មុនៗ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ។ រីឯដើមចមនាំឲ្យកើតមានបញ្ហានេះឡើង ក៏បណ្ដាលមកពីកត្តាបីយ៉ាង គឺការចង់បានអំណាចមកក្ដាប់តែម្នាក់ឯង ភាពល្ងង់ខ្លៅ និងការប្រកួតប្រជែងគ្នាតាមសម្ភារៈ៖ «អ៊ីចឹងហើយ បានជាគេចង់ឲ្យមានសង្គមប្រជាធិបតេយ្យហ្នឹង ពីព្រោះទុកឲ្យមហាជនមើលថា អ្នកហ្នឹងមានសមត្ថភាពដើម្បីកុំបារម្ភពីពួកកាន់អំណាច តើមាននរណាខ្ពស់ជាងខ្លួនទៀតនោះទៅតាមក្ដិចត្រួយគេ។ បីឆ្នាំ ៤ឆ្នាំ ក្រោយមក ឬ ៥ឆ្នាំទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញប្រទេសនីមួយៗ អាចប្រកួតប្រជែងគ្នាបង្ហាញសាច់ដុំរបស់ខ្លួនទៅ អាហ្នឹងវាជាការជោគជ័យ។ បើសិនជាយើងយល់ថា អាហ្នឹងគឺបុព្វសិទ្ធិរបស់ខ្ញុំ ជាព្រេងសំណាងរបស់ខ្ញុំ នោះជឿជាក់ថា វប្បធម៌ក្ដិចត្រួយនៅតែបន្ដ ហើយលំបាកនឹងលប់បំបាត់ណាស់»។
វប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នា ឬគេហៅថា ប៉ែងជើងផ្ដួលរំលំគ្នានេះ មានទស្សនៈយោបល់ខ្លះទៀត បានលើកឡើងថា គឺដោយសារបុគ្គលឯណានីមួយនោះ ខ្វះការអប់រំផ្នែកសីលធម៌នៅក្នុងខ្លួន។ កាលណាមនុស្សគ្មានសីលធម៌គេអាចហ៊ានធ្វើអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បី តែខ្លួនគេម្នាក់ ឬបក្សពួករបស់ខ្លួន បើទោះបីជាដឹងថា ក្រុមខ្លួន ឬបុគ្គលខ្លួនឯងនោះធ្វើអំពើមិនត្រឹមត្រូវយ៉ាងណាក៏ដោយ។
លោក ពេជ្រ ទុំក្រវិល ជាទីប្រឹក្សារបស់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា តាមការយល់ឃើញរបស់លោក ហេតុដែលនាំឲ្យមានវប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នា ឬប៉ែងជើងគ្នា ពីព្រោះតែបុគ្គលអ្នកប្រព្រឹត្តនោះជាមនុស្សពោរពេញទៅដោយសេចក្ដី លោភ និងក្ដីច្រណែននិន្ទា។
លោកបន្តថា បុគ្គលដែលមានគំនិតអស់ទាំងនេះគេមិនខ្លាចធ្វើអំពើខុសទេ៖ «មិន ខ្លាចនឹងលាបពណ៌អ្នកដទៃ មិនខ្លាចនឹងធ្វើអ្នកដទៃខាតបង់។ ជារឿងលោភៈផ្ទាល់ខ្លួន ធ្វើម៉េចដើម្បីបំផ្លាញអ្នកឯទៀតដែលខ្លួនមិនពេញចិត្ត។ កាលណាសង្គមមួយសម្បូរទៅដោយមនុស្សដែលច្រណែននិន្ទានោះប្រយោជន៍ជា រួមហ្នឹងក៏មិនល្អដែរ»។
ទាក់ទងនឹងពាក្យវប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នាមិនឲ្យលូតលាស់ ចម្រុងចម្រើននេះ គេឃើញមានការចែងប្រាប់នៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាផងដែរ ប៉ុន្តែជាពាក្យប្រើតាមភាសាបាលីថា ព្យាបាទៈ ឬការព្យាបាទ។ គឺជាការផ្គងចិត្ត ឬប៉ុនប៉ងគុំកួនអ្នកដទៃ ដែលខ្លួនមិនពេញចិត្តឲ្យដល់នូវក្ដីវិនាសអន្តរាយគ្រប់បែបយ៉ាង។
អាស្រ័យហេតុនេះហើយ ទើបនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាមានការទូន្មានប្រាប់ដល់ពុទ្ធបរិស័ទ និងមនុស្សទូទៅឲ្យចៀសវាងអំពើអាក្រក់ផងទាំងពួង មានការព្យាបាទនោះជាដើម ពីព្រោះជាអំពើផ្ដល់ទុក្ខទោសខ្លាំងណាស់ដល់មនុស្សផងគ្នា។
ព្រះតេជព្រះគុណ ញឹម សុធន អតីតព្រះមេគណខេត្តប៉ៃលិន បច្ចុប្បន្នគង់នៅវត្តទួលទំពូង ក្រុងភ្នំពេញ បានមានព្រះថេរដីកាថា ការព្យាបាទនេះកើតឡើងនៅក្នុងសន្ដានចិត្តរបស់បុគ្គលដែលមិនបាន អប់រំទូន្មានក្នុងផ្លូវធម៌ឲ្យបានជ្រៅជ្រះ។ បុគ្គលដែលមិនបានអប់រំចិត្តឲ្យបានល្អនេះ គឺតែងតែកើតមាននូវក្ដីច្រណែននិន្ទាឈ្នានីសគ្នា ដែលភាសាបាលីថា ឥច្ឆា ឬក៏ឥស្សា។
ព្រះតេជព្រះគុណ ញឹម សុធន៖ «ដោយសារមនុស្សហ្នឹងបង្កប់ទុក្ខនូវ ធម៌ទាំងបីក្នុងចិត្តរបស់ខ្លួនជាប្រចាំ ដែលធម៌ទាំងបីហ្នឹង គឺ លោភៈ ទោសៈ មោហៈ។ កាលណាបើមនុស្សរក្សាធម៌ទាំងបីនៅក្នុងខ្លួនហើយ មនុស្សហ្នឹងទៅកន្លែងណាហើយ តែងតែមានសេចក្ដីលោភលន់ មានសេចក្ដីចង់បានវង្វេង និងសេចក្ដីក្រោធកើតឡើងដល់អ្នកដទៃដែលគេខ្ពង់ខ្ពស់ជាងខ្លួនក៏ ចេះតែរកវិធីសាស្ត្រផ្សេងៗ ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលញុះញង់ ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យបុគ្គលហ្នឹងទទួលរងនៅការបាត់បង់ការងារ»។
ព្រះតេជព្រះគុណបានមានព្រះថេរដីកាទៀតថា ដើម្បីធ្វើឲ្យសង្គមគ្រួសារ សង្គមការងារ ឬក៏ប្រទេសមួយមានភាពសុខដុមរមនា មិនមានការច្រណែននិន្ទាឈ្នានីសគ្នា ឬក៏មិនមានវប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នា លុះត្រាតែមនុស្សនៅក្នុងសង្គមទាំងឡាយនោះស្វះស្វែងប្រកាន់ភ្ជាប់ នូវសីលធម៌ ឬព្រហ្មវិហារធម៌ទាំង ៤យ៉ាង គឺមានចិត្តមេត្តា ឬសេចក្ដីស្រឡាញ់រាប់អាន មានចិត្តករុណា ឬសេចក្ដីអាណិតអាសូរ មានមុទិតា ឬការជួយត្រេកអរដល់អ្នកដទៃនៅពេលដែលឃើញគេមានគេបានសេចក្ដីសុខ និងមានចិត្តជាឧបេក្ខា ជាកណ្ដាលមិនលម្អៀង ព្រោះស្អប់ ព្រោះក្ដីស្រឡាញ់។
ព្រះតេជព្រះគុណ ញឹម សុធន៖ «ដូចជាឪពុកម្ដាយអ្នកមានព្រហ្ម វិហារធម៌មកលើកូនអ៊ីចឹង បើសិនជាឪពុកម្ដាយមិនមានព្រហ្មវិហារធម៌ចំពោះកូនទេ គ្រួសារហ្នឹងមិនមានសេចក្ដីចម្រុងចម្រើនរុងរឿងបានទេ ហើយកូនហ្នឹងក៏មានការលំបាកក្នុងការរស់នៅ។ ការគ្រប់គ្រងស្រុកសង្គមជនបទក៏យើងយកព្រហ្មវិហារធម៌ហ្នឹងជាគោល ដែរ ទាំងព្រះមហាក្សត្រក្ដី មន្ត្រីរាជការតៗមកក្ដី ក៏លោកយកព្រហ្មវិហារធម៌ហ្នឹងក្នុងការគ្រប់គ្រងដោយសុខសាន្ត សម្រាប់អ្នកដែលស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងហ្នឹង»។
លោក ព្រាបចាន់ ម៉ារ៉ា សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកអារ្យធម៌ខ្មែរនៃសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រ សិល្បៈ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ដែរថា នៅក្នុងសង្គមខ្មែរកាលពីជំនាន់ដើម គឺបុព្វបុរសលោកក៏បានប្រកាន់យកនៅព្រហ្មវិហារធម៌ទាំង ៤នេះដែរ ដើម្បីមកធ្វើការទូន្មានចិត្តរបស់ខ្លួន និងជួយគ្របសង្កត់នូវវប្បធម៌ក្ដិចត្រួយគ្នានេះ។
លោកបានបន្តថា បុព្វបុរសខ្មែរបានធ្វើការអប់រំខ្លួនរហូតដល់ទៅសាងប្រាសាទព្រហ្ម មុខ៤ ឬព្រហ្មមុខ៤ថែមទៀត ដែលគេឃើញមាននៅសេសសល់សព្វថ្ងៃនៅក្នុងតំបន់ប្រាសាទអង្គរវត្ត ក្នុងខេត្តសៀមរាប។ ការសាងសង់ប្រសាទមានមុខ៤ ឬហៅថា ប្រាសាទបាយ័ននោះ គឺតំណាងបញ្ជាក់ពីអរិយធម៌ វប្បធម៌រាប់អានគ្នារបស់ខ្មែរ៖ «ជីដូនជីតាយើងនេះលោកឲ្យយោបល់ លោកប្រដៅណែនាំមកនេះក្នុងគំនិតអ្វីៗ វាទៅជាសង្គមអ្វីៗវាទៅទាំងអស់គ្នាវាទៅអ្វីជុំគ្នា។ ការដែលលូតលាស់តែម្នាក់ឯង ថ្កុំថ្កើងតែម្នាក់ឯង រុងរឿងតែម្នាក់ឯងក៏មិនប្រសើរ»។
ព្រះតេជព្រះគុណ ញឹម សុធន អតីតព្រះមេគណខេត្តប៉ៃលិន បច្ចុប្បន្នគង់នៅវត្តទួលទំពូង ក្រុងភ្នំពេញ បានមានព្រះថេរដីកាថា មនុស្សគ្រប់រូបមិនថាតែជនជាតិខ្មែរទេនៅក្នុងលោកនេះ គឺម្នាក់ៗតែងប្រាថ្នាចង់បាននូវសេចក្ដីសុខសប្បាយ ចម្រើនរុងរឿងដូចគ្នា ដូច្នេះគួរអ្វីនាំគ្នាបង្កើតវប្បធម៌ស្អប់ខ្ពើម ផ្ដួលរំលំគ្នា ក្ដិចត្រួយគ្នាទៅវិញ។ បើគេនាំគ្នាបង្កើតតែធម៌ក្ដៅក្រហាយគំនុំគុំកួនច្រណែនឈ្នានីស គ្នាយ៉ាងដូច្នោះ តើសេចក្ដីសុខចម្រើនអាចកើតមានដល់ខ្លួនឯងយ៉ាងដូចម្ដេចបាន?
ព្រះតេជព្រះគុណបានបញ្ជាក់ទៀតថា បើមនុស្សគ្រប់គ្នាចង់បានសេចក្ដីសុខចម្រើនរុងរឿងខ្លួនឯងបាននោះ គឺត្រូវតែផ្ដល់សេចក្ដីសុខចម្រើនរុងរឿងឲ្យដល់អ្នកដទៃដូចគ្នា នឹងខ្លួនឯងផងដែរ ទើបបុគ្គលនោះៗទទួលបាននូវសេចក្ដីសុខពិតប្រាកដ និងមានស្ថិរភាពយូរអង្វែងបាន៕
No comments:
Post a Comment